2006. Ανεβαίνω διστακτικά τα σκαλιά της Αίθουσας Τέχνης. Η μητέρα μου με περιμένει στην είσοδο. Μία κυρία στη γραμματεία με ρωτά ευγενικά τι θέλω.
«Θα μπορούσα να μιλήσω για λίγο στην κ. Νικολάου;»
Μου δείχνει το απέναντι γραφείο. Η πόρτα ήταν ανοιχτή. Το θυμάμαι σαν χθες. Κρατώ στο χέρι μερικά χαρτιά. «κ. Νικολάου, καλημέρα. Σας έφερα το βιογραφικό μου αν θέλετε να το δείτε. Είμαι θεατρολόγος και ηθοποιός, από το τμήμα Θεάτρου του Α.Π.Θ. Τώρα πήρα το πτυχίο μου».
Πήρε στα χέρια της τις σελίδες, τις κοίταξε. Έτρεμα. «Έφερες βιογραφικό στο θέατρο χωρίς φωτογραφία;», μου λέει χαμογελώντας. «Δεν ήθελα να νομίζετε πως ήρθα μόνο για να παίξω σε παράσταση. Μπορώ να κάνω κι άλλα πράγματα, αρκεί να είμαι στο θέατρό μας».
Μιλήσαμε για ώρα. Μου είπε πως σκεφτόταν τη δημιουργία θεατρικών εργαστηρίων για παιδιά και, αφού είχα ήδη εργαστεί σε κάτι αντίστοιχο στη Θεσσαλονίκη, ξεκινήσαμε. Λίγες μέρες μετά, προστέθηκε και η Βάνα. Κι έγινε η αρχή. Με χαρά, με διάθεση, με προσπάθεια, με λάθη, αλλά έγινε.
Ένα χρόνο μετά ήρθε ο Γιάννης. Μου τηλεφωνεί ένα μεσημέρι. Καλοκαίρι. «Είμαι ο Γιάννης ο Καραχισαρίδης. Έμαθα ότι έκανες τον χειμώνα Θεατρικό Παιχνίδι στο Δη.Πε.Θε. Έλα το απόγευμα στο ανοιχτό θέατρο να γνωριστούμε, έχουμε πρόβα».
Πήγα. Τον πλησίασα διστακτικά. Ντρεπόμουν.
«Τι γίνεται με αυτά τα εργαστήρια; Άκουσα πήγαν καλά. Έχουν συμμετοχή».
«Ναι, πήγαμε πολύ καλά».
«Ωραία. Συνεχίζουμε».
Και συνεχίσαμε. Ήρθε και ο Κώστας. Προστέθηκαν και τα τμήματα ενηλίκων. Χρόνο με τον χρόνο πηγαίναμε ακόμη καλύτερα. «Κορίτσι μου, ο κόσμος τηλεφωνεί και ρωτάει πότε ξεκινάει η νέα σεζόν των εργαστηρίων» μου έλεγε κάθε Αύγουστο η κ. Τασούλα.
Δίναμε αγάπη και παίρναμε ακόμα περισσότερη. Δεν κατάλαβα πότε πέρασαν τα χρόνια! Έφυγε ο Γιάννης. Ήρθε η Ελένη. Κι άλλη ώθηση στα εργαστήρια με τη Δημοπούλου.
«Μαρία, να κάνουμε κι άλλα εργαστήρια. Να έρθει κι άλλος κόσμος στο θέατρο. Όλοι. Παιδιά, ενήλικες, ΑμεΑ, φοιτητές. Κι όχι μόνο στην Κοζάνη. Και στην περιφέρεια».
Έγραψα 35 σελίδες πρόταση προς την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας για να μας βοηθήσει να πάμε παντού. Και πήγαμε! Με την αμέριστη βοήθεια των τοπικών κοινοτήτων και των πολιτιστικών συλλόγων που μας αγκάλιασαν και μας καλοδέχτηκαν. Το ταξίδι είχε ξεκινήσει. Η Δέσποινα, η Ρίτα, η Άρτεμις, η Αλεξία, η Σουέλεν, η Μαρία. Σε Γαλατινή, Σέρβια, Κρόκο, Πρωτοχώρι, Χαραυγή, Λευκόβρυση, Πλατανόρεμα, Βελβεντό, Πετρανά, Καρυδίτσα, Λευκοπηγή, Ξηρολίμνη, Άγιο Δημήτριο, Δρέπανο, Μεταμόρφωση, Σιάτιστα, Λαιμό Πρεσπών, Αμύνταιο, Γρεβενά, Καστοριά.
