Στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του Υπουργείου η Δυτική Μακεδονία
Έως το μακρινό 2044 προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί το έργο σιδηροδρομικής σύνδεσης της Δυτικής Εγνατίας , που περιλαμβάνει τα τμήματα Καλαμπάκας -Ηγουμενίτσας και Καλαμπάκας -Κοζάνης (550 εκ. ευρώ) καθώς και την αναβάθμιση του δικτύου Δυτικής Μακεδονίας (2 δις ευρώ) σύμφωνα όσα παρουσίασε στο υπουργικό συμβούλιο ο αρμόδιος υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας.
Να σημειώσουμε εδώ πως για την επόμενη 20ετία το επενδυτικό σχέδιο ανέρχεται σε συνολικό ύψος περίπου 12 δισ. ευρώ και είναι εύκολο να αντιληφθεί κάποιος πως η περιοχή δεν αποτελεί σε καμιά περίπτωση προτεραιότητα για το σχεδιασμού του Υπουργείου Μεταφορών.
Συγκεκριμένα
Το επενδυτικό σχέδιο, συνολικού ύψους περίπου 12 δισ. ευρώ για την επόμενη 20ετία, σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει ως εξής:
‘Αμεσο ορίζοντα περίπου 530 εκατ. ευρώ, στην 5ετία προβλέπονται επενδύσεις 2,75 δισ. ευρώ, στη 10ετία 1,4 δισ. ευρώ και σε 20 έτη επενδύσεις που θα ξεπερνούν τα 7 δισ. ευρώ.
‘Αμεση προτεραιότητα έως 2026 είναι η αποκατάσταση δικτύου από καταστροφές λόγω Daniel στην Κεντρική Ελλάδα.
Στο βραχυπρόθεσμο πρόγραμμα (έως 2029) είναι έργα ήδη ενταγμένα σε χρηματοδοτικά πλαίσια, έργα προς ένταξη σε Μεταφορές 2021-2027 και CEF2 (Connecting Europe Facility), έργα προς εξεύρεση χρηματοδότησης.
Στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα (έως 2034, ύψους 1,4 δισ.) εντάσσονται έργα αναβάθμισης Ανατολικής Εγνατίας, η Παράκαμψη Αθηνών (Ικόνιο – Σφίγγα), έργα σύνδεσης με λιμένες και ΒΙ.ΠΕ., έργα αναβάθμισης Δυτικής Εγνατίας.
Στο μακροπρόθεσμο πρόγραμμα (έως 2044) εντάσσονται νέα Έργα Δυτικής Εγνατίας (Καλαμπάκα – Ηγουμενίτσα και Καλαμπάκα – Κοζάνη) και Ανατολικής Εγνατίας (Θεσ/κη- Ν.Καρβάλη), η αναβάθμιση δικτύου Δυτικής Μακεδονίας και δικτύου Πελοποννήσου, νέα έργα Δυτικής Ελλάδας.
Αναλυτικά η χρονολογική σειρά των έργων
Στα ενταγμένα έργα ύψους 529 εκατ. ευρώ που έχουν χρηματοδότηση και προχωρούν άμεσα περιλαμβάνονται:
– Οριστικές αποκαταστάσεις Θεσσαλίας (Ταμείο Ανάκαμψης) με 180 εκατ. ευρώ
– Σηματοδότηση Θεσσαλονίκη-Ειδομένη («Phasing” μεταξύ ΥΜΕΠΕΡΑΑ 2014-2020 και ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 2021-2027) με 27 εκατ. ευρώ
– Νέα Καρβάλη – Τοξότες (CEF1) με 212 εκατ. ευρώ
– Προαστιακός Δυτ. Αττικής (Ταμείο Ανάκαμψης) με 110 εκατ. ευρώ
Στη δεύτερη λίστα είναι τα έργα 1,39 δισ. ευρώ προς χρηματοδότηση από το CEF II (το πρόγραμμα Συνδέοντας την Ευρώπη). Αυτά είναι:
– ΣΚΑ – Οινόη με 240 εκατ. ευρώ
– Λιόσια – Κόρινθος (Αναβάθμιση) με 70 εκατ. ευρώ
– Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας (Αναβάθμιση) με 90 εκατ. ευρώ
– Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας (Ηλεκτροκίνηση) με 75 εκατ. ευρώ
– Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο με 480 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση 341 εκατ. ευρώ
– Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο με 295 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση 214 εκατ. ευρώ
– Ρίο – Πάτρα με 477 εκατ. ευρώ και χρηματοδότηση 366 εκατ. ευρώ.
