Την Τετάρτη 6 Ιουλίου, το Κοινοβούλιο ολοκλήρωσε την αξιολόγησή του για την πολιτική κατάσταση σε τρία υπό διαδικασία ένταξης κράτη: στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Κόσοβο και τη Σερβία.
Βοσνία και Ερζεγοβίνη: τερματισμός του πολιτικού αδιεξόδου και πρόοδος των μεταρρυθμίσεων
Οι ευρωβουλευτές επιβεβαίωσαν εκ νέου την στήριξή τους στον ευρωατλαντικό προσανατολισμό της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Ωστόσο, κατήγγειλαν απερίφραστα κάθε ρητορική μίσους και ανατρεπτική δράση, συμπεριλαμβανομένης της απόσυρσης από και της παρεμπόδισης κρατικών θεσμών, ιδίως από την ηγεσία της οντότητας της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας. Κάλεσαν δε όλους τους πολιτικούς παράγοντες να επιστρέψουν άνευ όρων σε αυτούς τους κρατικούς θεσμούς και να προωθήσουν τις εργασίες σε σχέση με τις ευρωπαϊκές μεταρρυθμίσεις και ιδίως το κράτος δικαίου.
Το κείμενο, που εγκρίθηκε με 479 ψήφους υπέρ, 81 κατά και 75 αποχές, τονίζει τη σημασία της διεξαγωγής εκλογών στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη το 2022, όπως έχει προγραμματιστεί, καθώς και της εφαρμογής των αποτελεσμάτων. Ζητώντας την εξάλειψη κάθε μορφής ανισότητας, διακρίσεων και προκαταλήψεων στην εκλογική διαδικασία, οι ευρωβουλευτές εξέφρασαν τη λύπη τους για την έλλειψη πολιτικής βούλησης να ξεπεραστεί το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις για τις συνταγματικές και εκλογικές μεταρρυθμίσεις και για την αδυναμία εφαρμογής τους πριν από τις φετινές εκλογές. Η έκθεση καλεί όλους τους πολιτικούς παράγοντες στη χώρα να τηρήσουν και να εφαρμόσουν τις δεσμεύσεις που περιλαμβάνονται στην πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες στις 12 Ιουνίου 2022 και χαιρετίζει την έκκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς τους πολιτικούς ηγέτες της χώρας να ολοκληρώσουν την εκλογική και συνταγματική μεταρρύθμιση.
Υπό το πρίσμα του πολέμου στην Ουκρανία, οι ευρωβουλευτές επίσης κάλεσαν τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη να εφαρμόσει τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά τις Ρωσίας με τις οποίες έχει ευθυγραμμιστεί, και προειδοποίησαν για το συνεχιζόμενο ρωσικό συμφέρον στην αποσταθεροποίηση της χώρας.
«Μετά από ένα έτος πολιτικού αδιεξόδου και κλιμακούμενων αποσχιστικών κινημάτων, η πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες στις 12 Ιουνίου 2022 και τα πιο πρόσφατα συμπεράσματα του Συμβουλίου με τα οποία δηλώνεται η προθυμία χορήγησης καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη αποτελούν ισχυρές ενδείξεις της δέσμευσης της ΕΕ για το ευρωπαϊκό και ευρωατλαντικό μέλλον της χώρας. Η έκθεσή μας επιβεβαιώνει περαιτέρω την υποστήριξη του Κοινοβουλίου προς την ευρωπαϊκή φιλοδοξία των πολιτών της, ενώ παράλληλα απευθύνεται στις κύριες προκλήσεις που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η χώρα. Πρόκειται συγκεκριμένα για τις αποσταθεροποιητικές δραστηριότητες και τον αποκλεισμό των κρατικών θεσμών από την ηγεσία της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας, στην οποία πρέπει να επιβληθούν κυρώσεις, καθώς και για το αδιέξοδο στις εκλογικές και συνταγματικές μεταρρυθμίσεις», δήλωσε ο εισηγητής Paulo Rangel (ΕΛΚ, Πορτογαλία).
Κόσοβο: επείγουσα έγκριση ενός ενωσιακού καθεστώτος απαλλαγής βίζα
Οι ευρωβουλευτές επαίνεσαν την αυξημένη πολιτική σταθερότητα και την ισχυρή προσήλωση της χώρας στην ευρωπαϊκή της πορεία και επανέλαβαν την έκκλησή τους προς τα κράτη μέλη της ΕΕ να προχωρήσουν επειγόντως στην έγκριση ενός καθεστώτος απαλλαγής από την υποχρέωση έκδοσης βίζα για τους πολίτες του Κοσόβου που επιθυμούν να ταξιδέψουν στην ΕΕ. Τυχόν περαιτέρω καθυστερήσεις θα υπονόμευαν την αξιοπιστία και τη φήμη της ΕΕ ως αξιόπιστου εταίρου, σημείωσαν.
