Υπογραφή στις Βρυξέλλες παρουσία του Επιτρόπου Τζιτζικώστα
Ένα ισχυρό βήμα προς βαθύτερη περιφερειακή διασύνδεση και κοινό στρατηγικό σχεδιασμό πραγματοποίησαν Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία, υπογράφοντας στις Βρυξέλλες το βράδυ της Τετάρτης 3 Δεκεμβρίου, μνημόνιο συνεργασίας για την ενίσχυση των διασυνοριακών υποδομών μεταφορών. Η συμφωνία, που τελέστηκε παρουσία του Επιτρόπου Μεταφορών και Τουρισμού της ΕΕ, Απόστολου Τζιτζικώστα, προβλέπει τη δημιουργία της πλατφόρμας Black Sea–Aegean Sea Corridor Platform και στοχεύει στην αναβάθμιση του στρατηγικού άξονα που ενώνει το Αιγαίο με τη Μαύρη Θάλασσα και τον Δούναβη.
Το μνημόνιο σηματοδοτεί την πρόθεση των τριών χωρών να επιταχύνουν τον εκσυγχρονισμό και την αλληλοσυμβατότητα κρίσιμων σιδηροδρομικών, οδικών και πλωτών διασυνδέσεων, ενισχύοντας την κινητικότητα, το εμπόριο, την ασφάλεια και τη συνοχή της περιοχής. Παράλληλα, καθιερώνει έναν μόνιμο μηχανισμό πολιτικής και τεχνικής συνεργασίας, με τακτική ανταλλαγή πληροφοριών για επενδυτικά σχέδια και κοινή προώθηση έργων ευρωπαϊκής σημασίας στο πλαίσιο του δικτύου TEN-T.
Ο Επίτροπος Τζιτζικώστας, ανοίγοντας την εκδήλωση, τόνισε ότι η συνεργασία Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας αποτελεί «σαφές συλλογικό βήμα για την ενίσχυση των συνδέσεων που ενώνουν τις τρεις χώρες με την Ευρωπαϊκή Ένωση» και ότι η περιοχή Αιγαίου-Μαύρης Θάλασσας είναι κρίσιμη για οικονομικές αλυσίδες, ενεργειακές ροές και στρατηγική κινητικότητα. Υπογράμμισε ότι τα έργα που εντάσσονται στη νέα πρωτοβουλία μετατρέπουν τη «γεωγραφία σε ευρωπαϊκή στρατηγική», προωθώντας πραγματικές υποδομές, ικανές να υπηρετήσουν τόσο την ασφάλεια όσο και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Στην τοποθέτησή του, ο Ρουμάνος Υφυπουργός Μεταφορών Σαβόιου σημείωσε πως η συμφωνία αποτελεί «αποτελεσματικό βήμα για μια ευρωπαϊκή συνδεσιμότητα», ενσωματωμένη στο νέο πλαίσιο κινητικότητας της ΕΕ. Ανέδειξε τον ρόλο της πλατφόρμας ως μηχανισμού που καλύπτει τη γεωγραφική περιοχή Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, με προεκτάσεις προς Μολδαβία και Ουκρανία. Τόνισε ότι η συνεργασία των τριών κρατών θα επιταχύνει επενδύσεις σε κρίσιμες υποδομές και θα απλοποιήσει διαδικασίες, με στόχο βιώσιμες, σύγχρονες και ανθεκτικές μεταφορές. Παράλληλα, ευχαρίστησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Επίτροπο Τζιτζικώστα για τη σταθερή υποστήριξη.
Ο Βούλγαρος Υπουργός Μεταφορών Γκροζντάν Καράτζοφ χαρακτήρισε τη συμφωνία «σημείο καμπής» για την ευρύτερη περιοχή αλλά και για την Ευρώπη συνολικά. Όπως είπε, επί δεκαετίες η ιδέα ενός πραγματικού βορρά-νότου διαδρόμου παρέμενε στο επίπεδο της θεωρίας, χωρίς την απαραίτητη υποδομή. «Σήμερα ξεκινάμε να το αλλάζουμε», ανέφερε, υπογραμμίζοντας ότι ο νέος άξονας δεν είναι απλώς ένα ακόμη έργο υποδομής, αλλά μια «νέα ευρωπαϊκή πύλη» που συνδέει Αιγαίο και Μαύρη Θάλασσα, Βαλκάνια και Κεντρική Ευρώπη. Επισήμανε ότι η συνεργασία δεν βασίζεται σε υποχρεώσεις, αλλά «σε ανάπτυξη, ευκαιρία και κοινή στρατηγική θέση» και ότι ο διάδρομος θα ενισχύσει τον ρόλο της περιοχής ως λειτουργικής ευρωπαϊκής πραγματικότητας.
Από ελληνικής πλευράς, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κωνσταντίνος Κυρανάκης μίλησε για μια συμφωνία που «γεννήθηκε μόλις λίγους μήνες μετά το σχετικό κοινοβουλευτικό διάλογο» και η οποία έρχεται να διασφαλίσει πραγματική συνδεσιμότητα μεταξύ των τριών χωρών. Ανέφερε ότι ο νέος διάδρομος συνδέει Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Σόφια, Ρούσε, Κραϊόβα και Βουκουρέστι, αλλά και βασικές λιμενικές πύλες, όπως η Αλεξανδρούπολη και η Βάρνα. Η σημασία του άξονα, όπως τόνισε, αφορά τόσο την οικονομία και την ομαλή κυκλοφορία εμπορευμάτων όσο και τη στρατηγική ασφάλεια: η δυνατότητα ταχείας μετακίνησης εξοπλισμού και δυνάμεων είναι κρίσιμη για την ευρωπαϊκή αποτρεπτική ισχύ. Αναφέρθηκε επίσης στην ελληνική επενδυτική πρόοδο και στις χρηματοδοτικές ανάγκες έως το 2030, σημειώνοντας ότι η συμφωνία χαράσσει πλαίσιο για έργα που θα καθορίσουν τις επόμενες δεκαετίες
Η παρουσία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στη διαδικασία υπογράμμισε τη σημασία της οικονομικής διάστασης του εγχειρήματος, ενώ ο Ευρωπαίος Συντονιστής Μάριο Μάουρο θα συμβάλει στη διαμόρφωση του κοινού σχεδίου που θα καθορίσει τις προτεραιότητες έως το 2026, οδηγώντας σε στοχευμένη χρηματοδότηση και πλήρη επιχειρησιακή ωρίμανση των έργων.
Το νέο μνημόνιο λειτουργεί ως πολιτική δέσμευση και στρατηγικό πλαίσιο για την επόμενη περίοδο, εδραιώνοντας τον άξονα Αιγαίου-Μαύρης Θάλασσας ως μία από τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές αρτηρίες. Με την υλοποίησή του, Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία φιλοδοξούν να μετατρέψουν μια γεωγραφική διαδρομή σε πυλώνα ασφάλειας, ανταγωνιστικότητας και οικονομικής ανάπτυξης για ολόκληρη την Ευρώπη.
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr
