Στόχος να μετατραπεί σε πλήρως λειτουργικό κτίριο εντός επταετίας
Το πρωί της Παρασκευής «έπεσαν» οι υπογραφές για την έναρξη των διαδικασιών της μετατροπής του κτιρίου του «Γκέρτσειου» σε Μουσείο Μακεδονικής Αρχιτεκτονικής και Ιστορίας, το οποίο θα ονομάζεται «Νικόλαος Μουτσόπουλος». Την είδηση της μετατροπής του κτιρίου, μετέδωσε ο «Χ» από το βράδυ της Πέμπτης. Σήμερα, δημοσιεύουμε στοιχεία της προγραμματικής σύμβασης που υπογράφτηκε μεταξύ των συμβαλλόμενων που είναι η Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης, το «Γκέρτσειο» Εκκλησιαστικό ίδρυμα, ο Δήμος Κοζάνης, o Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών και η Αναπτυξιακή του Δήμου Κοζάνης.
Η σύμβαση έχει χρονική διάρκεια επτά ετών και μέσα σε αυτά τα εμπλεκόμενα μέρη καλούνται να δημιουργήσουν όλες εκείνες τις συνθήκες για να καταστεί το κτίριο πλήρως λειτουργικό και να ωριμάσουν τις διαδικασίες που απαιτούνται για χρηματοδότηση και υλοποίηση του έργου.
Το όλο εγχείρημα δεν είναι εύκολο αφού το κτίριο του «Γκέρτσειου» είναι εδώ και χρόνια εγκαταλειμμένο και δεν υπήρξε καμία ουσιαστική προσπάθεια για έγκαιρη διάσωση του λόγω των γραφειοκρατικών και όχι μόνο ζητημάτων που αντιμετώπιζε. Μετά την σχετική απόφαση (77932 ΕΞ 18-05-2023) παραχώρησης και μετά την συμφωνία με την Μητρόπολη, τα χέρια του Δήμου Κοζάνης «λύθηκαν» και πλέον ξεκινά η διαδικασία της αξιοποίησης των συγκεκριμένων κτηριακών υποδομών.
Σύμφωνα με την προγραμματική σύμβαση, η δημιουργία του «ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ & ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΣ» έχει στόχο να συμβάλλει καθοριστικά σε μία ευρύτερη προσπάθεια ανάδειξης του σημαντικού πλούτου της Μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, σε συνδυασμό με την παράλληλη μελέτη, τεκμηρίωση της τοπικής ιστορίας ώστε να υπηρετείται ο ευρύτερος στόχος της πολιτιστικής ανάπτυξης που στηρίζεται στην τοπική παράδοση και τον πολιτισμό της Κοζάνης αλλά και της ευρύτερης περιοχής.
Πρόθεση των εμπλεκόμενων είναι το εμβληματικό αυτό κτίριο να φιλοξενεί σημαντικές συλλογές και τεκμήρια της ιστορικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και σε αυτό να αναπτύσσονται δράσεις υπερτοπικής σημασίας και ευρύτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
Η σύμβαση προβλέπει:
- Την εκπόνηση των απαιτούμενων τεχνικών μελετών για την κτιριακή υποδομή.
- Την εξασφάλιση όλων των απαιτούμενων αδειοδοτήσεων για την υλοποίηση των έργων και εργασιών στο κτίριο και τον περιβάλλοντα χώρο.
- Την εκπόνηση των απαιτούμενων μουσειολογικών μελετών συμπεριλαμβανομένων των αρχιτεκτονικών διαμορφώσεων των εσωτερικών χώρων και της προμήθειας του απαιτούμενου εξοπλισμού.
- Την αναλυτική καταγραφή, αξιολόγηση και τεκμηρίωση του μουσειακού υλικού κάθε μορφής που παραχωρείται στο υπό ίδρυση μουσείο.
- Την ανάπτυξη κάθε μορφής απαιτούμενου λογισμικού και η προμήθεια μέσων και υπηρεσιών για την αξιοποίηση σύγχρονων μεθόδων και τεχνικής παρουσίασης των εκθεμάτων και την υποστήριξη της λειτουργίας του μουσείου.
- Την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών οργάνωσης και λειτουργίας ως ενός σύγχρονου μουσειακού οργανισμού.
- Την σύνταξη του απαιτούμενου φακέλου αναγνώρισης του μουσείου που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την μελέτη σκοπιμότητας βιωσιμότητας, την αναλυτική παρουσίαση του περιεχομένου των συλλογών του μουσείου και περιγραφή του τρόπου καταγραφής και τεκμηρίωσής τους, αναφορά στην πολιτική εμπλουτισμού των συλλογών, τεκμηρίωση της καταλληλότητας και της επάρκειας των προτεινόμενων κτιρίων ή χώρων για την εγκατάσταση του μουσείου, σε σχέση με τις επί μέρους λειτουργίες που αυτό καλύπτει, καθώς και της προσβασιμότητας από άτομα με αναπηρία, στοιχεία σχετικά με την στελέχωση του μουσείου με επιστημονικό και λοιπό προσωπικό ανάλογα με το αντικείμενο και τους σκοπούς του μουσείου. Ως προς την μόνιμη έκθεση, πρέπει να αναλύονται οι αρχές παρουσίασης των εκθεμάτων, ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στους σκοπούς του μουσείου, να υποβάλλεται συνοπτική έκθεση για το περιεχόμενο και τις δυνατότητες θεματολογικής αξιοποίησης της υφιστάμενης συλλογής, σε συνάρτηση με τις αναφορές στον τόπο όπου βρίσκεται το μουσείο και στο κτίριο που το στεγάζει.
Για την υλοποίηση του έργου o Δήμος Κοζάνης έχει αναλάβει την γενικότερη υποστήριξη των διαδικασιών και προπαρασκευαστικών εργασιών για την ωρίμανση του έργου και την εξασφάλιση των αναγκαίων χρηματοδοτήσεων για την εκπόνηση των μελετών και την κατασκευή. Στις μελέτες και υποχρεώσεις του Δήμου περιλαμβάνεται και ο Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός για την ανάπλαση της όψης του κτιρίου.
Η Μητρόπολη θα συνεισφέρει ιερατικά κειμήλια για τον εμπλουτισμό των συλλογών όπως και ο Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών θα συνεισφέρει για τις συλλογές με «εκατοντάδες μακέτες και προπλάσματα Μακεδονίτιτκης Αρχιτεκτονικής του αρχείου του καθηγητή Νικόλαου Μουτσόπουλου καθώς και μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης του Ν. Μουτσόπουλου των οποίων είναι αποδέκτης» όπως χαρακτηριστικά αναγράφεται στην σύμβαση.
Η ΑΝΔΗΚΟ θα αναλάβει την εκπόνηση όλων των αναγκαίων μελετών, αδειοδοτήσεων, εγκρίσεων που θα καταστήσουν το «Γκέρτσειο» σύγχρονο μουσειακό χώρο καθώς και την υλοποίηση του κτιριακού έργου.
Όσον αφορά στο «φορτίο» της χρηματοδότησης, αυτό το έχει αναλάβει ο Δήμος Κοζάνης, ο οποίος καλείται να βρει και να διασφαλίσει τους απαιτούμενους χρηματοδοτικούς πόρους για την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών και την υλοποίηση του ολοκληρωμένου και λειτουργικού έργου, αξιοποιώντας τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Προγραμματικής Περιόδου 2021-27 συμπεριλαμβανομένων των Ενωσιακών, Εθνικών και Τοπικών πόρων.
Εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά και όλες οι πλευρές φροντίσουν να κάνουν αυτά που πρέπει και στην ώρα τους, τότε λίγο μετά το 2030 το «Γκέρτσειο» αναμένεται να αλλάξει όψη και να γίνει ένα κτίριο λειτουργικό. Και επειδή ο αστικός ιστός και η περιοχή δεν χρειάζεται ένα ακόμη άδειο κτίριο, θα χρειαστεί οι εμπλεκόμενοι να δημιουργήσουν όλες εκείνες τις συνθήκες για να απασχοληθεί προσωπικό αλλιώς το νέο «Γκέρτσειο» θα προστεθεί στην λίστα των κτιρίων «φαντάσματα» της Κοζάνης (βλ. Αρχοντικό Λασσάνη).
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr
