Στο εδώλιο του τριμελούς Εφετείου Κοζάνης κάθισαν την Τρίτη οι τρεις πρώην Διευθυντές του ορυχείου Νοτίου Πεδίου, οι οποίοι πρωτόδικα καταδικάστηκαν για πλημμελή επιτήρηση και μέριμνα για την ασφαλή μεταφορά τέφρας, που είχε ως αποτέλεσμα την υψηλή συγκέντρωση εξασθενούς χρωμίου στα νερά της περιοχής του Ελλησπόντου και συγκεκριμένα στα χωριά Άγιος Δημήτριος, Ρυάκιο και Ακρινή. Οι τρεις διευθυντές αναμένουν την απόφαση του Εφετείου, το οποίο θα συνεχίσει την εκδίκαση της υπόθεσης το πρωί της Τετάρτης.
Στην αίθουσα του δικαστηρίου βρέθηκαν ξανά οι επιστήμονες του ΑΠΘ και συγκεκριμένα της ομάδας του αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Γεωλογίας Νίκου Καντηράνη, αλλά και οι επιστήμονες του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Η μελέτη των πρώτων που αφορά στις αιτίες αυξημένων συγκεντρώσεων εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό, καταλήγει στο ότι η ΔΕΗ και συγκεκριμένα το ορυχείο της περιοχής και γενικά η έντονη ανθρωπογενής δραστηριότητα με την μεταφορά τέφρας, είναι η κύρια αιτία του προβλήματος. Η δε μελέτη του ΕΜΠ περιγράφει ξεκάθαρα πως αιτία για την εμφάνιση του καρκινογόνου (σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας) για τον άνθρωπο μετάλλου, είναι τα πετρώματα της περιοχής, ενώ η ανθρώπινη δραστηριότητα (ορυχείο, ταινιόδρομος μεταφοράς τέφρας και αποθέτης Α9) δεν επιβαρύνει την κατάσταση.
Στην κατάθεσή του, πάντως, ο κ. Καντηράνης, είπε πως η συμμετοχή της τέφρας στις συγκεντρώσεις του εξασθενούς χρωμίου μετρήθηκε στο 54%. Η ομάδα του στις καταθέσεις περιέγραψε τον τρόπο εκπόνησης της μελέτης (τομές, μετρήσεις, δείγματα κλπ) που διήρκησε δυο χρόνια και δεν παρέλειψαν να αναφέρουν πως ζήτησαν στοιχεία και από την ΔΕΗ, αλλά ουδέποτε πήραν απάντηση. Επίσης, υπερτόνισαν πως ακριβώς επάνω από τον ταμιευτήρα που εντοπίστηκε το χρώμιο, βρίσκεται ο ταινιόδρομος μεταφοράς τέφρας μήκους 10 χιλιομέτρων της ΔΕΗ και ο αποθέτης Α9.
Στο δικαστήριο κατέθεσαν, μεταξύ άλλων, και οι Πρόεδροι των τοπικών κοινοτήτων Αγίου Δημητρίου και Ρυακίου Χάρης Πεχλιβανίδης και Χάρης Τηλαβερίδης αντίστοιχα, οι οποίοι μετέφεραν την αγωνία των κατοίκων των χωριών για το τι κακό έχει προκαλέσει στον οργανισμό τους το συγκεκριμένο μέταλλο και για πόσα χρόνια πριν εντοπιστεί το έπιναν. «Κανονικά στην αίθουσα αυτή και στο εδώλιο δεν έπρεπε να κάθονται οι διευθυντές, αλλά ο Γενικός Διευθυντής Ορυχείων, ο Πρόεδρος της ΔΕΗ και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τηλαβερίδης, ζητώντας δικαίωση. Στο δικαστήριο κατέθεσαν μια επιχειρηματίας με τοπικά προϊόντα από τον Ελλήσποντο, η οποία είπε πως η επιχείρησή της είδε κάθετη πτώση με το άκουσμα της είδησης, καθώς και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Περιβάλλοντος Ακρινής Κώστας Πουτακίδης και ο τότε Πρόεδρος του Συλλόγου Περιβάλλοντος Αγίου Δημητρίου Ηλίας Τεντσογλίδης.
Το Εφετείο, λίγο πριν διακόψει την δίκη για την Τετάρτη, άκουσε την κατάθεση του Διευθυντή του ΙΓΜΕ Άλκη Στάμου, η υπηρεσία του οποίου μετά από παραγγελία της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας εκπόνησε μελέτη που ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε το 2019. Σύμφωνα με αυτή και τα όσα κατέθεσε ο κ. Στάμου, η κύρια αιτία εμφάνισης εξασθενούς χρωμίου είναι τα πετρώματα και όχι η έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα που προέρχεται από το ορυχείο της ΔΕΗ και την τέφρα.
Οι δικηγόροι της ΔΕΥΑ Κοζάνης και των κατοίκων, κατέθεσαν στην έδρα μια σειρά εγγράφων μεταξύ ΔΕΗ και Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, τα οποία όπως είπαν δείχνουν πως η ΔΕΗ γνώριζε για το πρόβλημα από το 2006, πολύ νωρίτερα δηλαδή από την στιγμή που μετρήθηκε το μέταλλο στην γεώτρηση υδροδότησης των χωριών. Να σημειωθεί πως από την ίδια γεώτρηση, τροφοδοτούνταν με νερό και ο ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου και οι εργαζόμενοι σε αυτόν έπιναν νερό από την συγκεκριμένο υπόγειο ταμιευτήρα.
Οι δικηγόροι της ΔΕΗ με την σειρά τους κατέθεσαν στην έδρα έξι επιστημονικές δημοσιεύσεις που είναι αντίθετες με το αποτέλεσμα της μελέτης που εκπόνησε το ΑΠΘ, καθώς και δημοσιεύματα στον τύπο για εμφάνιση εξασθενούς χρωμίου στην Κερασιά Κοζάνης, τονίζοντας πως αυτά αποδεικνύουν πως τα πετρώματα της περιοχής ευθύνονται και όχι η τέφρα αφού η Κερασιά βρίσκεται μακριά από την εξορυκτική δραστηριότητα της ΔΕΗ.
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr