“Αγνή Παρθένε Δέσποινα  – Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε” του Ευσταθίου Λαμπριανίδη

    

Ο Άγιος Νεκτάριος έγραψε και συνέθεσε έναν υπέροχο εκκλησιαστικό ύμνο προς την Παναγία που φέρει τον τίτλο : «Αγνή Παρθένε Δέσποινα»,  με επωδό το : «Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε», ο οποίος(ύμνος) είναι ο αγαπημένος μου, και η ερμηνεία του ύμνου αυτού από τον ηδύφωνο αοιδό Πέτρο Γαϊτάνο είναι εκφραστικότατη.

Η Παναγία είναι η λατρεμένη Αγία ολόκληρης της Ελλάδος, ηπειρωτικής και νησιωτικής, με πολλούς ναούς αφιερωμένους στη χάρη της.

Ακολουθώντας τα χνάρια της στιχουργικής υμνογραφίας του Αγίου μας Νεκταρίου έγραψα ταπεινά χίλιες (1.000) στροφές, με τίτλο το : «Εί ανθός, Αειπάρθενε»,  και επωδό το : «Μήτερ, σώσον τα τέκνα σου»  που μπορούν να ψαλούν με την ίδια γλυκυτάτη μελωδία, ήτοι την μελωδία του ύμνου : «Αγνή Παρθένε Δέσποινα» με επωδό το : «Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε»,  και υμνούν κι αυτοί την Παναγία μας. Εξ αυτών εκθέτω  είκοσι (20) στροφές, που αποτελούν το απάνθισμα του εν όλω έργου. Οι πρώτες δεκατρείς  (13) στροφές του παρόντος ύμνου  έχουν ως επίκεντρο-σημείο αναφοράς  την Παναγία, αφορώσες (οι 13 πρώτες στροφές) σε όλα τα σπουδαία γεγονότα της ζωής της Ιδίας, του Υιού της και του Βαπτιστού του Υιού της. Η πρώτη (1^η)  στροφή αναφέρεται στη Γέννηση της Θεοτόκου, η δεύτερη (2^η) στα Εισόδια της Θεοτόκου, η τρίτη (3^η) στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, η τέταρτη (4^η) στην Γέννηση του Χριστού, η πέμπτη (5^η)  στην Υπαπαντή του Κυρίου, η έκτη (6^η) στην Βάπτιση του Κυρίου, η έβδομη (7^η) στην Γέννηση του Βαπτιστού του Υιού της, Ιωάννη Προδρόμου, και την Αποτομή της κεφαλής του, η όγδοη (8^η) στην Μεταμόρφωση του Σωτήρος, η ένατη (9^η) στη Σταύρωση του Κυρίου, η δέκατη (10^η) στην Ανάσταση του Κυρίου, η ενδέκατη (11^η) στην Ψηλάφηση του Θωμά, η δωδέκατη (12^η) στην Ανάληψη του Κυρίου, και η δέκατη τέταρτη (13^η) στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Στις στροφές 14^η , 15^η και 16^η  αποδίδω στιχουργικά τα όνειρα-οράματα τρίτων, οι οποίοι που μου τα διηγήθηκαν, πιστεύοντας οι ίδιοι βαθιά πως σ΄ αυτά ενεφανίσθη η  Παναγία, κεκαλυμμένη ή μη. Βλέπε σελ. 751 Λεξ. Ελλ. Γλώσσας  Μπαμπινιώτη : Θεοπτία κ Θεοψία = (η) νοερή θέα του Θεού από τους ησυχαστές (ΙΔ΄ αιών). [ΕΤΥΜ.<θεο+οπτ-(<θ. του ρήμ. ορώ/ οψ-+-ία].Την Θεοψία και Θεοπτία την αποδέχεται και η Εκκλησία μας. Στην Παλαιά Διαθήκη, θεόπτης ονομάζεται ο Μωϋσής. Στην Καινή Διαθήκη, θεόπτης είναι κατ΄ εξοχήν ο Απόστολος Παύλος. Μερικοί έχουν το χάρισμα να βλέπουν σε οράματα-όνειρα τους Αγίους. Δεν είναι παράδοξο αυτό. Στις στροφές 17^η, 18^η, 19^η και 20^η εξυμνείται το μεγαλείο της  Παναγίας και απευθύνονται προς την  ίδια προσευχές.

