Στις 19 Μαρτίου εξετάζει η REGI την στήριξη της Δίκαιης Μετάβασης
Η μετάβαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς ένα βιώσιμο, ψηφιακό και κλιματικά ουδέτερο μέλλον βρίσκεται στο προσκήνιο των ευρωπαϊκών πολιτικών εξελίξεων. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης (REGI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα εξετάσει στις 19 Μαρτίου 2025 το προσχέδιο έκθεσης σχετικά με τον ρόλο της πολιτικής συνοχής στη στήριξη της Δίκαιης Μετάβασης (2024/2121(INI) – PE 769.954 v.01-00), με εισηγητή τον Ciaran Mulloloy (Renew).
Η συζήτηση αυτή εντάσσεται στις ευρύτερες διεργασίες για την επόμενη προγραμματική περίοδο και τη διαμόρφωση μιας πιο ισχυρής πολιτικής συνοχής, που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Δίκαιη Μετάβαση: Οι Προκλήσεις για τις Περιφέρειες της ΕΕ
Η Επιτροπή των Περιφερειών της ΕΕ (CoR), στη γνωμοδότησή της για τη Δίκαιη Μετάβαση επισημαίνει ότι η μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 δεν επηρεάζει όλες τις περιοχές το ίδιο. Οι περιφέρειες που εξαρτώνται από ορυκτά καύσιμα και ενεργοβόρες βιομηχανίες θα βιώσουν έντονες κοινωνικοοικονομικές αναταράξεις.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλείται να εξετάσει πώς η πολιτική συνοχής μπορεί να συμβάλει στη μείωση των ανισοτήτων και στη διασφάλιση ότι καμία περιφέρεια δεν θα μείνει πίσω. Οι βασικές προκλήσεις περιλαμβάνουν:
Οικονομική διαφοροποίηση και απασχόληση: Χρειάζεται άμεση στήριξη για τις περιφέρειες που θα υποστούν απώλειες θέσεων εργασίας λόγω της απολιγνιτοποίησης και της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας.
- Ενεργειακή αυτονομία: Η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και δικτύων αποθήκευσης είναι κρίσιμη για την ανθεκτικότητα των περιφερειών.
- Ενίσχυση των υποδομών και του ψηφιακού μετασχηματισμού: Οι λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες και δίκτυα.
Πολιτική Συνοχής και Χρηματοδοτικά Εργαλεία
Στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης (REGI) θα εξεταστεί η δυνατότητα προσαρμογής των υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων για να καλυφθούν οι ανάγκες των περιοχών που πλήττονται περισσότερο από τη μετάβαση.
Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της CoR, οι κύριοι άξονες της πολιτικής συνοχής πρέπει να περιλαμβάνουν:
- Ειδική Χρηματοδότηση: Πρόσθετοι πόροι για τις περιφέρειες που εξαρτώνται από βιομηχανίες υψηλών εκπομπών CO₂.
- Ενίσχυση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (JTF): Η CoR έχει ήδη ζητήσει την επέκταση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης 2021-2027 για να καλύψει περισσότερους τομείς και περιφέρειες.
- Προστασία του ευρωπαϊκού βιομηχανικού ανταγωνισμού: Η CoR τονίζει ότι οι νέες περιβαλλοντικές πολιτικές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την οικονομική βιωσιμότητα των βιομηχανικών περιοχών.
Το Στοίχημα για το Μέλλον
Η συνεδρίαση της REGI στις 19 Μαρτίου 2025 θα αποτελέσει κρίσιμη καμπή για το πώς θα διαμορφωθεί η χρηματοδότηση της Δίκαιης Μετάβασης στην ΕΕ. Η επιτυχία της μετάβασης θα εξαρτηθεί από το αν η ΕΕ μπορεί να διαμορφώσει μια ισχυρή, δίκαιη και συμπεριληπτική πολιτική συνοχής, που θα στηρίζει τις περιφέρειες που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις.
Η απόφαση της ΕΕ για μηδενικές εκπομπές έως το 2050 είναι αμετάκλητη. Το ερώτημα που παραμένει είναι αν αυτή η μετάβαση θα είναι πραγματικά δίκαιη για όλους.
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr
