«Χειρόφρενο» έχει σηκώσει ο ΑΔΜΗΕ και η ΔΕΗ σε ότι αφορά στην μετακίνηση των πυλώνων υπερυψηλής τάσης που βρίσκονται στο νέο οικισμό Ποντοκώμης στη ΖΕΠ. Πρόκειται για ένα έργο που παρότι είχε δεσμευτεί ο ΑΔΜΗΕ πως θα το υλοποιήσει στη συνέχεια «ανέκρουσε πρύμναν» επικαλούμενος μη διαθέσιμη χρηματοδότηση. Ωστόσο αυτό κρατά σε «ομηρία» δεκάδες ιδιοκτήτες οικοπέδων που βρίσκονται εντός της εμβέλειας των πυλώνων, αφού ο εργολάβος που έχει αναλάβει τα έργα υποδομής, δεν μπορεί να προχωρήσει σε εργασίες αν δεν απομακρυνθούν οι πυλώνες.
Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τη Δευτέρα να στηρίξει τους κατοίκους και να συνδράμει τα μέγιστα προκειμένου να γίνει και προσφυγή σε όποια αρχή χρειαστεί για να λυθεί το θέμα. Ταυτόχρονα θα ζητηθεί και από τους κυβερνητικούς βουλευτές να ζητήσουν την απόσυρση της συγκεκριμένης τροπολογίας που ζητά την εκκένωση του οικισμού. Ωστόσο η δήλωση του Δημάρχου Κοζάνης για το αν μπορούν να καθίσουν οι πέντε βουλευτές Κοζάνης στο ίδιο τραπέζι τα λέει όλα «όποιος το επιχειρεί δυστυχώς… δεν».
Περίπου δύο ώρες διήρκησε η συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο για το στάδιο που βρίσκεται σήμερα η μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης. Το θέμα έφερε στο όργανο ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Γιώργος Πηλιανίδης, εφαρμόζοντας την απόφαση της λαϊκής συνέλευσης του Σεπτέμβρη για άμεση κινητοποίηση όλων των αυτοδιοικητικών, πρώτου και δεύτερου βαθμού.
Το όργανο αποφάσισε πως θα βρεθεί στο πλευρό των κατοίκων σε ότι αυτοί χρειαστούν, προκειμένου να αποφευχθεί η ισοπέδωση της παλιάς Ποντοκώμης πριν ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής στο νέο οικισμό στην περιοχή της ΖΕΠ.
Η ανησυχία των κατοίκων είναι έντονη, αφού σύμφωνα με το νόμο 4956/2022, ζητείται η εκκένωση της Ποντοκώμης μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023, προκειμένου να ισοπεδωθεί το χωριό από την 1η Ιανουαρίου 2024. Μάλιστα αυτό προέκυψε, χωρίς να έχει ενημερωθεί κανένας εκπρόσωπος της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, όπως είπε ο Δημήτρης Μαυροματίδης εκπρόσωπος των κατοίκων Ποντοκώμης.
«Όπως βλέπετε πολύ εύκολα μπορούμε να ισοπεδώνουμε αλλά όχι να δημιουργούμε.» είπε ο Πρόεδρος της Ποντοκώμης Γιώργος Πηλιανίδης. «Υπάρχει λοιπόν χρονοδιάγραμμα για εκκένωση του οικισμού αλλά αντίστοιχο χρονοδιάγραμμα για ολοκλήρωση των έργων στη Νέα Ποντοκώμη δεν έχουμε δει. Εμείς ζητούμε από το Δημοτικό Συμβούλιο να πει προς όλους τους εμπλεκόμενους, πως δεν γίνεται το χωριό να ισοπεδωθεί αν δεν έχουν ολοκληρωθεί τα έργα στο νέο οικισμό» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Την εισήγηση εκ μέρους των κατοίκων, έκανε ο πρώην Πρόεδρος του παραρτήματος του ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας Δημήτρης Μαυροματίδης, ο οποίος στάθηκε σε συγκεκριμένα σημεία του νόμου δικαιολογώντας απόλυτα την αντίδραση των κατοίκων της Ποντοκώμης. Συγκεκριμένα, δείχνοντας τοπογραφικά διαγράμματα και αναλύοντας άρθρα του νόμου καθώς και μέρος της αλληλογραφίας μεταξύ Δήμου Κοζάνης, ΔΕΗ και ΑΔΜΗΕ, έδειξε πως η υπογειοποίηση των καλωδίων που διέρχονται με πυλώνες στο νέο οικισμό πρέπει να γίνει άμεσα από τον ΑΔΜΗΕ, όπως αρχικά είχε δεσμευθεί, και να τηρηθούν αυτά που είχαν συμφωνηθεί.
