Μηχανισμός αλληλεγγύης με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και προθεσμία απάντησης της Κομισιόν έως το 2026
Με σαφή πλειοψηφία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε το ψήφισμα που συνδέεται με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών «My Voice, My Choice», στέλνοντας πολιτικό μήνυμα υπέρ της βελτίωσης της πρόσβασης σε ασφαλή και νόμιμη άμβλωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ψήφισμα εγκρίθηκε με 358 ψήφους υπέρ, 202 κατά και 79 αποχές και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει τη δημιουργία ενός μηχανισμού εθελοντικής χρηματοδοτικής αλληλεγγύης, υποστηριζόμενου από ευρωπαϊκούς πόρους, για γυναίκες που δεν έχουν πρόσβαση σε αντίστοιχες υπηρεσίες στη χώρα διαμονής τους
Η πρωτοβουλία «My Voice, My Choice» αποτελεί μία από τις επιτυχείς Ευρωπαϊκές Πρωτοβουλίες Πολιτών, καθώς συγκέντρωσε περισσότερες από 1,12 εκατομμύρια υπογραφές από τουλάχιστον επτά κράτη μέλη. Στόχος της είναι να αρθούν πρακτικά και οικονομικά εμπόδια που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν γυναίκες σε αρκετές χώρες της ΕΕ, είτε λόγω περιοριστικής νομοθεσίας είτε λόγω αδυναμίας κάλυψης του κόστους της ιατρικής πράξης και των αναγκαίων μετακινήσεων.
Στο κείμενο που υιοθετήθηκε, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επισημαίνει ότι, παρά τη συνολική πρόοδο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την πρόσβαση σε υπηρεσίες άμβλωσης. Τονίζεται ότι η έλλειψη πρόσβασης δεν εξαλείφει την ανάγκη για άμβλωση, αλλά συχνά οδηγεί γυναίκες σε επισφαλείς πρακτικές ή σε αναγκαστικά ταξίδια στο εξωτερικό, με σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική τους υγεία.
Ο προτεινόμενος μηχανισμός θα είναι προαιρετικός και ανοικτός σε όλα τα κράτη μέλη, χωρίς να παρεμβαίνει στο εθνικό νομικό πλαίσιο κάθε χώρας. Μέσω της χρηματοδοτικής στήριξης της ΕΕ, τα κράτη που θα συμμετέχουν θα μπορούν να παρέχουν πρόσβαση σε ασφαλή διακοπή κύησης, σύμφωνα με το εθνικό τους δίκαιο, σε γυναίκες που διαφορετικά δεν θα είχαν αυτή τη δυνατότητα. Το Κοινοβούλιο ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαντήσει έως τις αρχές του 2026 για τα επόμενα βήματα που προτίθεται να λάβει, αιτιολογώντας πλήρως τις επιλογές της
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του πολιτικού πλαισίου είχαν και οι παρεμβάσεις ευρωβουλευτών από διαφορετικές πολιτικές ομάδες. Η εισηγήτρια Abir Al Sahlani από την ομάδα Renew τόνισε μετά την ψηφοφορία ότι η απόφαση συνιστά «νίκη για κάθε γυναίκα στην Ευρώπη», υπογραμμίζοντας ότι η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία αποτελεί θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και ότι η πρωτοβουλία ανέδειξε τη δύναμη της συμμετοχικής δημοκρατίας.
Παράλληλα, καθοριστική υπήρξε η συμβολή της Ελεονώρας Μελέτη, η οποία είχε τον ρόλο της εισηγήτριας εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Ως συντονίστρια του ΕΛΚ στην Επιτροπή FEMM, συνέβαλε στη θεσμική διαδρομή που οδήγησε το ψήφισμα στην ολομέλεια και στη διαμόρφωση της αναγκαίας πλειοψηφίας. Στην παρέμβασή της υπογράμμισε ότι το ζήτημα δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με στενά κομματικούς όρους, αλλά ως θέμα αξιοπρέπειας, εμπιστοσύνης και στήριξης των γυναικών σε κρίσιμες στιγμές της ζωής τους.
Από ελληνικής πλευράς, η ευρωβουλευτής Έλενα Κουντουρά, μέλος της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, στήριξε το ψήφισμα, χαρακτηρίζοντάς το σημαντική κατάκτηση για τα δικαιώματα των γυναικών. Σε δηλώσεις και παρεμβάσεις της τόνισε ότι είναι ανεπίτρεπτο γυναίκες στην ΕΕ να στιγματίζονται ή να εξωθούνται σε επικίνδυνες πρακτικές και υπογράμμισε την ανάγκη δημιουργίας ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού μηχανισμού που θα στηρίζει έμπρακτα την καθολική πρόσβαση σε ασφαλείς υπηρεσίες.
Το ψήφισμα εντάσσεται σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο που συνδέει τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία με τα θεμελιώδη δικαιώματα, τη δημόσια υγεία και την ισότητα των φύλων. Παρά τον μη δεσμευτικό χαρακτήρα του, αποτελεί σαφή πολιτική κατεύθυνση και αυξάνει την πίεση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη για ουσιαστικές πρωτοβουλίες τα επόμενα χρόνια, σε ένα πεδίο που παραμένει ιδιαίτερα ευαίσθητο αλλά κρίσιμο για τη συνοχή και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr
