Από 1/1/2015 για κάθε μεταβολή που επέρχεται στην ακίνητη περιουσία, υπάρχει υποχρέωση υποβολής δήλωσης
Ε9 εντός 30 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία μεταβολής, ώστε να απεικονίζεται σωστά η περιουσιακή κατάσταση του φορολογούμενου. Υπόχρεος σε φόρο είναι όποιος έχει στην κατοχή του ακίνητα την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους.
Σε περίπτωση θανάτου επικαρπωτή, ο ψιλός κύριος αποκτά την πλήρη κυριότητα του ακινήτου (μεταβολή εμπράγματου δικαιώματος). Σε αυτή την περίπτωση, ο ψιλός κύριος υποβάλλει Ε9 εντός 30 ημερών από την ημερομηνία θανάτου.
Στην περίπτωση της δωρεάς αιτία θανάτου, π.χ. στις γονικές παροχές ψιλής κυριότητας όπου υπάρχει όρος παρακράτησης της επικαρπίας εφ’ όρου ζωής για τον παρέχοντα και μετά τον θάνατό του για τον επιζώντα σύζυγο, διακρίνουμε δύο περιπτώσεις: Αν ο επιζών σύζυγος δεν συμβάλλεται στο συμβόλαιο και δεν υπογράφει, τότε αυτή η παρακράτηση για τον επιζώντα σύζυγο θεωρείται πρόταση. Σε περίπτωση που ο επιζών σύζυγος αποδεχτεί την δωρεά μετά τον θάνατο του δωρητή, θα πρέπει να συνταχθεί συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής της δωρεάς αιτία θανάτου και ο επιζών σύζυγος να υποβάλλει Ε9 εντός 30 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία σύνταξης του συμβολαίου. Μέχρι να αποδεχτεί την δωρεά αιτία θανάτου ο επιζών σύζυγος, ο ψιλός κύριος θα πρέπει να δηλώνει πλήρη κυριότητα. Η πλειονότητα των συμβολαίων ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Σε περίπτωση που στο συμβόλαιο της μεταβίβασης της ψιλής κυριότητας προς το τέκνο, συμβάλλεται και υπογράφει και ο επιζών γονέας ως δωρεοδόχος (με την αναβλητική αίρεση να προαποβιώσει ο δωρητής),
τότε το συμβόλαιο θεωρείται οριστικό (πρόταση και αποδοχή) και ο επιζών γονέας θα πρέπει να δηλώσει την επικαρπία εντός 30 ημερολογιακών ημερών από τον θάνατο.
Διαφορετική αντιμετώπιση, ως προς τον χρόνο υποβολής της δήλωσης Ε9, υπάρχει στις περιπτώσεις κληρονομικής διαδοχής.
Η προθεσμία των 30 ημερολογιακών ημερών, για την εμπρόθεσμη υποβολή δήλωσης Ε9, αρχίζει από την λήξη της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς. Η κληρονομική διαδοχή επέρχεται με δύο τρόπους: είτε εκ διαθήκης είτε εξ αδιαθέτου (χωρίς διαθήκη – από το νόμο).
Αν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους που επήλθε ο θάνατος: έχει δημοσιευθεί διαθήκη, υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης Ε9 και κατά συνέπεια υπόχρεος σε φόρο είναι ο εκ διαθήκης κληρονόμος.
Αν δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη, υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης Ε9 και υπόχρεος σε φόρο είναι ο εξ αδιαθέτου κληρονόμος. Η απόκτηση ακινήτου από κληρονομιά, θα πρέπει να δηλωθεί στο Ε9 του κληρονόμου εντός 30 ημερολογιακών ημερών από την λήξη της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς. Η προθεσμία αποποίησης είναι για κατοίκους ημεδαπής 4 μήνες από την ημερομηνία θανάτου ή την δημοσίευση της διαθήκης και για κατοίκους αλλοδαπής ή αν ο κληρονομούμενος ζούσε στο εξωτερικό, 12 μήνες από την ημερομηνία θανάτου ή την δημοσίευση της διαθήκης. Η ύπαρξη διαθήκης ανανεώνει την τετράμηνη προθεσμία αποποίησης και για τους εξ αδιαθέτου κληρονόμους που περιλαμβάνονται σ’ αυτήν. Αν πριν την παρέλευση της ημερομηνίας αποποίησης, συνταχθεί πράξη αποδοχής κληρονομιάς, τότε οι 30 ημέρες για την μεταβολή στο Ε9, ξεκινούν από την ημερομηνία σύνταξης της πράξης αποδοχής. Σε περίπτωση αποποίησης κληρονομιάς, ο επόμενος στην κληρονομική διαδοχή, ο οποίος καθίσταται κληρονόμος λόγω αυτής της αποποίησης, έχει προθεσμία 4 μηνών, από την ημερομηνία αποποίησης του αρχικού κληρονόμου, για να αποποιηθεί και αυτός.
Η επιλογή και ανάπτυξη των θεμάτων γίνεται από το λογιστικό γραφείο των Κωτούλα Αργυρώς και Κωτούλα Αλεξη