Μαυροματίδης: Η Ποντοκώμη είναι ένας ζωντανός οικισμός και θα παραμείνει ζωντανός
Μεταξύ άλλων ο κ. Μαυροματίδης ανέφερε στο Δημοτικό Συμβούλιο:
«Με έγγραφό της το 2014 έγγραφο ΔΕΗ στον Δήμαρχο Κοζάνης, επιβεβαιώνει την υποχρέωσή της αναφέροντας «έτσι η ΔΕΗ συνεχίζοντας την ίδια πολιτική, σε σχέση με την μετεγκατάσταση οικισμών, έλαβε τη σχετική απόφαση του Δ. Σ .(2009) όταν ακόμη τα δίκτυα μεταφοράς ανήκαν στη ΔΕΗ ΑΕ . Όμως, παρά το γεγονός του διαχωρισμού του ΑΔΜΗΕ από την ΔΕΗ, η Εταιρεία παραμένει στην ορχική της απόφαση για υλοποίηση του έργου παραλλαγής των δικτύων μεταφοράς συνολικού κόστους μέχρι 20 εκ .ευρώ.». Και έρχεται το 2021 νέο έγγραφο της ΔΕΗ προς τον Δήμαρχο με το οποίο ανακαλεί τις δεσμεύσεις της και λέει «όπως σας έχει γνωστοποιηθεί και με το (β) σχετικό, η αναγκαιότητα για την υλοποίηση του εν λόγω Έργου δεν προέκυψε από την επέκταση των δραστηριοτήτων της ΔΕΗ Α.Ε . στα Ορυχεία Πτολεμαϊδας, συνεπώς οι οικονομικές υποχρεώσεις της Επιχείρησης εξαντλούνται με την απαλλοτρίωση των οικισμών που προσβάλλονται λόγω επέκτασης των Ορυχείων της. Το έργο παραλλαγής των δύο εναέριων Γραμμών Μεταφοράς Υπερυψηλής Τάσης (400kV), το οποίο περιλαμβάνει την υπογειοποίησή τους κατά το μεγαλύτερο τμήμα τους, έχει ενταχθεί στο εγκεκριμένο από τη ΡΑΕ Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας περιόδου 2019-2028 του ΑΔΜΗΕ και η κάλυψη δαπάνης του πρέπει να αναληφθεί από το Διαχειριστή καθόσον, κατά νομοθετική επιταγή και όχι επιχειρηματική πρωτοβουλία της Επιχείρησης, η ΔΕΗ Α.Ε. δεν δραστηριοποιείται πλέον στη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας». Ωστόσο με έγγραφό της η ΡΑΕ προς τον Δήμαρχο Κοζάνης, αναφέρει ότι είναι υποχρέωση της ΔΕΗ η υλοποίηση των δεσμεύσεων της! Η επιστολή ΡΑΕ (απολύτως σαφής για τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ) στο Δήμαρχο Κοζάνης (σε απάντηση σχετικού εγγράφου) στις 07.10.21 αναφέρει: «Επισημαίνεται εξάλλου ότι η ΔΕΗ Α.Ε. ουδέποτε αμφισβήτησε την ορθότητα και ακρίβεια του χαρακτηρισμού του έργου, ως έργου που προορίζεται να καλύψει μια δική της ανάγκη, ούτε και την ανάληψη της σχετικης δαπάνης από την ίδια…. Συνεπώς, δεν μπορούν να προβληθούν βασίμως οψιγενείς ισχυρισμοί, που επιδιώκουν, να ανατρέψουν τα παραδεδεγμένα και ισχύοντα εδώ και έτη.»
