Μια πρόταση για να επιστρέψουν άμεσα ενέργεια και νερό ως κοινωνικά αγαθά από το υπερταμείο στο δημόσιο, του Γιάννη Γκουντιού

11 Min Read

Τα νερά και η ενέργεια είναι κοινωνικά αγαθά και για το λόγο αυτό πρέπει να ελέγχονται με απόλυτο και καθοριστικό τρόπο από το δημόσιο.

Η διαφωνία με την απόφαση της σημερινής κυβέρνησης να πουλήσει μέσω του υπερταμείου την ενέργεια και τα νερά είναι σαφής.

- Advertisement -
Ad image
- Advertisement -
Ad image

 

ΠΟΙΟΙ ΠΛΗΤΤΟΝΤΑΙ

 

Η απόφαση για την παραχώρηση της ΔΕΗ και των νερών, στο υπερταμείο έχει άμεσες και μακροχρόνιες επιπτώσεις τοπικά σε επίπεδο Δυτ. Μακεδονίας αλλά και πανελλαδικά.

 

  • Πρώτα απ’ όλα οι καταναλωτές πρόσωπα και εταιρίες.
  • Προφανώς άμεσα πλήττονται οι εργαζόμενοι, οι συνεργαζόμενοι εργολάβοι και οι εργαζόμενοι σ’ αυτούς, οι επιχειρήσεις που έχουν σχέση (άμεσα ή έμμεσα) με τη ΔΕΗ.
  • Η Δυτ. Μακεδονία δεν μαραζώνει. ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΑΙ.
  • 120000 κάτοικοι και από το 2018 και η Φλώρινα, θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα θέρμανσης λόγω χρήσης τηλεθέρμανσης.
  • Στην περιφέρεια με τη μεγαλύτερη ανεργία θα προστεθούν μερικές χιλιάδες ακόμη άνεργοι. Τηρουμένων των αναλογιών (περιφέρεια προς επικράτεια) θα είναι πολύ χειρότερα από την περίπτωση «Μαρινοπουλος».
  • Το πρόγραμμα για την άρδευση της βόριας ζώνης του Πολυφύτου, και οι ήδη αρδευόμενες περιοχές κινδυνεύουν να ακυρωθούν.
  • Η περιοχής της Μεγαλόπολης.
  • Οι κάτοικοι των νησιών στα οποία το κόστος παραγωγής του ρεύματος είναι τετραπλάσιο.
  • Κατά συνέπεια επιβαρύνεται άμεσα ο τουρισμός.
  • Η Θεσσαλονίκη που υδρεύεται από τον Αλιάκμονα στον οποίο υπάρχουν ήδη τέσσερα Υ/Η φράγματα και προβλέπονται και άλλα. Ο ιδιώτης – ιδιοκτήτης των φραγμάτων θα κρατάει τα νερά, την ίδια ώρα που ο ιδιώτης – ιδιοκτήτης της ΕΥΑΘ θα ζητά περισσότερα ή θα κάνει διαχείριση της έλλειψης με αντίστοιχη τιμολογιακή πολιτική μιας και νερό δεν θα είναι σε αφθονία γιατί θα ρίχνει τις ευθύνες ο ένας στον άλλο.
  • Ο κάμπος της Βέροιας και της Θεσσαλονίκης που αρδεύεται από αυτόν θα διψάει συνεχώς.
  • Οι περιοχές της Δράμας και της Ηπείρου και άλλες, όπου υπάρχουν Υ/Η μονάδες.
  • Όλοι οι καταναλωτές που θα δεχθούν πίεση στα τιμολόγιά τους αφού τα προνόμια που υπάρχουν σήμερα θα εξαφανιστούν.
  • Η πλήρης εξάρτηση της χώρες από ξένες πηγές ενέργειας. Θυμηθείτε την Ουκρανία όταν έκλεισαν οι στρόφιγγες της Ρωσίας και προσπαθούσαν να επανενεργοποιήσουν τα ορυχεία τους.
  • Επηρεάζεται προς το δυσμενέστερο το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας.
  • Όπου σταμάτησαν να λειτουργούν μεγάλα ορυχεία χωρίς προγραμματισμό επήλθε στασιμότητα. Το παράδειγμα του Σαρλερουά του Βελγίου είναι χαρακτηριστικό. 30 χρόνια χρειάστηκε για να αρχίσει να αντιστρέφεται το κλίμα προς  την ανάκαμψη στην περιοχή.
  • Όπου ιδιωτικοποιήθηκε το νερό στην Ευρώπη, η ποιότητα κατρακύλησε, η ποσότητα περιορίστηκε, η τιμή εκτινάχτηκε και οι κοινωνίες προσπαθούν να βρουν τρόπο να επαναφέρουν τις εταιρίες αυτές υπό δημόσιο ή αυτοδιοικητικό έλεγχο. Για να μην κάνουμε αναφορά στην πλήρη εξαθλίωση της Χιλής όπου εφαρμόστηκε στην πιο ακραία μορφή της η ιδιωτικοποίηση των νερών της χώρας ακόμη και η πώληση των ποταμών. Η εφαρμογή του νεοφιλευλεύθερου μοντέλου από τον Πινοσέτ υπό την καθοδήγηση του Μίλτον Φρίντμαν.