Και μέσα στην πόλη. Δεκάδες εργαστήρια. Και τα καλοκαίρια. Το αγαπημένο μας Θερινό Καλλιτεχνικό Εργαστήρι. Κι όπως συνηθίζω να λέω όταν με ρωτούν σε τι ηλικίες απευθύνονται τα εργαστήριά μας: Σε όλους. Από τρεισήμισι μέχρι εκατόν τρεισήμισι χρόνων.
Έφυγε κι η Ελένη. Ήρθε ο Λευτέρης. Συνεχίσαμε και με τον Γιοβανίδη. Συζητήσεις, σχεδιασμός, επιπλέον στόχοι. Νέοι συνεργάτες, σεμινάρια, ταξίδια, διαδρομές, παραστάσεις, αφιερώματα, εκδηλώσεις. Σε χωριά, πλατείες, καφενεία, πολιτιστικούς συλλόγους. Στην Κοζάνη, στα Γρεβενά, στη Φλώρινα, στην Καστοριά.
Πάντα δίπλα σε όποιον μας καλούσε. Πάντα μπροστά σε όλες τις εκδηλώσεις του Δήμου. Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιές, παγκόσμιες ημέρες. Εκεί. Όλοι μας. Και δωρεάν.
Το ίδιο κι όταν ήρθε ο Βασίλης ο Μυριανθόπουλος. Ακόμα και με τη δυσκολία της πανδημίας είπαμε με τον Βασίλη «προχωράμε, ξεκινάμε». Μετά από την αναγκαστική παύση λόγω της καραντίνας, άρχισαν ξανά τα εργαστήριά μας. Και ξαναγέμισε κόσμο το θέατρό μας.
Δεκάξι χρόνια στο Δη.Πε.Θε. Κοζάνης συνεργάστηκα με όλους τους καλλιτεχνικούς διευθυντές. Σε κάθε πρώτη συνάντηση μαζί τους, πήγαινα με το βιογραφικό μου στο χέρι. Ακόμα και μετά από τόσα χρόνια. Ήθελα πρώτα να δουν το βιογραφικό μου και μετά εμένα. Κι αν αποφάσιζαν να συνεργαστούν μαζί μου, να είναι για το πτυχίο μου, για τα δύο μεταπτυχιακά μου, για την εμπειρία μου και για την αγάπη μου στο Δη.Πε.Θε. Κανείς τους δεν ήταν υποχρεωμένος να συνεργαστεί μαζί μου.
Στο Δη.Πε.Θε. έδωσα αγάπη, ενδιαφέρον, γνώση, ελεύθερο χρόνο, εθελοντική εργασία, κατανόηση, συναισθήματα. Έδωσα την ψυχή μου και την υγεία μου.
Οι επαγγελματίες συνάδελφοι που ανέφερα (κι άλλοι πολλοί ακόμα) δημιουργήσαμε θεατρική παιδεία. Φέραμε κόσμο στο θέατρο, το «ανοίξαμε» σε όλους. Κανείς δεν ήταν περιττός. Όλοι μαζί. Συμμετέχοντες και διδάσκοντες. Παιδιά που αγάπησαν το θέατρο μέσα από το Δη.Πε.Θε. Κοζάνης και τώρα το σπουδάζουν. Παιδιά που φοιτούν σε Καλλιτεχνικά και Μουσικά Σχολεία. Φοιτητές θεατρικών τμημάτων. Ενήλικες και παιδιά που ξέρουν τον Σαίξπηρ, τον Μπρέχτ, τον Τσέχωφ, τους αρχαίους τραγικούς, την Commedia Dell’ Arte. Ξέρουν το Δη.Πε.Θε. Κοζάνης.
