Οι αθλητικές δραστηριότητες ευθύνονται για το 1/3 των οδοντικών τραυματισμών
Η σημασία των αθλητικών ναρθήκων στην πρόληψη τραυματισμών στα δόντια και το πρόσωπο αναδείχθηκε σε ημερίδα που διοργανώθηκε από τον Οδοντιατρικό Σύλλογο Κοζάνης, υπό την αιγίδα του Δήμου Κοζάνης. Η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο Κοβεντάρειο το απόγευμα της Τετάρτης, προσέλκυσε το ενδιαφέρον επαγγελματιών υγείας και πολιτών, με εισηγήτρια την χειρούργο οδοντίατρο κ. Χρυσαυγή Σακκά. Στην ομιλία της, ανέλυσε τον ρόλο των ναρθήκων στην προστασία των αθλητών, τονίζοντας τη συμβολή τους στην αποφυγή σοβαρών τραυματισμών.
Όπως τόνισε η κ. Σακκά, η αθλητική οδοντιατρική στη σύγχρονη εποχή αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς ο αθλητισμός αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής των πολιτών, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή επαγγέλματος. «Η αθλητική οδοντιατρική έχει ως στόχο την ενημέρωση και την πρόληψη των τραυματισμών, στους οποίους όλοι είμαστε εκτεθειμένοι, ανεξάρτητα από το άθλημα που επιλέγουμε. Ωστόσο, σε κάποια αθλήματα με έντονη σωματική επαφή ή αυξημένο βαθμό επικινδυνότητας, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος», επισήμανε.
Η στοματική υγεία συνδέεται άμεσα με τη συνολική υγεία, καθώς παθήσεις του στόματος μπορούν να επηρεάσουν τον οργανισμό, ενώ πολλές γενικές ασθένειες εκδηλώνονται στη στοματική κοιλότητα. Καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης, αναπνευστικές ασθένειες, ψυχική υγεία, εγκυμοσύνη, καρκίνος και τραύματα του προσώπου σχετίζονται με τη στοματική φροντίδα. Η πρόληψη και η σωστή ενημέρωση είναι τα σημαντικότερα εργαλεία, ειδικά για τους αθλητές, καθώς οι αθλητικές δραστηριότητες ευθύνονται για το 1/3 των οδοντικών τραυματισμών. Ένας αθλητής έχει 10%-15% πιθανότητα να τραυματιστεί στο στόμα κατά τη διάρκεια αγώνων ή προπονήσεων.
Όπως ανέφερε η κ. Σακκά, οι τραυματισμοί στον αθλητισμό είναι ιδιαίτερα συχνοί, με τα ποσοστά να αυξάνονται σημαντικά σε παιδιά και σε άτομα που φέρουν ορθοδοντικά μηχανήματα, όπου ο επιπολασμός των τραυμάτων αγγίζει το 90%. Συνολικά, το ποσοστό τραυματισμών κατά τη διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας κυμαίνεται από 10% έως 50%, τόσο στους αγώνες όσο και στις προπονήσεις, γεγονός που καθιστά την πρόληψη και την προστασία ακόμη πιο απαραίτητη.
Τα αθλήματα στα οποία οι τραυματισμοί είναι πιθανοί χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: αθλήματα έντονης σωματικής επαφής, όπως η πυγμαχία, η πάλη, οι πολεμικές τέχνες, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, το πόλο και το χάντμπολ. Αθλήματα μέτριας σωματικής επαφής, όπως η γυμναστική, ο στίβος, το βόλεϊ, η σφαιροβολία και η άρση βαρών. Και τέλος, υπάρχουν αθλήματα με κίνδυνο πτώσης, όπως η ποδηλασία, το τρέξιμο, η ιππασία, τα extreme sports, το σκι και το σερφινγκ.
Οι προστατευτικοί αθλητικοί νάρθηκες, αν και οπτικά θυμίζουν τα ορθοδοντικά μασελάκια ή εκείνα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια του ύπνου για την αποτροπή του τριξίματος των δοντιών, διαφέρουν σημαντικά στη λειτουργία τους. Πρόκειται για κινητά ενδοστοματικά μηχανήματα που εφαρμόζονται αποκλειστικά στην άνω γνάθο, με σκοπό να απορροφήσουν και να κατανεμήσουν ομοιόμορφα τη δύναμη κρούσης από ένα πιθανό χτύπημα. Με αυτόν τον τρόπο, προστατεύουν όχι μόνο τα δόντια και τα ούλα, αλλά και τα μάγουλα, τις γνάθους, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις συμβάλλουν ακόμη και στην πρόληψη διάσεισης του εγκεφάλου.
Υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι αθλητικών ναρθήκων. Οι προκατασκευασμένοι, που κυκλοφορούν ευρέως στο εμπόριο, είναι οι πιο απλοί και φθηνοί, ωστόσο, όπως επισημαίνει η κ. Σακκά, δεν προσφέρουν καμία προστασία. Εν συνεχεία, υπάρχουν οι μερικώς προσαρμοζόμενοι νάρθηκες, οι οποίοι είναι οι πιο διαδεδομένοι και χρησιμοποιούνται συνήθως από τους αθλητές μετά από παραίνεση των προπονητών. Όπως αναφέρει η κ. Σακκά, η προστασία που προσφέρουν αυτοί οι νάρθηκες είναι ελάχιστη, καθώς δεν εφαρμόζουν σωστά ή εφαρμόζουν ελάχιστα, ενώ για να παραμείνει ο νάρθηκας στο στόμα του αθλητή, θα πρέπει να τον δαγκώνει συνεχώς. Αυτό προκαλεί δυσχέρεια στην ομιλία, την αναπνοή και γενικά στην αποδοτική συμμετοχή στον αθλητισμό. Και υπάρχουν και οι εξατομικευμένοι νάρθηκες που φτιάχνουν οι οδοντίατροι και παρέχουν βέλτιστη προστασία, καλύτερη συγκράτηση (δεν μετακινούνται, ούτε πέφτουν κατά την άσκηση) και επιτρέπουν την καθαρή ομιλία και την κανονική αναπνοή.
Τέλος, η κ. Σακκά επεσήμανε τη σημασία της ενημέρωσης από τους οδοντιάτρους σχετικά με την πρόληψη των τραυματισμών στο στόμα και στο πρόσωπο κατά τη διάρκεια της αθλητικής δραστηριότητας. Υπογράμμισε ότι η πρόληψη είναι το πιο σημαντικό βήμα για την αποφυγή των τραυματισμών, τονίζοντας την ανάγκη για σωστή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των αθλητών, των προπονητών και του κοινού για τη σημασία των προστατευτικών ναρθήκων.
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