 

Είναι προφανές ότι ενέργεια και νερό (και κατά τη γνώμη μου και οι εθνικές μεταφορές, εξάλλου πως θα γίνεται η ελεύθερη διακίνηση εμπορευμάτων και προσώπων – βασική αρχή της ΕΕ – όταν τα δίκτυα μεταφορών ελέγχονται από ιδιώτες) πρέπει να ελέγχονται απόλυτα και καθοριστικά από το δημόσιο ως κοινωνικά αγαθά.

 

ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ;

 

Αν υπάρχει μια ελπίδα σωτηρίας, αυτή δεν μπορεί να είναι η επαναφορά του παλιού κατεστημένου. Ούτε η όποια παράλλαξη της σήψης. Δεν μπορεί να ρίχνουν  άλλο άρωμα στο βρόμικο και να το προσφέρουν σαν καθαρό. Η λύση μπορεί να δοθεί από νέες δυνάμεις και κυρίως από νέους ανθρώπους που δεν είναι μπολιασμένοι από το παλιό ή να έχουν ανοσία σ’ αυτό. Αυτό όμως μένει να αποδειχτεί. Ο κάθε ψηφοφόρος – πολίτης (με την πραγματική έννοια του όρου) να ψάξει και να βρει τέτοιους ανθρώπους και να τους δώσει την ευκαιρία.  Η ηγεσία του τόπου, ακόμα και αν κινείται μέσα στη λάσπη της ΜΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ και ΑΥΤΑΡΧΙΚΗΣ ΕΕ (γρανάζια γραφειοκρατίας το λένε με εύσχημο τρόπο), πρέπει να παραμείνει όσο μπορεί περισσότερο καθαρή. Όσο τη λερώνει το μνημόνιο τόσο πρέπει να βρίσκει τρόπους να καθαρίζεται. Τόσο πρέπει να βρίσκει τρόπους να ξεφεύγει από τις παγίδες του.

Μένει να βεβαιώνει συνεχώς ότι το θέλει και το αποδεικνύει με πράξεις ότι μπορεί.

Δεν μπορεί να κατρακυλάμε σταθερά και αυτό να μη γίνεται αντιληπτό.

Γι’ αυτό δεν εγκαταλείπουμε τον αγώνα με στόχο να σταματήσει η πτώση. Συνολικά, αλλά και ειδικά τώρα με τα νερά και την ενέργεια. Η ανοχή έχει όρια. Η αντοχή μας δεν πρέπει να έχει. Το θέμα της ενέργειας και νερού δεν είναι απλά σοβαρό είναι επικίνδυνο και καταστροφικό. Τόσο επικίνδυνο όσο και η λοβοτομή και πολτοποίηση των παιδιών μας από τον Φίλη.

Δεν έχει να κάνει μόνο με τη Δυτ. Μακεδονία. Δεν είναι τοπικό το ζήτημα. Έχει να κάνει με την ασφάλεια την αυτάρκεια και την ισορροπία ολόκληρης της χώρας.

 

ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΕΣΗ ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΗΣ ΔΕΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΝΕΡΩΝ ΩΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΑΓΑΘΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

 

Με το νόμο 4336/15 (3ο μνημόνιο) ιδρύεται η Ελληνική Εταιρία Συμμετοχών και Περιουσίας (Υπερταμείο). Με το νόμο 4389/2016 το υπερταμείο αποτελείται και έχει υπό την πλήρη και αποκλειστική εποπτεία και έλεγχό του το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), την Εταιρία Ακινήτων του Δημοσίου (περίπου 70000 ακίνητα), και την Εταιρία Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ). Επίσης τώρα περνάνε στην ΕΔΗΣ μια σειρά δημοσίων επιχειρήσεων. Έτσι μεταβιβάζονται αυτοδικαίως και χωρίς αντάλλαγμα το σύνολο των μετοχών κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου των εταιριών ΕΥΑΘ ΑΕ, ΕΥΔΑΠ ΑΕ, ΔΕΗ ΑΕ, ΕΛΒΟ ΑΒΕ, Κτιριακές Υποδομές ΑΕ, Αττικό Μετρό ΑΕ καθώς επίσης τα ΕΛΤΑ ΑΕ, ΟΑΚΑ, κα. Όλα αυτά είναι γνωστά από το 2015 , ενώ η νομοθέτησή τους γίνεται το 2016 και καθίστανται ευρέως γνωστά τώρα.

