Τον κίνδυνο μαζικής μη νομιμοποίησης ακινήτων λόγω της αδυναμίας τήρησης των προθεσμιών για τις δηλώσεις αυθαιρέτων αναδεικνύει επιστολή του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας/Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Στάθη Παπασταύρου.
Ασφυκτικές προθεσμίες που δεν μπορούν να τηρηθούν
Το ΤΕΕ/ΤΔΜ επισημαίνει ότι παρά τις παρατάσεις που δόθηκαν με τον νόμο 5007/2022 – με καταληκτική ημερομηνία την 31η Δεκεμβρίου 2024 – η πρακτική εφαρμογή αποδεικνύει ότι οι προθεσμίες είναι “πρακτικά ανέφικτες”.
Τα αίτια που καθιστούν αδύνατη την τήρηση των προθεσμιών, σύμφωνα με την επιστολή, είναι:
- Η συσσώρευση επαγγελματικών υποχρεώσεων των μηχανικών
- Οι απαιτήσεις για εξειδικευμένες τεχνικές μελέτες
- Η συνεχής μεταβολή και πολυπλοκότητα του θεσμικού πλαισίου
- Η προβληματική τεκμηρίωση παλαιών δηλώσεων
- Η δυσχέρεια πρόσβασης σε κρίσιμα αποδεικτικά στοιχεία
Ειδικό πρόβλημα στη Δυτική Μακεδονία
Το ΤΕΕ/ΤΔΜ τονίζει την ιδιαιτερότητα της περιφέρειας λόγω της απολιγνιτοποίησης και της οικονομικής δυσπραγίας, ενώ αναφέρει ως χαρακτηριστική περίπτωση τον οικισμό ομογενών από την πρώην Σοβιετική Ένωση “Αγίας Μαγδαληνής” στην περιοχή Κασλάς του νομού Κοζάνης, όπου υπάρχουν “χρόνιες ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες”.
Επιβάρυνση από τα προγράμματα “Εξοικονομώ”
Επιπρόσθετη πίεση στους μηχανικούς δημιουργεί η λήξη των προθεσμιών για τα έργα “Εξοικονομώ 2021” και “Εξοικονομώ 2023” στις 30 Σεπτεμβρίου 2025, καθώς απαιτείται συνεχής τεχνική παρακολούθηση, έκδοση ΠΕΑ και αρχειοθέτηση φακέλων.
Ταυτόχρονα, η καθυστέρηση ανακοίνωσης του νέου “Εξοικονομώ 2025” δημιουργεί αβεβαιότητα στην αγορά και επηρεάζει τον επαγγελματικό προγραμματισμό.
Έξι συγκεκριμένες προτάσεις
Το Τεχνικό Επιμελητήριο προτείνει στον υπουργό έξι συγκεκριμένες θεσμικές παρεμβάσεις:
- Παράταση αορίστου διάρκειας για την υποβολή δικαιολογητικών αυθαιρέτων, συνδεδεμένη αποκλειστικά με την ολοκλήρωση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου (ΗΤΚ)
- Χρήση της ΗΤΚ ως αποκλειστικού εργαλείου για δικαιοπραξίες, χωρίς καταληκτικές ημερομηνίες
- Δυνατότητα επανεπεξεργασίας δηλώσεων μεταξύ μηχανικών, χωρίς πρόσθετες εγκρίσεις ΣΥΠΟΘΑ
- Απλούστευση τροποποίησης συμβολαίων για τεχνικές διορθώσεις
- Επαναφορά της Κατηγορίας 5 του νόμου 4495/2017 για σταδιακή εξάλειψη της πολεοδομικής αταξίας
- Ρεαλιστικός συντονισμός των προγραμμάτων “Εξοικονομώ” με τις λοιπές τεχνικές υποχρεώσεις
Προειδοποίηση για τις συνέπειες
Ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΔΜ, Νίκος Συλλίρης, προειδοποιεί ότι η διατήρηση του υφιστάμενου πλαισίου θα οδηγήσει “με μαθηματική ακρίβεια” σε:
- Οικονομική και κοινωνική επιβάρυνση χιλιάδων πολιτών
- Υποβάθμιση του κύρους των μηχανικών
- Καθυστέρηση νομιμοποιήσεων και μεταβιβάσεων ακινήτων
- Διαιώνιση της πολεοδομικής αταξίας
Η επιστολή καταλήγει με έκκληση προς το υπουργείο να εξετάσει “με τη δέουσα σοβαρότητα και αμεσότητα” τις προτεινόμενες παρεμβάσεις, τονίζοντας τον ρόλο των μηχανικών ως “θεματοφυλάκων της νομιμότητας και της ασφάλειας των κατασκευών”.
