Ημερήσια προσκυνηματική (και ψυχαγωγική με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου) εκδρομή στα Μετέωρα πραγματοποίησε (18-5-2017) ο Ιερός Ναός του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω Βελβεντού.
Η συμμετοχή ήταν μεγάλη. Μαθητές, μαθήτριες, άνδρες και γυναίκες από το Βελβεντό, το Πλατανόρεμα, τα Σέρβια, την Κοζάνη δήλωσαν και συμμετείχαν στο προσκύνημα.
Η διαδρομή, μέσα από τα Καμβούνια όρη προς την Καλαμπάκα, η άνοδος προς τα Μοναστήρια των αγίων Μετεώρων, οι διαδρομές μέσα στο θεσσαλικό κάμπο (Τρίκαλα-Λάρισα), η επιστροφή μέσω Ελασσόνας-Σαρανταπόρου, ήταν γοητευτική με τις πολλές εναλλαγές και τις πλούσιες ομορφιές με τις οποίες ο Δημιουργός κοσμεί την κτίση.
Μέσα από τις φυσικές ομορφιές και ιερά προσκυνήματα που εναλλάσσονται ‘’Iλαρυνόμεθα σαφώς, τον επί πάντων Θεόν δοξάζοντες’’. (Στιχηρόν Εσπερινού 20ης Μαΐου).
Πρώτος σταθμός στο ‘’πέλμα του Αγίου Νικάνορος και του αλόγου του’’, μετά την Ελάτη Κοζάνης, απέναντι από το ασκηταριό και το Μοναστήρι του Αγίου Νικάνορα, χτισμένο στην κορυφή της ακρόπολης της Ζάβορδας. Μπροστά και στο βάθος η νέα λίμνη Αλιάκμονα-Ιλαρίωνος.
Ψάλαμε το Απολυτίκιο του Αγίου: ‘’Νίκης είληφας, άφθαρτον στέφος….Χαίροις Νικάνωρ, οσίων ομόσκηνε’’ και κάναμε δέηση ‘’υπέρ υγείας και σωτηρίας…’’.
Η θέα των θεόρατων βράχων στα Μετέωρα προκαλεί στο θεατή δέος. Τα ασκηταριά και Μοναστήρια – αετοφωλιές στις κορφές των βράχων προκαλούν την απορία και το θαυμασμό για την πίστη και τον αγώνα των πρώτων Μοναχών αναρριχητών, τη θεμελίωση στη συνέχεια και το χτίσιμο (με τις δυσκολίες του καιρού εκείνου) των μοναστηριακών συγκροτημάτων. Εδώ αναφωνείς το ‘’Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας’’. (Ψαλμ. 103,24).
Στους βράχους των Μετεώρων οι πρώτοι ασκητές αναρριχήθηκαν κι έχτισαν τα ασκηταριά τους στις αρχές του 10ου αιώνα. Και αργότερα (1230-1240 μ.Χ.) ο Όσιος Αθανάσιος έχτισε στον πιο ψηλό βράχο των Μετεώρων το πρώτο Μοναστήρι, που το αφιέρωσε στη Μεταμόρφωση του Χριστού. Είναι το σημερινό Μεγάλο Μετέωρο.
Ανεβήκαμε τα εκατοντάδες λαξευτά στους βράχους σκαλοπάτια και προσκυνήσαμε στην Ιερά Μονή Ρουσσάνου, στην Ιερά Μονή της Μεταμορφώσεως (ή Μεγάλο Μετέωρο), στην Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου και στην Ιερά Μονή Βαρλαάμ. Με την άδεια των Μοναχών, φορέσαμε πετραχήλι, ψάλαμε το ‘’Χριστός Ανέστη’’, Απολυτίκια των Αγίων, κάναμε δεήσεις. Ψάλαμε και το Απολυτίκιο του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω: ‘’Του Ολύμπου οικήτωρ…. εδείχθης, Διονύσιε σοφέ,…’’. Ο πρώτος σταθμός της ασκητικής πορείας του Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω, λίγο μετά το 1500 μ.Χ., ήταν τα Μετέωρα.
Εντυπωσιακός είναι ο αριθμός των επισκεπτών-προσκυνητών από το εξωτερικό που ανεβαίνουν στα Μετέωρα: 2.000.000 επισκέπτες το χρόνο. Χώρια οι Έλληνες.
Ρώσοι, Ρουμάνοι, Κινέζοι, Τούρκοι, Άγγλοι, Φιλανδοί επισκέπτες – μαζί με εμάς την ίδια ημέρα – κατέκλυσαν τα Μοναστήρια κι άκουγαν με προσοχή τις αφηγήσεις των ξεναγών τους.
Συναντήσαμε τον Ουκρανό Ορθόδοξο πρωτοπρεσβύτερο Αλέξανδρο, ανταλλάξαμε τον αναστάσιμο χαιρετισμό: ‘’Χριστός Ανέστη! Αληθώς Ανέστη!’’, αλληλο-ασπαστήκαμε και κάναμε δέηση στη Μονή του Αγίου Στεφάνου.