Η έκθεση, που εγκρίθηκε με 469 ψήφους υπέρ, 96 κατά και 72 αποχές, επιβεβαίωσε εκ νέου την κατηγορηματική παραίνεση του Κοινοβουλίου για τη διεξαγωγή διαλόγου μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας υπό την αιγίδα της ΕΕ και επανέλαβε τη σημασία που θα είχε η επίτευξη μιας συνολικής, νομικά δεσμευτικής συμφωνίας εξομάλυνσης, η οποία θα ήταν ζωτικής σημασίας για την πρόοδο της Σερβίας και του Κοσόβου στην ατομική ευρωπαϊκή τους πορεία και η οποία θα συνέβαλε στην περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία.
Χαιρετίζοντας την ευθυγράμμιση του Κοσόβου με την ΕΕ όσον αφορά τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και την ισχυρή ένδειξη αλληλεγγύης προς την Ουκρανία, οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι η ανεξαρτησία του κράτους είναι μη αναστρέψιμη και κάλεσαν τις ευρωπαϊκές χώρες που δεν το έχουν ακόμη αναγνωρίσει επίσημα να το πράξουν άμεσα.
«Η σημερινή ψηφοφορία δείχνει την ισχυρή προσήλωση του Κοινοβουλίου στην ένταξη του Κοσόβου στην ΕΕ και παρέχει καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να εφαρμοστούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Το Κόσοβο έχει αποδείξει επανειλημμένα τη δέσμευσή του στην προώθηση ευρωπαϊκών μεταρρυθμίσεων και έχει εδραιωθεί ως ένας πολύ αξιόπιστος εταίρος, βαθιά ενταγμένος στην ευρωπαϊκή και διατλαντική συμμαχία. Δυστυχώς, αποτύχαμε να τηρήσουμε την υπόσχεσή μας στους πολίτες του Κοσόβου για ταξίδια χωρίς βίζα. Ελπίζω πραγματικά ότι αυτή θα είναι η τελευταία έκθεση που αναφέρει την αποτυχία αυτή. Όσον αφορά το Συμβούλιο, επιθυμώ να απευθυνθώ απευθείας στη Γαλλία και την Ολλανδία, λέγοντάς τους ότι η ώρα να εκδοθεί η απόφαση για την απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων είναι τώρα», δήλωσε η εισηγήτρια Viola von Cramon-Taubadel (Πράσινοι, Γερμανία).
Σερβία: επαναφορά της χώρας σε τροχιά ένταξης
Το Κοινοβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ένταξη στην ΕΕ εξακολουθεί να αποτελεί στρατηγικό στόχο της Σερβίας, εκφράζοντας παράλληλα τη λύπη του για την έλλειψη προόδου και την οπισθοδρόμηση σε ζητήματα που έχουν θεμελιώδη σημασία για την διαδικασία διεύρυνσης. Χαιρετίζοντας την επιστροφή σε ένα πιο πλουραλιστικό κοινοβούλιο μετά τις εκλογές που έλαβαν χώρα στη Σερβία στις 3 Απριλίου 2022, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά το κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα, την ελευθερία της έκφρασης, την ενίσχυση της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και την εξομάλυνση των σχέσεων με το Κόσοβο.
Η έκθεση, που εγκρίθηκε με 523 ψήφους υπέρ, 78 κατά και 34 αποχές, εκφράζει τη βαθιά λύπη του ΕΚ για τη μη ευθυγράμμιση της Σερβίας με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και καλεί τις νεοεκλεγείσες αρχές να ευθυγραμμιστούν επειγόντως με τις αποφάσεις της ΕΕ. Τα μέλη εξέφρασαν ανησυχία για τη διάδοση της παραπληροφόρησης στη χώρα και κάλεσαν τις σερβικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταπολεμήσουν τη ρωσική προπαγάνδα και άλλες υβριδικές απειλές στα Δυτικά Βαλκάνια.
«Μετά τις εκλογές του Απριλίου και την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, υπάρχει πραγματικά η αίσθηση ότι οι εταίροι μας στη Σερβία πρέπει να προχωρήσουν αποφασιστικά στην ευρωπαϊκή τους πορεία. Η έκθεσή μας αντικατοπτρίζει αντικειμενικά την πολύπλοκη πολιτική πραγματικότητα της Σερβίας και ενθαρρύνει όλες τις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις της χώρας να επικεντρωθούν πλήρως στην πρόοδο των μεταρρυθμίσεων στον τομέα του κράτους δικαίου, στον διάλογο Βελιγραδίου-Πρίστινας και στην ευθυγράμμιση με τις διεθνείς θέσεις της ΕΕ. Σημειώνουμε ότι μπορούν να γίνουν πολύ περισσότερα για να προχωρήσει η Σερβία προς την ΕΕ. Είμαι έτοιμος να συνεργαστώ με τη νέα ηγεσία στο Βελιγράδι για να εργαστώ για ένα ευρωπαϊκό μέλλον για τη Σερβία», δήλωσε ο εισηγητής Vladimír Bilčík (ΕΛΚ, Σλοβακία).