   1^η.    Εκ του πρεσβύτου Ιωακείμ  

            και εκ της στείρας Άννης

            ετέχθης, Αειπάρθενε,

            άγγος λαμπρόν αγάπης.

 (= Γεννήθηκες, ω Παναγία, από την υπερήλικο γέροντα Ιωακείμ και τη στείρα Άννα,  δοχείο λαμπρόν, αμφορέα  λαμπρέ,  πλήρες αγάπης).

  2^η.     Εν οίκω ώκησας Θεού

           Δέσποινα, παιδιόθεν,

           Θεώ συ διηκόνησας

           χάριτι ουρανόθεν.

(=Ενοικουμένη συ σε ναό του Θεού από παιδί, ω Παναγία,  υπηρέτησες το Θεό με τη χάρη του).

  3^η.    Εί η  κληθείσα εκ Θεού

           γυνή, Αγνή Μαρία,

           ίνα κυήσης τον Υιόν

          Αυτού, Υπεραγία.

(= Συ, ω Παναγία, είσαι η εκλεκτή υπό Θεού γυναίκα που κλήθηκε, αφού πρώτα κατηχήθηκε με λόγια πειστικά,  να γεννήσει τον Υιό του).

  4^η.   Αστέρα τον υπέρλαμπρον

          τέτοκας, Χριστομήτορ,

          το γεννηθέν το άγιον

          σπλάχνον σου, Θεομήτορ.

(=Υπέρλαμπρο αστέρι γέννησες, ω Παναγία, το σπλάχνο σου που απ΄ τη σύλληψή του ακόμη ήταν άγιο).

 5^η.   Το βρέφος σου εν τω ναώ

         ο Συμεών  ηγκάσθη

         και Θεοδόχος εξ αυτού 

         δικαίως ωνομάσθη.                               .

(=Στις 40 ημέρες από τη γέννηση του βρέφους σου, ω Παναγία,το πήγες  στο ναό  και ο αρχιερεύς Συμεών το έλαβε στην αγκαλιά του,  και εκ τούτου απεκλήθη Θεοδόχος).

6^η .  Η Βάπτισις του τέκνου σου

        εν Πνεύματι Αγίω

        κατέστησε το Βάπτισμα

        έν εκ των Μυστηρίων. 

(=Το τέκνο σου, ω Παναγία,  βαπτίστηκε υπό του Προδρόμου, εισερχόμενος στον ποταμό Ιορδάνη μεν, εν Πνεύματι Αγίω δε, γι΄ αυτό και το Βάπτισμα συμπεριλαμβάνεται στα  επτά Μυστήρια της  Εκκλησίας μας).

 7^η.  Του Βαπτιστού του σου Υιού

        την Γέννησιν υμνούμεν

        και την αυτού Αποτομήν 

        της κεφαλής αινούμεν.

(= Του Ιωάννη του Προδρόμου, που βάπτισε τον Υιό σου, ω Παναγία, την  Σύλληψη,  την Γέννηση και τον Αποκεφαλισμό  υμνούμε και ψάλουμε).

8^η .   Ο Ιησούς σου εν Θαβώρ 

         όρει μετεμορφώθη,

         υπό Προφήτου Ηλιού

         και Μωϋσέως ώφθη.

(=Ο Υιός σου Ιησούς, ω Παναγία, πάνω στο όρος Θαβώρ μεταμορφώθηκε, ορώμενος από τους προφήτες Ηλία και Μωϋσή).

9^η.    Ιδούσα τον σον εν Σταυρώ

        Υιόν Εσταυρωμένον

        εβάσταξας τους στόνους σου, 

        Δέσποινα των Αγγέλων.

(=Καθώς είδες, ω Παναγία, το παιδί σου σταυρωμένο φορτώθηκες τους πόνους σου και άντεξες, Δέσποινα των Αγγέλων {(δεσπότης=κύριος, αφέντης) (δέσποινα =κυρία, αφέντρα)}. «Οία δέσποινα, τοία θεραπαινίς», έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες. Αναφερόμενοι στην Παναγία ως δέσποινα, το δ κεφαλαίο (Δέσποινα).

10^η.  Ο σταυρωθείς και ενταφείς

         Μονογενής Υιός σου 

         εγήγερται, Υψίστη, προς

         τέρψιν των οφθαλμών σου.

(=Ο σταυρωμένος και ενταφιασμένος Υιός σου, ω Παναγία, έχει αναστηθεί προς ευχαρίστηση των ματιών σου, ψυχική  σου ευφορία και αγαλλίαση).

