Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε στις 8 Νοεμβρίου να καταχωρήσει τις εξής τέσσερις νέες Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών: «EU Live Bus Stop Info» («Πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στις στάσεις λεωφορείων της ΕΕ»), «Trust and Freedom» («Εμπιστοσύνη και ελευθερία»), «I’m Going European: An ECI to Connect your National and European Citizenship» («Θα γίνω πολίτης της ΕΕ: μια ΕΠΠ για τη σύνδεση της εθνικής και της ευρωπαϊκής σας ιθαγένειας») και «Creation of a European Environment Authority», («Δημιουργία Ευρωπαϊκής Αρχής Περιβάλλοντος»).
Οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «EU Live Bus Stop Info» («Πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στις στάσεις λεωφορείων της ΕΕ»), ζητούν την ενσωμάτωση κωδικών QR στις στάσεις λεωφορείων σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, ώστε να μπορούν οι επιβάτες να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο σχετικά με τα χρονοδιαγράμματα, τις διαδρομές, τις καθυστερήσεις και τις επικαιροποιήσεις. Η πρωτοβουλία επιδιώκει να συμβάλλει στη δημιουργία πιο πράσινων πόλεων, ενθαρρύνοντας τις μετακινήσεις με λεωφορεία, κάτι που αναμένεται να οδηγήσει στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και των εκπομπών.
Με την πρωτοβουλία «Trust and Freedom» («Εμπιστοσύνη και ελευθερία»), ζητείται η λήψη μέτρων σχετικά με τη συναίνεση μετά από ενημέρωση, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την ελευθερία και τη σωματική αυτονομία. Ειδικότερα, η πρωτοβουλία αναφέρεται στο δικαίωμα λήψης τεκμηριωμένων αποφάσεων σχετικά με τις επιλογές υγειονομικής περίθαλψης και θεραπείας, την ελεύθερη συγκατάθεση και τη βελτίωση της πρόσβασης σε πληροφορίες. Οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας ζητούν επίσης μέτρα για την ενίσχυση της διαφάνειας και της πρόσβασης σε πληροφορίες στο πλαίσιο των διαδικασιών λήψης αποφάσεων της ΕΕ.
Η πρωτοβουλία «I’m Going European»: An ECI to Connect your National and European Citizenship» («Θα γίνω πολίτης της ΕΕ: μια ΕΠΠ για τη σύνδεση της εθνικής και της ευρωπαϊκής σας ιθαγένειας»), αποσκοπεί στο να εισαγάγει το δικαίωμα στην εκπαίδευση σχετικά με την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου και να στηρίξει το εν λόγω δικαίωμα μέσω της εισαγωγής απαίτησης όσον αφορά την ευρωπαϊκή αγωγή του πολίτη στη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με την ελεύθερη κυκλοφορία, μέσω της θέσπισης ενός καταστατικού για την ευρωπαϊκή ιθαγένεια και της σύστασης ενός κέντρου αριστείας για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και για την κατάρτιση των εκπαιδευτικών.
Οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας «Creation of a European Environment Authority» («Δημιουργία Ευρωπαϊκής Αρχής Περιβάλλοντος»), ζητούν τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Αρχής Περιβάλλοντος, για να διαδεχθεί τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος ή ως νέα αρχή. Η εν λόγω αρχή θα έχει την εξουσία: να εκδίδει δεσμευτικές διοικητικές αποφάσεις· να παρακολουθεί δραστηριότητες που έχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις· και να επιβάλει κυρώσεις για την πάταξη της περιβαλλοντικής ρύπανσης.
Η απόφαση καταχώρησης μιας πρωτοβουλίας βασίζεται σε νομική ανάλυση του παραδεκτού της βάσει του κανονισμού ΕΠΠ. Δεν προδικάζει τη συγκέντρωση υπογραφών από τους διοργανωτές, ούτε τυχόν νομικά και πολιτικά συμπεράσματα της Επιτροπής σχετικά με τις πρωτοβουλίες αυτές και τις ενέργειες στις οποίες θα προβεί, ενδεχομένως, σε περίπτωση που κάποια από αυτές τις πρωτοβουλίες λάβει την αναγκαία στήριξη 1 εκατομμυρίου ευρωπαίων πολιτών.
Δεδομένου ότι και οι τέσσερις αυτές Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών πληρούν τις τυπικές προϋποθέσεις που ορίζονται στη σχετική νομοθεσία, η Επιτροπή θεωρεί ότι είναι νομικά παραδεκτές. Η Επιτροπή δεν έχει εξετάσει στο παρόν στάδιο την ουσία των προτάσεων.
Επόμενα στάδια
Μετά τη χθεσινή καταχώριση, οι διοργανωτές και οι διοργανώτριες έχουν προθεσμία έξι μηνών για να ξεκινήσουν τη συλλογή υπογραφών. Εάν, σε διάστημα ενός έτους, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών συγκεντρώσει ένα εκατομμύριο δηλώσεις υποστήριξης σε τουλάχιστον επτά διαφορετικά κράτη μέλη, η Επιτροπή υποχρεούται να λάβει θέση. Η Επιτροπή θα πρέπει να αποφασίσει είτε να αναλάβει δράση ανταποκρινόμενη στο αίτημα είτε όχι, και θα πρέπει να αιτιολογήσει το σκεπτικό της.
Ιστορικό
Η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών θεσπίστηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας ως μέσο με το οποίο οι πολίτες μπορούν να συμβάλλουν στη διαμόρφωση της ατζέντας της ΕΕ. Άρχισε να εφαρμόζεται επίσημα τον Απρίλιο του 2012. Αφού καταχωριστεί επίσημα, μια Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών δίνει τη δυνατότητα σε ένα εκατομμύριο πολίτες από τουλάχιστον επτά κράτη μέλη να ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για νομική πράξη σε τομείς της αρμοδιότητάς της. Οι προϋποθέσεις του παραδεκτού είναι οι εξής: 1) η προτεινόμενη δράση δεν βρίσκεται καταφανώς εκτός του πλαισίου των αρμοδιοτήτων της Επιτροπής δυνάμει των οποίων μπορεί να υποβάλει πρόταση για την έκδοση νομικής πράξης, 2) δεν είναι κατάφωρα καταχρηστική, επιπόλαιη ή κακόβουλη και 3) δεν αντίκειται με προφανή τρόπο στις αξίες της Ένωσης.
Από την έναρξη της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών, η Επιτροπή έχει καταχωρήσει 107 πρωτοβουλίες.