Στην τρίτη λίστα είναι τα έργα πενταετούς προγραμματισμού ύψους περίπου 650 εκατ. ευρώ. Αυτά είναι:
– Σιδηροδρομική σύνδεση του 6ο προβλήτα με το εθνικό δίκτυο (Ε.Π.ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 2021-2027) με 35 εκατ. ευρώ
– Προαστιακός Δυτικής Θεσσαλονίκης (Ε.Π.ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 2021-2027) με 20 εκατ. ευρώ
– Επέκταση προαστιακού σιδηροδρόμου και σύνδεση με λιμένα Λαυρίου (Ε.Π.ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ 2021-2027) με 391 εκατ. ευρώ
– Εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης και σηματοδότησης με ETCS Level 1 και αναβάθμιση γραμμής στο τμήμα Λατομείο
– ΒΙΠΕ – Σ.Σ. Βόλου. Έργο ενταγμένο στο ΥΜΕΠΕΡΑΑ 2014-2020. Αναφέρεται ως έργο στο “ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ” 2021-2027 αλλά λόγω “DANIEL” δεν έχει γίνει ακόμα η διαδικασία
– Παλαιοφάρσαλος -Καλαμπάκα: Εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης και σηματοδότησης με ETCS Level 1 και κατασκευή παρακαμπτήριας γραμμής στον Σ.Σ. Σοφάδων. Έργο ενταγμένο στο ΥΜΕΠΕΡΑΑ 2014-2020. Αναφέρεται ως έργο στο “ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ” 2021-2027 αλλά λόγω “DANIEL” δεν έχει γίνει ακόμα η διαδικασία
– Στρυμόνας- Αλεξανδρούπολη Ικόνιο (Υπό διερεύνηση)
Τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα έργα
Στις επόμενες προτεραιότητες έρχονται τα έργα με δεκαετή και εικοσαετή προγραμματισμό. Στα έργα δεκαετίας περιλαμβάνονται σημαντικά έργα όπως:
– Ανατολική Εγνατία: Στρυμόνας – Αλεξανδρούπολη Γραμμές – Υπό διερεύνηση
-Ανατολική Εγνατία: Στρυμόνας – Αλεξανδρούπολη, Παραλλαγή Ίασμος- Πολύανθος με 110 εκατ. ευρώ -Υπό διερεύνηση
– Δυτική Μακεδονία: Πλατύ – Φλώρινα, με 50 εκατ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
– Παράκαμψη Αθηνών: Ικόνιο – Σφίγγα με 700 εκατ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
– Συνδέσεις Λιμένων: Επέκταση προαστιακού και σύνδεση με λιμένα Ραφήνας με 310 εκατ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
Τέλος, στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, περιλαμβάνονται πολύ μεγάλα έργα που μεγαλώνουν το εθνικό σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας. Τα έργα είναι:
– Προαστιακός Πάτρας: Πάτρα – Πύργος με 200 εκατ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
– Δυτική Εγνατία: Καλαμπάκα -Ηγουμενίτσα με 1.55 δισ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
– Δυτική Εγνατία: Καλαμπάκα – Κοζάνη με 550 εκατ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
– Νέα Ανατολική Εγνατία: Θεσσαλονίκη – Ν.Καρβάλη με 1.5 δισ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
– Δυτική Μακεδονία: Αναβάθμιση Δικτύου με 2 δισ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
– Πελοπόννησος: Αναβάθμιση Δικτύου με 1.5 δισ. ευρώ – Υπό διερεύνηση
Όπως, λοιπόν, γίνεται προφανές υπάρχει μεγάλος προβληματισμός σχετικά με το μέλλον του πολύπαθου σιδηροδρόμου στη Δυτική Μακεδονία, που εντείνεται και από την απολιγνιτοποίηση. Αν υπάρχει πιθανότητα να έρθουν επενδύσεις αυτό θα γίνει μόνο με την σιδηροδρομική σύνδεση της περιοχής με τα λιμάνια και τις γειτονικές χώρες.