11^η.  Ο  Άρνας σου αναστηθείς

         ηύρε ως δυσπιστούντα

         τον μαθητήν  Αυτού Θωμά,

         προσκαίρως απιστούντα.

(=Το αρσενικό σου αρνί, ο Υιός  σου, Παναγία,  αναστήθηκε και βρήκε δύσπιστο τον μαθητή του Θωμά, που πρόσκαιρα μόνο παρουσιάστηκε άπιστος).

12^η.  Εχάρης δια την του Χριστού

        Ανάληψιν, Μαρία,  

        δοξάζουσα τον Ύψιστον

        Αγγέλων χορωδία.

(= Χάρηκες για την του Χριστού Ανάληψιν, ω Παναγία, και δόξασες τον Θεό με χορωδία Αγγέλων).

13^η.  Κιθώνα παναγνότητος

         πρωία ενεδύθης,

         στεφάνω αγιότητος

         οψία  εκοιμήθης.

(= Χιτώνα αγνότητος με την αυγή της ζωής σου ενδύθηκες, ω Παναγία, αγία υπήρξες εν ζωή και αγία εκοιμήθης και μετέστης εις τον ουρανό). 

14^η.  Είδε σε τις οράματι

        εγγύς τούτου ελθούσα

        αυτόν εξ ύπνου άρασα

        και ναώ ενεγκούσα. 

(=Σε είδε κάποιος σε όραμά του, ω Παναγία,  τον πλησίασες κοιμώμενο, τον ξύπνησες και τον κατηύθυνες σε ναό, για να παρακολουθήσει τη  Θεία Λειτουργία).

15^η.  Υπήντησέ σοι  τις οδώ, 

        ονείρω,  Πλατυτέρα,

        ενέκρινας τα καθ΄ ιού

        παίσαντα, Νύμφη, μέτρα.

(=Σε συνάντησε στο δρόμο κάποιος, ω Παναγία, στο όνειρό του, και του αποκάλυψες πως ήταν καλό που λήφθηκαν μέτρα κατά του  ϊού).

16^η.   Σε εώρακε τις όναρι

         βάτον κεκινημένην

         φύλλων πιτύος  και κισσού

         πλήρως κεκαλυμμένην.

(=Σε είδε κάποιος σε όνειρό του, ω Παναγία, ως θάμνο κινούμενο πλήρως κεκαλυμμένο με φύλλα πεύκου και κισσού). 

17^η.   Πηλίκη ήσθα,  ώ Αμνάς, 

         ότ΄ έτεκες τον  Άρνα, 

         ότ΄ εσταυρώθη  ο Χριστός,

         ότ΄ εκοιμήθης, Μάνα;

(=Τι ηλικία είχες, ω Παναγία, όταν γέννησες το παιδί σου, όταν αυτό  σταυρώθηκε και όταν συ μετέστης  εις ουρανούς; ).

18^η.  Ανθός εί, Αειπάρθενε,

        των αρετών των θείων

        υπό Θεού τιμώμενον,

        ώ πρώτη των Αγίων.

[(=Είσαι ανθός (το σύνολο των λουλουδιών ενός φυτού) χριστιανικών αρετών, ω Παναγία, τιμημένο και ευλογημένο από τον Θεό, συ  πρώτη  εξ όλων των Αγίων.  Η Αγιωτέρα όλων των Αγίων.  «Αγία Μείζων, πάντων  Αγίων Αγιωτέρα».

19^η.  Των ευχαριστιών ημών

        προς σε, Μαρία, γεύου,

        την προς ημάς αγάπην σου 

        προσεπιδαψιλεύου.

(= Δέξου τις ευχαριστίες μας προς το πρόσωπό σου, ω Παναγία, και  πρόσφερε σε μας την αγάπη σου πλουσιοπάροχα). 

20^η.  Ημίν τοις δούλοις  δώρησαι 

         άπειρον ευσπλαχνίαν,

         γενού μεσίτρια δια την

         του Θεού  Βασιλείαν. 

(=Σε μας τους δούλους του Θεού δείξε ατέλειωτη ευσπλαχνία, ω Παναγία, και  με τη μεσιτεία σου πρόσφερέ μας την ουράνια Βασιλεία).

 Λαμπριανίδης  Ευστάθιος    15-4-2024