Προβληματισμός από την παραγωγή του κρόκου
Ο πρόεδρος του Αναγκαστικού Συνεταιρισμού Κροκοπαραγωγών Κοζάνης κ. Βασίλης Μητσόπουλος, μίλησε στον «Χ» για τη φετινή συγκομιδή κρόκου, η οποία είναι μειωμένη και αυτή τη χρονιά, όπου από τους σχεδόν τέσσερις τόνους που ήταν τα προηγούμενα χρόνια, φέτος δεν θα ξεπεράσει ούτε τον ενάμιση, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο κ. Μητσόπουλος να έχει δεχθεί πολλά τηλέφωνα παραπόνων από κροκοπαραγωγούς, οι οποίοι σκέφτονται να αποχωρήσουν από την καλλιέργεια κρόκου. Αν γίνει κάτι τέτοιο, θα είναι ένα ακόμα πλήγμα και σε συνδυασμό με τη μειωμένη παραγωγή, ο συνεταιρισμός θα χάσει την αξιοπιστία του καθώς δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στο πελατολόγιο του.
Ο κ. Μητσόπουλος ανέφερε πως η φετινή χρονιά ήταν όψιμη με αποτέλεσμα η συγκομιδή να αρχίσει αρχές Νοέμβρη, εποχή που άλλες χρονιές είχε ήδη τελειώσει. Οι περισσότεροι παραγωγοί αυτή τη στιγμή έχουν τελειώσει τη συγκομιδή τους και πολύ λίγοι είναι αυτοί που συνεχίζουν. «Τα πράγματα δεν έχουν πάει καλά φέτος. Από αυτά που ακούω, μπορεί κάποιοι να είναι στα περσινά επίπεδα ή λίγο καλύτερα, αλλά η πλειοψηφία είναι χάλια. Δεν έχουν μαζέψει καθόλου και παραπονιούνται. Έχω δεχθεί πολλά τηλέφωνα» τόνισε ο ίδιος.
Οι παραγωγοί δηλώνουν απογοητευμένοι και αρκετοί σκέφτονται να αποχωρήσουν από την καλλιέργεια κρόκου. Υπάρχουν περιπτώσεις παραγωγών που έχουν καλλιεργήσει 20 στρέμματα κρόκου και έχουν μαζέψει ένα, το πολύ δύο κιλά. Αν οι καλλιεργητές κρόκου σταματήσουν την παραγωγή αυτό θα είναι ένα ακόμη μεγάλο πλήγμα για το συνεταιρισμό. «Αυτό θα σημαίνει πρόβλημα, γιατί διανύουμε μια περίοδο που έχουμε χαμηλές ποσότητες και το μόνο που δεν θέλουμε, είναι να χάσουμε και άλλα μέλη. Προσπαθούμε να κρατήσουμε το συνεταιρισμό και όλη αυτή την προσπάθεια που κάναμε και χτίστηκε με επιμονή όλα αυτά τα χρόνια, ελπίζοντας πως θα έρθουν καλύτερες μέρες, με φυσιολογικές συνθήκες παραγωγής και απόδοσης στις καλλιέργειες» σημείωσε.
Οι τιμές φέτος είναι πολύ καλές και κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα, γύρω στα 1700 ευρώ για τον συμβατικό κρόκο και γύρω στα 1800 ευρώ για τον βιολογικό κρόκο, αλλά η παραγωγή είναι περίπου το 1/3 από αυτή που ήταν πριν από μερικά χρόνια καθώς συγκέντρωναν περίπου τέσσερις τόνους, ενώ φέτος ελπίζουν να μαζέψουν γύρω στον ενάμιση τόνο. «Θέλω να πιστεύω ότι θα φτάσουμε στα περσινά επίπεδα, αλλά δεν μπορώ να πω με σιγουριά ακόμα. Θα πρέπει να αρχίσουμε τις παραλαβές, να φέρουν οι παραγωγοί τον κρόκο στον συνεταιρισμό για να κάνουμε μια αποτίμηση. Αυτή τη στιγμή απλά ξέρω πως δεν είναι καλά και πως όλοι γκρινιάζουν» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσόπουλος.
