Ηπειρωτικό μοιρολόι
Οδοιπορικό στην αρχαιότερη ζωντανή δημώδη μουσική της Ευρώπης
Κρίστοφερ Κινγκ
μετάφραση: Αριστείδης Μαλλιαρός
Δώμα, 2018
427 σελ.
«Συνηθίζουμε ν’ αντιλαμβανόμαστε τη μουσική σαν μια μορφή ψυχαγωγίας -σαν μια πολυτέλεια, τελικά σαν κάτι το περιττό. Και πράγματι η μουσική που συνήθως ακούμε αυτόν το σκοπό έχει: να διασκεδάσει. Ποια ήταν όμως η πρωταρχική λειτουργία της μουσικής; Για ποιο λόγο άρχισαν κάποτε οι άνθρωποι να τραγουδούν και να χορεύουν;
Ο Κρίστοφερ Κινγκ, βραβευμένος μουσικός παραγωγός και μανιώδης συλλέκτης δίσκων γραμμοφώνου, υποστηρίζει ότι η μουσική στην πρωταρχική της μορφή είναι ένα γιατρικό για τις πληγές της ψυχής -κάτι εξίσου απαραίτητο με τον αέρα και την τροφή.
Σταδιακά η μουσική έπαψε να έχει αυτή τη λειτουργία. Τα εύθραυστα πολιτισμικά οικοσυστήματα μες στα οποία η μουσική επιτελούσε το ιαματικό της έργο καταστράφηκαν.
Μ’ εξαίρεση μια απόμερη γωνιά της Ελλάδας, στις εσχατιές της Ευρώπης -την Ήπειρο. Εδώ, σαν από θαύμα, κρατήθηκε ζωντανός ένας πανάρχαιος τρόπος ζωής που επέτρεψε στη μουσική να διατηρήσει το θεραπευτικό της ρόλο. Ο Κινγκ αναλαμβάνει να μας ξεναγήσει σ’ αυτόν το σκληρό μα μαγικό τόπο, όπου η μουσική γίνεται ένα με την ποίηση, το χορό και τη γιορτή.
Ο Κινγκ γράφει για την ιστορία της Ηπείρου και το μεγαλείο του τοπίου, για τα πανηγύρια, τα τσίπουρα και τους Τσιγγάνους οργανοπαίχτες, για τα συλλογικά βιώματα και τις κοινές αναμνήσεις. Μας μιλά για τη μουσική σαν θρήνο, σαν νανούρισμα και σαν παρηγοριά. Μας μιλά γι’ ανθρώπους που ξέρουν να πενθήσουν και ξέρουν να γλεντήσουν.
Συνδυάζοντας το φιλοσοφικό στοχασμό με την ιστορική περιγραφή, τη μουσικολογική ανάλυση με την ανθρωπολογική ματιά, η παθιασμένη και παιγνιώδης αυτή αφήγηση παίρνει τελικά τη μορφή ενός ερωτικού γράμματος στη μουσική και τους ανθρώπους της Ηπείρου.»
O Christopher C. King (1971) γεννήθηκε στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, όπου και ζει. Σπούδασε φιλοσοφία στο Radford University και στο Virginia Tech. Έχει επιμεληθεί, επεξεργαστεί και εκδώσει πολλές μουσικές ανθολογίες, κατά βάση προπολεμικής μουσικής. Το 2002 βραβεύτηκε με Grammy για τη δουλειά του ως μουσικού παραγωγού, ενώ στη συνέχεια έλαβε άλλες πέντε υποψηφιότητες για το ίδιο βραβείο. Γράφει τακτικά στο Paris Review και στο Oxford American.
Χωρίς μαγνητόφωνο
Συναντήσεις με σύγχρονους έλληνες λογοτέχνες
Σταυρούλα Παπασπύρου, Χρήστος Βακαλόπουλος, Θανάσης Βαλτινός, Βασίλης Βασιλικός, Ρέα Γαλανάκη, Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Μιχάλης Γκανάς, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Σωτήρης Δημητρίου, Μάρω Δούκα, Ζυράννα Ζατέλη, Άλκη Ζέη, Νίκος Θέμελης, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ιωάννα Καρυστιάνη, Μένης Κουμανταρέας, Ηλίας Μαγκλίνης, Πέτρος Μάρκαρης, Δημήτρης Νόλλας, Γιάννης Ξανθούλης, Χρήστος Οικονόμου, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Αλέξης Πανσέληνος, Τίτος Πατρίκιος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Έρση Σωτηροπούλου, Φαίδων Ταμβακάκης, Πέτρος Τατσόπουλος, Γιάννης Τσίρμπας, Ευγενία Φακίνου, Διονύσης Χαριτόπουλος, Νίκος Χουλιαράς
Πόλις, 2018
424 σελ.
«Πορτρέτα και συνεντεύξεις σημαντικών ελλήνων συγγραφέων από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 ώς τις μέρες μας. Ένα ταξίδι στις μεταμορφώσεις της Ελλάδας κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια, μέσα από τα έργα, τη δημόσια στάση και το λόγο δημιουργών. Μιλούν οι Χρήστος Βακαλόπουλος, Θανάσης Βαλτινός, Βασίλης Βασιλικός, Ρέα Γαλανάκη, Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Μιχάλης Γκανάς, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Σωτήρης Δημητρίου, Μάρω Δούκα, Ζυράννα Ζατέλη, Άλκη Ζέη, Νίκος Θέμελης, Ιάκωβος Καμπανέλλης, Ιωάννα Καρυστιάνη, Μένης Κουμανταρέας, Ηλίας Μαγκλίνης, Πέτρος Μάρκαρης, Δημήτρης Νόλλας, Γιάννης Ξανθούλης, Χρήστος Οικονόμου, Νίκος Παναγιωτόπουλος, Αλέξης Πανσέληνος, Τίτος Πατρίκιος, Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Έρση Σωτηροπούλου, Φαίδων Ταμβακάκης, Πέτρος Τατσόπουλος, Γιάννης Τσίρμπας, Ευγενία Φακίνου, Διονύσης Χαριτόπουλος, Νίκος Χουλιαράς.»
Κάθε συνομιλία γίνεται με αφορμή ένα γεγονός, συνήθως ένα καινούριο βιβλίο, για το οποίο γίνεται βέβαια αναφορά, αλλά ελιναι σαφές ότι πρωταρχικός στόχος της δημοσιογράφου είναι να σκιαγραφίσει τη προσωπικότητα κάθε δημιουργού δίνοντας μια πλήρη εικόνα όσων πρέπει να γνωρίζει ο αναγνώστης για τους ίδιους αλλα και για τα πονήματά τους.
H Σταυρούλα Παπασπύρου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1965. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μέσα επικοινωνίας στο Institut Francais de Presse, στο Πανεπιστήμιο Paris ΙΙ. Δημοσιογράφος του πολιτιστικού ρεπορτάζ από το 1987, έχει εργαστεί στις εφημερίδες «Αυγή», «Νέα Μεσημβρινή», «Ελευθεροτυπία» και «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», σε περιοδικά («Τέταρτο», «Αντί», «Μετρό», «Σινεμά», «Κλικ», «ΜΕΝ», «Vogue», κ.α.), και σε τηλεοπτικές εκπομπές («Βιβλιόραμα», «Αξιον Εστί», «Εχει γούστο», κ.α), καλύπτοντας κυρίως θέματα βιβλίου.
