- Το Κοινοβούλιο ζητά δεσμευτική συμφωνία με το Συμβούλιο για την εκλογή του προέδρου της Επιτροπής
- Να διασφαλιστεί το δικαίωμα ψήφου των πολιτών που ζουν σε άλλο κράτος μέλος, καθώς και των ατόμων με αναπηρία
- Προτάσεις για περαιτέρω αύξηση της συμμετοχής σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Ανάγκη να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της εκλογικής νομοθεσίας και τους νέους κανόνες για τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα
Την Τρίτη 12 Δεκεμβρίου το Κοινοβούλιο ενέκρινε τις προτάσεις του για την ενίσχυση της δημοκρατικής διάστασης των εκλογών του 2024 και για το σύστημα των κορυφαίων υποψηφίων.
Η σχετική έκθεση εγκρίθηκε με 365 ψήφους υπέρ, 178 κατά και 71 αποχές και καλεί να ληφθούν μέτρα, ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή στις εκλογές της 6ης-9ης Ιουνίου 2024 σε επίπεδα ακόμη μεγαλύτερα από την ήδη αυξημένη συμμετοχή που σημειώθηκε το 2019. Το Κοινοβούλιο τονίζει ότι πρέπει να μεγιστοποιηθεί η επίδραση των προεκλογικών εκστρατειών, προτείνει κανόνες σχετικά με τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί μετά τις εκλογές όσον αφορά την εκλογή της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του προέδρου της και τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί το δικαίωμα ψήφου όλων των πολιτών.
Την επομένη των εκλογών
Οι ευρωβουλευτές απαιτούν να υπάρξει σαφής και αξιόπιστη σύνδεση μεταξύ της βούλησης που θα εκφράσουν οι ψηφοφόροι και της εκλογής του προέδρου της Επιτροπής. Υποστηρίζουν ότι η διαδικασία θα πρέπει να εξαρτάται από την εξασφάλιση πλειοψηφίας στο Κοινοβούλιο σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας και ότι οι παρασκηνιακές συμφωνίες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να σταματήσουν. Οι ευρωβουλευτές επιθυμούν μια δεσμευτική συμφωνία μεταξύ του Κοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και οι κοινοβουλευτικές ομάδες θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις για έναν κοινό υποψήφιο αμέσως μετά τις εκλογές και προτού υποβάλει πρόταση το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Επικεφαλής της διαδικασίας στον πρώτο γύρο των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να είναι ο υποψήφιος του κόμματος που κατέλαβε τις περισσότερες έδρες στο Κοινοβούλιο, ενώ, αν χρειαστεί, τη διαδικασία θα πρέπει να συντονίσει ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου. Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης να συναφθεί μια «νομοθετική συμφωνία» μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και ομάδων, η οποία θα διασφαλίζει τον σχηματισμό πλειοψηφίας στο Κοινοβούλιο, θα αποτελεί τη βάση για το πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής και θα εγγυάται ότι οι ψηφοφόροι στα κράτη μέλη θα μπορούν να παρακολουθούν με ολοκληρωμένο τρόπο όσα θα αποφασιστούν μετά τις εκλογές.
Αύξηση της συμμετοχής και διασφάλιση του δικαιώματος ψήφου
Το Κοινοβούλιο καλεί επίσης το Συμβούλιο να εγκρίνει άμεσα την νέα ευρωπαϊκή εκλογική νομοθεσία και τους νέους κανόνες για τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα και ιδρύματα, ώστε τουλάχιστον οι τελευταίοι να ισχύσουν για τις εκλογές του 2024. Τα εθνικά και ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα θα πρέπει να διεξάγουν τις εκστρατείες τους σύμφωνα με τις αξίες της ΕΕ και με μεγαλύτερη προβολή της ευρωπαϊκής διάστασης των εκλογών.
Για να διασφαλιστεί ότι όλοι οι πολίτες της ΕΕ θα μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διευκολύνουν την πρόσβαση σε πληροφορίες για τις εκλογές και να συστήσουν ειδικά εκλογικά τμήματα για άτομα με αναπηρίες. Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης να δοθεί ώθηση στη συμμετοχή πολιτών από συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως εκείνων που ζουν σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ ή εκτός ΕΕ, καθώς και των αστέγων. Συνιστούν επίσης να εξασφαλιστούν ισχυρότερες εγγυήσεις και μέτρα κατά της παραπληροφόρησης, ώστε να προστατευτεί η εκλογική διαδικασία από ξένες και εσωτερικές παρεμβάσεις. Χαιρετίζουν τη συμφωνία στην οποία έφτασαν οι διαπραγματευτές του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διαφάνεια και την στόχευση των πολιτικών διαφημίσεων, αναγνωρίζοντας και την σημασία της ενημερωτικής εκστρατείας τουΚοινοβουλίου, σε συνάρτηση με προσπάθειες της κοινωνίας των πολιτών, για το δημόσιο διάλογο επί ευρωπαϊκών θεμάτων και συμπληρωματικά ως προς τις εκστρατείες των κομμάτων.
Δηλώσεις
Ο συνεισηγητής Sven Simon (ΕΛΚ, Γερμανία) δήλωσε: «Οι ψηφοφόροι χρειάζονται σαφήνεια σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η ψήφος τους επηρεάζει την επιλογή των ηγετών και των πολιτικών της ΕΕ. Σε αντίθεση με το 2019, δεν θα πρέπει να δώσουμε υποσχέσεις που δεν θα μπορέσουμε να τηρήσουμε. Η διαδικασία των κορυφαίων υποψηφίων πρέπει να γίνει και πάλι αξιόπιστη. Όποιος κι αν εκλεγεί πρόεδρος της νέας Επιτροπής χρειάζεται τη σαφή υποστήριξη του εκλογικού σώματος και την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο».
Ο συνεισηγητής Domènec Ruiz Devesa (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε: «Προετοιμάσαμε το έδαφος για τη διατύπωση συστάσεων προς τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα σχετικά με το πώς θα ενισχυθεί η ευρωπαϊκή διάσταση των εκλογών του 2024. Πρέπει να αυξήσουμε την ορατότητα των λογοτύπων των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και των μηνυμάτων τους. Θέλουμε επίσης συγκεκριμένες διαδικασίες για τη μετεκλογική περίοδο, ώστε να είναι σαφέστερος ο ρόλος που διαδραματίζουν τα ευρωπαϊκά κόμματα και οι πολίτες στην εκλογή του προέδρου της Επιτροπής, αλλά και για να ενισχυθούν τα εκλογικά δικαιώματα όλων των Ευρωπαίων πολιτών».
Με την έγκριση της έκθεσης αυτής, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών όπως αυτές διατυπώθηκαν στις προτάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης. Πιο συγκεκριμένα, οι προτάσεις 38(3), 38(4), 27(3) και 37(4) αφορούν την ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ πολιτών και των αιρετών αντιπροσώπων τους, καθώς και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και των εξωτερικών παρεμβάσεων.