Η ευθύνη των πολιτικών που θα έπρεπε να γνωρίζουν πολύ καλά το θέμα και να δράσουν ανάλογα και εγκαίρως είναι μεγάλη. Αν δεν το γνώριζαν είναι απαράδεκτοι. Αν το γνώριζαν και δεν το εκτίμησαν ως ιδιαίτερα σημαντικό είναι ανεπαρκείς.

Με βάση λοιπόν τα παραπάνω η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να απαιτήσει και να επιβάλει ως χώρα στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς, το πρόγραμμα να είναι εμπροστοβαρές.

Δηλαδή:

Ακριβώς επειδή η συμφωνία προβλέπει ότι το 50% των εσόδων του υπερταμείου θα πηγαίνει στο χρέος και το άλλο 50% σε υποχρεώσεις του κράτους που απορρέουν από το μνημόνιο και στην ανάπτυξη μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων για τουλάχιστον 20%, προτείνουμε να αποτιμηθούν η σημερινή ΔΕΗ και τα νερά σε περίπτωση που θα ρευστοποιούνταν το 51% των μετοχών τους. Το ποσό αυτό να αφαιρεθεί ΤΩΡΑ από το συνολικό αποτιμώμενο ποσό που αντιστοιχεί στο 20%,που θα προκύψει από το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων προς ρευστοποίηση του υπερταμείου έτσι, ώστε να αποδοθούν και πάλι οι μετοχές από το υπερταμείο  στο δημόσιο.

Πρέπει να γίνει σαφές (και είναι πάρα πολύ κρίσιμο) το υπερταμείο να μεταφέρει άμεσα το 17% των μετοχών της ΔΕΗ από το ΤΑΙΠΕΔ στην ΕΔΗΣ έτσι, ώστε η ΕΔΗΣ να κατέχει το 51% της ΔΕΗ (34% που της μεταβιβάστηκε και 17% που θα δεχθεί) και αυτή να μεταβιβάσει όλο το πακέτο και πάλι στο δημόσιο, δηλαδή εκτός του υπερταμείου.

Έτσι το 51% της ΔΕΗ και των νερών θα ανήκει στο δημόσιο και εκτός ταμείου και δεν θα κινδυνεύει να διαταραχτεί ο δημόσιος στρατηγικός και κοινωνικός  χαρακτήρας τους.

Παράδειγμα

Έστω ότι η συνολική αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων του υπερταμείου είναι 50δις€. Αυτό σημαίνει ότι εάν ρευστοποιηθούν σήμερα, τα  25δις€ (50%) θα πάνε στο χρέος, τα 15δις€(30%) για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και άλλες υποχρεώσεις του κράτους και τα 10δις€ για την ανάπτυξη μέσω κυρίως του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Αν η αποτίμηση της ΔΕΗ και των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ είναι για παράδειγμα 3δις€ τότε να δεσμευτούμε από τώρα ότι από τα υπόλοιπα 47 (50-3) δισ€, τα 25δις θα πάνε στο χρέος, τα 15δις στις άλλες υποχρεώσεις και τα 7δις για την ανάπτυξη.

Εξάλλου τι νόημα έχει να πουληθούν η ενέργεια και το νερό και έπειτα να αρχίσουν και πάλι οι δημόσιες επενδύσεις στους δύο αυτούς κρίσιμους τομείς; Είναι τομείς που συμβάλουν στην ασφάλεια της χώρας και στην ευημερία των πολιτών ως βασική συνταγματική επιταγή. Γιατί είναι σαφές ότι το κράτος είναι υποχρεωμένο μεταξύ άλλων, να διασφαλίζει σε κάθε περίπτωση την ενεργειακή επάρκεια καθώς επίσης και την αυτοτέλεια σε νερό και τροφή στους πολίτες του.

 

Επίσης θα μπορούσαν να δεσμευτούν από τώρα και επιπλέον κεφάλαια του υπερταμείου που αφορούν στο σκέλος της ανάπτυξης, προκειμένου να εκσυγχρονιστούν αυτού του είδους οι εταιρίες. Μην ξεχνάμε βέβαια ότι η ΔΕΗ πραγματοποιεί σήμερα τη μεγαλύτερη επένδυση στη χώρα (ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ V) και επίκειται ενδεχομένως και η ΜΕΛΗΤΗ ΙΙ.

Βέβαια, η κυβέρνηση στον ένα χρόνο που πέρασε θα έπρεπε να είχε ετοιμάσει στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης προς αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του υπερταμείου (γιατί τους θεσμούς δεν τους ενδιαφέρει, μάλλον προτιμούν το αντίθετο) προκειμένου να αξιοποιήσει ουσιαστικά και με αέναο τρόπο τα χρήματα αυτά. Αλλά μέχρι σήμερα τέτοιο πλάνο δυστυχώς δεν υπάρχει. Το βάθος του κυβερνητικού σχεδιασμού είναι πολύ ρηχό και με μηδενική διορατικότητα.

Ο αγώνας είναι μπροστά μας.

Γκουντιός Γιάννης

Μοιραστείτε την είδηση