Μια ομάδα επισκεπτών, άνδρες και γυναίκες, σταμάτησαν και με χαιρέτισαν ευγενικά. Προσπάθησα να τους ρωτήσω από πού είναι. Μου απάντησαν ότι είναι Τούρκοι από την Κωνσταντινούπολη. Τους ξαναρώτησα αν είναι χριστιανοί. ‘’Είμαστε μουσουλμάνοι’’, είπαν. Τους έδειξα τα Μετέωρα και εμάς το πλήθος και τους είπα ότι εμείς λέμε: Χριστός Ανέστη! Δεν ξέρω αν και τι κατάλαβαν, πάντως με κοίταξαν φιλικά και συνέχισαν το ανέβασμά τους στα σκαλοπάτια για το Μεγάλο Μετέωρο, το Μοναστήρι το αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Κυρίου. Εδώ διακρίνω έναν συμβολισμό.
Στο Μοναστήρι του Βαρλαάμ ο ιερομόναχος π. Ιωάννης, μας έδειξε στον Νάρθηκα του Καθολικού την μεγάλη (αγιογραφία) παράσταση της μεγάλης Κρίσεως και μας μίλησε γι’ αυτήν με απλότητα και σαφήνεια.
Στο ανέβασμα στα Μετέωρα από τα εκατοντάδες σκαλοπάτια βλέπω το συμβολισμό και τη διαδικασία (προσωπικής και κοινωνικής) μεταμόρφωσης των ανθρώπων. Είναι ένα άλλο Θαβώρ, μια δωρεά του Χριστού και μια δυνατότητα για όλο το ανθρώπινο γένος. Η διαδικασία μεταμόρφωσης οδηγεί στο Χριστό και Αυτός είναι η μεταμόρφωσή μας. Ο Χριστός είναι αυτός ο οποίος ‘’την καταφθαρείσαν φύσιν του γένους ημών εν εαυτώ ανεκαίνισεν’’. (Παρακλητική, Κάθισμα Όρθρου Κυριακής, ήχος γ’).
‘’Μετεμορφώθης εν τω όρει, Χριστέ ο Θεός, δείξας τοις Μαθηταίς σου την δόξαν σου, καθώς ηδύναντο. Λάμψον και ημίν τοις αμαρτωλοίς, το φως σου το αΐδιον, πρεσβείαις της Θεοτόκου, Φωτοδότα δόξα σοι’’. (Απολυτίκον της Μεταμορφώσεως).
Όταν μπαίνεις στα Τρίκαλα, λες η πόλη της πεδιάδας. Όταν μπεις και περπατήσεις στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων, λες: από πού ήρθε αυτή η πόλη, ποιοι είναι αυτοί που την κατοικούν και τη φροντίζουν; Ο ποταμός Ληθαίος (παραπόταμος του Πηνειού) που διασχίζει τα Τρίκαλα έχει πεντακάθαρα τα νερά του και οι όχθες του (έκπληξη!) δεν έχουν τενεκεδάκια, πλαστικά και ό,τι άλλο βάλει ο νους σου, δεν έχουν σκουπίδια! Πλατάνια δίπλα από τις όχθες και διάδρομος χωμάτινος για περπάτημα. ‘’Μόλις πέρασε το συνεργείο του Δήμου;’’, ρώτησα έναν περιπατητή. Χαμογέλασε και είπε: ‘’Όχι. Δεν πετάμε εμείς σκουπίδια. Γι’ αυτό’’. Αυτό λέγεται και είναι πολιτισμός με περιβαλλοντική συνείδηση και συμπεριφορά. Ο καφές στα τραπεζάκια έξω στα Τρίκαλα είναι γι’ αυτό γλυκός κι ας είναι σκέτος.
Στη Λάρισα, την πρωτεύουσα της Θεσσαλίας, διαισθάνεσαι την παρουσία του Αγίου Αχιλλίου, ο οποίος ήταν αρχιεπίσκοπος στη Λάρισα στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου και υπήρξε μέλος της Α’ Οικουμενικής Συνόδου στη Νίκαια της Βιθυνίας (325 μ.Χ.). Στην Αρχιεπισκοπή Λάρισας υπαγόταν (4ος μ.Χ. αιώνας) και η Επισκοπή Καισάρειας, η πρώτη Επισκοπή στην περιοχή μας. Η Επισκοπή Σερβίων και η Επισκοπή (και μετά Μητρόπολη) Σερβίων και Κοζάνης έγιναν αργότερα.
Στη Λάρισα επισκεφτήκαμε το Ναό του Αγίου Νικολάου και ασπαστήκαμε το ιερό λείψανο του Αγίου Νικολάου, το οποίο ήρθε (για να μείνει μόνιμα στο Ναό και στην πόλη) από τη Βενετία. Ο ιερός Ναός κέρασε στους 50 επισκέπτες από ένα γλυκό.
π. Κωνσταντίνος Ι. Κώστας
παπαδάσκαλος
20-5-2017