Από το 2006, δεκάδες επαγγελματίες του θεάτρου που εργαστήκαμε στα θεατρικά εργαστήρια, όλοι οι μόνιμοι και εποχικοί υπάλληλοι του θεάτρου, οι καλλιτεχνικοί διευθυντές κρατήσαμε ανοιχτή την πόρτα του θεάτρου σε όλους. Το Δη.Πε.Θε. είναι «εμείς», δεν είναι «εγώ».
Το θέατρό μας το αγαπάμε. Μέσα (και) από εμάς το αγάπησαν όλοι. «Φέρνω κόσμο» στο θέατρο δεν είναι μόνο οι παραστάσεις. Είμαστε κι εμείς που κάναμε το Δη.Πε.Θε. θέατρο για όλους, θέατρο από όλους.
Το Δη.Πε.Θε. Κοζάνης είναι οι ώρες που γελάσαμε, που κλάψαμε, που αγαπήσαμε, που κουραστήκαμε, που αποτύχαμε, που γιορτάσαμε επιτυχίες. Το Δη.Πε.Θε. Κοζάνης είμαστε όλοι εμείς που δουλεύαμε σερβιτόροι για να σπουδάσουμε, που φεύγαμε από τις σχολές μας ξημερώματα μετά από πρόβες, που μαθαίναμε μονολόγους, που φτιάχναμε μάσκες, που κολλούσαμε μακέτες, που μελετούσαμε αδιάκοπα για να μπορούμε σήμερα να λέμε με περηφάνια ότι έχουμε σπουδάσει Θέατρο.
Το Δη.Πε.Θε. Κοζάνης είναι όλα τα παιδιά, που είτε καταγόμαστε από την Κοζάνη είτε όχι, σταθήκαμε με τα βιογραφικά μας στο χέρι ζητώντας δουλειά από τους καλλιτεχνικούς διευθυντές του θεάτρου μας. Κανείς δεν μας κράτησε έξω. Δεν περιμέναμε, λοιπόν, κανέναν να έρθει τώρα να μας ανοίξει την πόρτα. Ανοιχτή είναι. Την άνοιξε η δουλειά μας και οι προσπάθειές μας.
Αν κάποιος δεν μας ξέρει ή, μάλλον, κάνει πως δεν μας ξέρει, δίνοντας συνεντεύξεις, δε θα καρπωθεί τους κόπους μας, τις ιδέες μας, τις επιτυχίες μας, τις αποτυχίες μας και την αναγνώρισή μας.
Κλείνοντας, πρέπει να υπογράψω την επιστολή μου (-κατάθεση ψυχής). Είμαι η Μαρία, η Μαρία που με τη βοήθεια των συναδέλφων μου, της Νανάς, του Γιάννη, της Ελένης, του Λευτέρη, του Βασίλη, της Τασούλας, του Τάκη, του Στέλιου, του Νίκου, του Τάσου, του Γιάννη, της Βάνας, της Δέσποινας, της Ρίτας, της Άρτεμης, της Αλεξίας, της Τάσας, της Άννας, του Στέλιου, του Κώστα, της Αντωνίας, της Σοφίας, της Ευρυδίκης, της Καλιάνθης, της Γιάννας, του Βασίλη, της Χριστίνας, του Ηλία, της Ελευθερίας, του Γιώργου, της Μαρίας, του Ευθύμη, του Γιάννη, της Μαρίας, της Σέβης, της Ρίας, της Ραφαέλλας, της Σουέλεν, του Νίκου, του Παναγιώτη, της Αντωνίας, της Βέτας, της Σούζης, της Έφης, της Χρύσας, της Έλσας, της Μόνικας (συγγνώμη για όσους ξεχνώ, η καρδιά μου σας θυμάται),
με τη δική τους βοήθεια, λοιπόν, με το «εμείς», μπορώ σήμερα να υπογράφω ως:
Μαρία Μπατάνη,
Υπεύθυνη
Θεατρικών Εργαστηρίων
Του Δη.Πε.Θε. Κοζάνης
Υ.Γ. Ευχαριστώ και όλους εσάς που μας εμπιστεύεστε τις δικές σας ψυχές και των παιδιών σας και κρατάτε ζωντανά τα εργαστήριά μας 16 ολόκληρα χρόνια. Υποκλίνομαι.