Τι προτείνει η Ποντοκώμη:
- Με υπαιτιότητα της ΔΕΗ δεν υπήρξε έως σήμερα η παραλλαγή/μεταφορά των πυλώνων υψηλής τάσης της Νέας Ποντοκώμης με αποτέλεσμα την περαιτέρω καθυστέρηση όλων των διαδικασιών μετεγκατάστασης της. Ζητείται η ΔΕΗ να υλοποιήσει άμεσα τις δεσμεύσεις της αλλιώς ο Δήμος Κοζάνης προτείνεται να κινηθεί νομικά για την υλοποίηση των υποχρεώσεων της οι οποίες πρέπει να εξεταστούν στο σύνολό τους, διότι η «διοίκηση έχει συνέχεια» σε όλους τους φορείς.
- Η μετεγκατάσταση Ποντοκώμης είναι μια σύνθετη διαδικασία μέρος της οποίας είναι η αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού. Υπολείπεται η ολοκλήρωση όλων των έργων δημοσίου ενδιαφέροντος σύμφωνα με το σχεδιασμό.
- Η μετεγκατάσταση των κατοίκων μπορεί να πραγματοποιηθεί εφόσον ολοκληρωθούν τα έργα δημοσίου ενδιαφέροντος για να μπορέσει να καταστεί ο οικισμός βιώσιμος. Προς τούτο ζητούμε τηνε πιτάγχυνση του συνόλου των έργων υποδομής.
- Η παρούσα απόφαση να κοινοποιηθεί και στην αναμενόμενη διαβούλευση για το χωροταξικό σχεδιασμό των ορυχείων.
Μπαλάκι ευθυνών για τις καθοριστικές αποφάσεις
Για την πορεία των έργων στο νέο οικισμό της Ποντοκώμης, ενημέρωσε το σώμα η αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών Νούλα Τουμπουλίδου. Σύμφωνα με την ίδια, αυτή τη στιγμή τα έργα για τα δίκτυα ακαθάρτων και της τηλεθέρμανσης έχουν ολοκληρωθεί κατά 80% με 85%, των δικτύων ύδρευσης στο 30% και των ομβρίων υδάτων στο 15%.
«Τα προβλήματα που έχουμε στην εργολαβία προκειμένου να εξελιχθούν πιο γρήγορα τα έργα είναι: το ποιος είναι ο αρμόδιος για να κηρύξει την αναγκαστική απαλλοτρίωση για να ολοκληρωθούν τα έργα και δεύτερον, τι γίνεται με τα έργα που βρίσκονται στη ζώνη δουλείας που πρέπει να γίνουν στην περιοχή που είναι οι γραμμές μεταφοράς του ΑΔΜΗΕ. Θυμίζω πως το Δημοτικό Συμβούλιο έχει λάβει απόφαση να είναι αυτό που θα κηρύξει την αναγκαστική απαλλοτρίωση ωστόσο η απόφαση αυτή μετά από γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας του Δήμου έχει ακυρωθεί και πως την απόφαση αυτή πρέπει να πάρει η ΔΕΥΑΚ. Υπάρχει λοιπόν αυτή τη στιγμή ένας προβληματισμός μεταξύ Δήμου και ΔΕΥΑΚ για το ποιος θα πάρει την απόφαση γι αυτό και απευθυνθήκαμε στο υπουργείο Εσωτερικών και την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου Δυτικής Μακεδονίας που μας λένε πως αρμόδια είναι η ΔΕΥΑΚ» ανέφερε η αντιδήμαρχος.
Όσον αφορά στο τι θα γίνει με τους πυλώνες, η κ. Τουμπουλίδου είπε πως ΑΔΜΗΕ και Δήμος έχουν συμφωνήσει να γίνουν οι εργασίες στην περιοχή των πυλώνων υπό την εποπτεία και έλεγχο του ΑΔΜΗΕ και με τρόπο τέτοιο που δεν θα τίθεται σε κίνδυνο η εργασία των συνεργείων του εργολάβου κατά την διαδικασία ολοκλήρωσης των έργων υποδομής. Αυτό θα συμβεί όταν ο ΑΔΜΗΕ θα βγάλει εκτός μια από τις δύο γραμμές (την εφεδρική) προκειμένου να γίνουν οι εργασίες και με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Μαλούτας: Μετεγκατάσταση να γίνει μόνο αν ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής στο νέο οικισμό
Την μη αποζημίωση του Δήμου Κοζάνης για τα δίκτυα φωτισμού της παλιάς Ποντοκώμης επεσήμανε ο Δήμαρχος Κοζάνης, ο οποίος ανέφερε πως ναι μεν ο ΔΕΔΗΕ εκπονεί τις μελέτες για τα δίκτυα ηλεκτροφωτισμού στο νέο οικισμό αλλά δεν έχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση για να εκπονήσει τα έργα όταν έρθει η ώρα. Ο ίδιος είπε πως το πρόβλημα με τους πυλώνες είναι για το ποιος τελικά θα πληρώσει: «αν το πληρώσει ο ΑΔΜΗΕ το έργο θα χρηματοδοτηθεί ουσιαστικά από τους Έλληνες φορολογούμενους. Αλλιώς θα πρέπει να πληρωθεί από την ΔΕΗ. Η δική μου πρόταση προς τον Πρόεδρο του ΑΔΜΗΕ ήταν να θεωρηθεί έργο κοινής ωφέλειας ωστόσο αυτό δεν έγινε δεκτό. Ως προς την δεύτερη επιλογή, να πληρώσει η ΔΕΗ, προφορικά μου είπαν πως τα δεδομένα άλλαξαν και πως επειδή δεν γίνεται πλέον εκμετάλλευση λιγνίτη από την ΔΕΗ στην Ποντοκώμη δεν αναλαμβάνει να χρηματοδοτήσει το έργο. Άρα η πρόταση μου είναι η μετεγκατάσταση να γίνει μόνο εφόσον ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής.
Κουζιάκης: ευθύνη για τη σημερινή κατάσταση έχει ο Δήμαρχος Κοζάνης
«Είναι ξεκάθαρο ότι ο οικισμός της Ποντοκώμης δεν μπορεί να παραδοθεί ισοπεδωμένος στην ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ και να εκδιωχθούν οι εναπομείναντες σε αυτό κάτοικοι εάν πρώτα δεν ολοκληρωθεί η κατασκευή όλων των απαιτούμενων υποδομών στο νέο οικισμό οι οποίες καθυστερούν με κύρια ευθύνη της ΔΕΗ ΑΕ που αρνείται να τηρήσει τα συμφωνηθέντα» τόνιζε ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Χάρης Κουζιάκης.
Ο ίδιος επέρριψε ευθύνη στον Δήμαρχο Κοζάνης για την σημερινή «οριακή» όπως είπε, κατάσταση τονίζοντας πως «ο κ. Μαλούτας, ελαφρά τη καρδία δήλωνε στις 25-7-2022 ότι «ο οικισμός της Ποντοκώμης δεν υφίσταται», ρίχνοντας έτσι νερό στο μύλο της ΔΕΗ ΑΕ που χωρίς να τηρήσει την υποχρέωση της για μετατόπιση των πυλώνων υψηλής τάσης από τον νέο οικισμό συμφώνησε στην κατεδάφιση και παραχώρηση στην «ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ» του υπάρχοντος οικισμού μέχρι το 2024. Τώρα ο Δήμαρχος Κοζάνης έρχεται καθυστερημένα και ασθμαίνοντας να υποστηρίξει και αυτός τα δίκαια αιτήματα της τοπικής κοινωνίας δυστυχώς όμως η ενδοτική του στάση απέναντι στην ΔΕΗ ΑΕ έχει προκαλέσει μεγάλη καθυστέρηση και έχει μειώσει τις δυνατότητες διαπραγμάτευσης. Δεν ξεχνιέται επίσης η μηδενική του αντίδραση στην πρόθεση εκ μέρους της ΔΕΗ ΑΕ για κλείσιμο του σχολείου της Ποντοκώμης όταν σύσσωμη η κοινωνία είχε ξεσηκωθεί, πλην της Δημοτικής Αρχής Μαλούτα που εμμέσως πλην σαφώς υποστήριξε την τότε απόφαση της ΔΕΗ ΑΕ.» ανέφερε.
Σωκράτης Μουτίδης
