Της Ε. Ζαχοπούλου, Κοσμήτορα της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών, ΔΙΠΑΕ & Επιστημονικά Υπεύθυνης του έργου
- Μια προσπάθεια που «σπάει» την αντίληψη που θέλει τον φοιτητή «αόρατο» και μοναχικό «ταξιδιώτη».
- Μια δράση «αντίδοτο» στο άνοιγμα και την μαζικοποίηση της Γ/θμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
- Ένα εγχείρημα που αντιμετωπίζει το φαινόμενο της «εγκατάλειψης» των σπουδών.
Με κεντρικούς άξονες τα χαρακτηριστικά στοιχεία της κατάστασης που επικρατεί στην Γ/θμια εκπαίδευση τα τελευταία χρόνια, την ανάδειξη προβλημάτων χρηματοδότησης-υπο-χρηματοδότησης, οργάνωσης και διοίκησης των ΑΕΙ, και τη γενικότερη λογική της εκπαιδευτικής πολιτικής όπου περισσότεροι φοιτητές επιδιώκεται να επιμορφώνονται με λιγότερα χρήματα, αναπτύχθηκε μια δράση/παρέμβαση διάρκειας 4 ετών (2018-2022) που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση του φαινομένου της «φοιτητικής διαρροής», δηλαδή της εγκατάλειψης των σπουδών. Μέσα από την παραπάνω προσπάθεια, που διενεργήθηκε στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος, προέκυψε η Δομή Κοινωνικής Μέριμνας «ΟΜΠΡΕΛΑ».
Πρόκειται για πρόγραμμα που στοχεύει στον περιορισμό της φοιτητικής διαρροής. Αφορά σε καινοτόμο εγχείρημα με κοινωνικές παρεμβάσεις που επιδιώκει την παροχή εξατομικευμένης βοήθειας και καθοδήγησης φοιτητών ΕΚΟ σε ακαδημαϊκό, κοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο, με στόχο την αύξηση του ποσοστού συνεπούς ολοκλήρωσης των σπουδών τους. Επιδιώκεται δηλαδή η στήριξη για την «ισότιμη» συμμετοχή φοιτητών από ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες (χαμηλές εισοδηματικές τάξεις, ΑΜΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, φοιτητές από οικογένειες μεταναστών, φοιτητές με σοβαρά προβλήματα υγείας κλπ.), επιδιώκοντας την ενεργοποίηση, την ενσωμάτωση, την επανένταξη και την υποστήριξη για την αποφοίτηση τους.
Εστιάζει στη διαδρομή της φοίτησης των φοιτητών, ανιχνεύοντας ποιοι είναι αυτοί που εγκαταλείπουν τα ΑΕΙ (αφού πρώτα πάσχισαν να μπουν), ποια είναι τα εμπόδια που εξωθούν στην εγκατάλειψη των σπουδών και πως μπορούμε να τα υπερβούμε; Το παρόν εγχείρημα υπερβαίνει την «αντισταθμιστικού» χαρακτήρα παρέμβαση και με «συμπεριληπτικό» ορίζοντα, επιδιώκει να μετατρέψει την επιδιωκόμενη έννοια της «ισότητας» στην προοπτική ολοκλήρωσης των σπουδών, σε προστιθέμενη αξία σ’ ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο σπουδών.
Με δεδομένο ότι η εκπαιδευτική διαδικασία δεν αποτελεί «αλληλεπίδραση» με «υλικό», αλλά πρωτίστως «αλληλεπίδραση» μεταξύ ανθρώπων, η ΟΜΠΡΕΛΑ ενθαρρύνει και στηρίζει τη «συμμετοχή» φοιτητών, ενεργοποιώντας την ομάδα επιρροής, που είναι οι «ομόβαθμοι» συμφοιτητές – μέντορές τους. Προτάσσεται ο αλτρουισμός, η αλληλοβοήθεια, η αλληλεγγύη και ο εθελοντισμός. Διαμοιράζει τα βιώματα και την καθιέρωση καλών πρακτικών που προκύπτουν μέσα από την εμπειρία, μέσα από την καθιέρωση και αξιοποίηση του θεσμού του «μέντορα- συμφοιτητή». Οι μέντορες της δομής ΟΜΠΡΕΛΑ είναι ένα δίκτυο φοιτητών – εθελοντών/συμβούλων που παρέχουν εξατομικευμένη βοήθεια και καθοδήγηση σε συμφοιτητές τους, αφού πρώτα έχουν συμμετέχει σε σειρά σεμιναρίων για την απόκτηση αυτών των δεξιοτήτων που θα τους βοηθήσουν στο ρόλο του μέντορα. Παραδείγματα αυτών των δεξιοτήτων είναι οι βασικές συμβουλευτικές δεξιότητες, οι διαπροσωπικές δεξιότητες και δεξιότητες επικοινωνίας, οι πρακτικές προσωπικής και εργασιακής βελτίωσης (πχ. αυτοαξιολόγηση, διαχείριση της αναβλητικότητας, ενίσχυση αυτοπειθαρχίας), ενεργητική ακρόαση & ενσυναίσθηση, κλπ.
Η Δομή «ΟΜΠΡΕΛΑ» αποτελεί μια σύγχρονη δομή κοινωνικής μέριμνας, συμβουλευτικής και ψυχολογικής υποστήριξης (https://umbrella.ihu.gr/), και αποτελεί φορέα της Αλεξάνδρειας Πανεπιστημιούπολής του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), εντάσσεται δε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση ΕΣΠΑ 2014-2020». Στην έως τώρα λειτουργία της δομής ΟΜΠΡΕΛΑ, συμμετείχαν 150 περίπου εθελοντές φοιτητές/μέντορες, οι οποίοι σε συνεργασία με το ακαδημαϊκό προσωπικό της δομής, υποστήριξαν 300 και πλέον φοιτητές/φοιτήτριες του ΔΙΠΑΕ, ενώ ένας μεγάλος αριθμός αυτών των ωφελούμενων φοιτητών κατάφερε να ολοκληρώσει τις σπουδές του.