Η προσωπική του εκτίμηση για το τι έχει επηρεάσει την καλλιέργεια, είναι το ότι ευθύνεται η κλιματική αλλαγή που είχε ως αποτέλεσμα να αλλάξει και ο βιολογικός κύκλος του φυτού, καθώς και τον χειμώνα μερικές φορές δεν υπάρχουν βροχοπτώσεις κατά τη βλαστική περίοδο του φυτού, που αναπτύσσεται και πολλαπλασιάζεται και μπορεί να υπάρχουν βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, που δεν έχουν κανένα νόημα για την καλλιέργεια του φυτού. «Δεν έχει αλλάξει η μέθοδος, δεν έχει αλλάξει ο τρόπος καλλιέργειας ή το φυτικό κεφάλαιο. Ο καιρός έχει αλλάξει ραγδαία τα τελευταία δύο – τρία χρόνια και έχουν διαταραχθεί κάπως και οι εποχές, γιατί δεν λες πλέον το τέλος Σεπτέμβρη, φθινόπωρο. Είναι ένα παρατεταμένο καλοκαίρι και αντίστοιχα τον χειμώνα, μπορεί να κάνει λίγες μέρες κρύο, αλλά είναι αυτό το ξερό κρύο και δεν έχουμε χιόνια όπως παλιά, που βοηθούν στο να κορεστεί το έδαφος με νερό. Ουσιαστικά, έχουμε να δούμε μια καλή συγκομιδή από το 2016. Αυτό ήταν το peak μας, με τα ίδια στρέμματα πάνω – κάτω και από εκεί και πέρα άρχισε η κατρακύλα. Τότε είχαμε παραγωγή σχεδόν τεσσάρων τόνων και από εκεί και έπειτα, οι ποσότητες κάθε χρόνο είναι μειωμένες» τόνισε ο ίδιος.
Η ποιότητα του κρόκου παρόλα αυτά είναι μια χαρά και σύμφωνα με τις αναλύσεις που κάνουν, δεν έχει αλλάξει τίποτα. Είναι η ίδια ποιότητα που είχαν και τις προηγούμενες χρονιές, αυτή που πρέπει κατά το ISO 3632. Το πρόβλημα έγκειται στην ποσότητα που καθιστούν την καλλιέργεια κρόκου μη βιώσιμη και μη συμφέρουσα για τον παραγωγό.
Φέτος, όπως και πέρυσι, λόγω της χαμηλής ποσότητας παραγωγής θα γίνουν μόνο οι εξαγωγές συσκευασμένου προϊόντος και όχι και χύμα κάτι το οποίο είναι κακό για τον συνεταιρισμό καθώς υπάρχει ένα παραδοσιακό πελατολόγιο που πουλούν στην Ευρώπη, ποσότητες χύμα κρόκου. «Δεν το κάναμε πέρυσι, μάλλον δεν θα το κάνουμε και φέτος και χάνουμε την αξιοπιστία μας, αλλά δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο, καθώς υπεραξία έρχεται με το τυποποιημένο προϊόν και εμείς θα αναγκαστούμε να κρατήσουμε μόνο αυτά τα συμβόλαια. Η πλεονάζουσα ποσότητα παραδοσιακά, πωλούνταν και χύμα. Πλέον αυτή, δεν υπάρχει».
Λύση, σύμφωνα με τον ίδιο, μάλλον δεν υπάρχει άλλη εκτός από το να μετατοπιστεί η καλλιέργεια σε πιο βόρειες περιοχές του νομού Κοζάνης, δίνοντας το παράδειγμα παραγωγών στην Κοιλάδα, που είχαν καλύτερη απόδοση, ενώ παλιότερα ζημιωνόντουσαν από πάχνη και δεν μπορούσαν να καλλιεργήσουν. Η παραδοσιακή κροκοπαραγωγική περιοχή όμως, που βρίσκεται νότια της πόλης της Κοζάνης και εκεί καλλιεργούνται τα περισσότερα στρέμματα, φαίνεται να έχει επηρεαστεί πολύ από το μικροκλίμα.
Κλείνοντας, ο κ. Μητσόπουλος τόνισε πως θα προσπαθήσουν σαν συνεταιρισμός να ρίξουν όλο το βάρος και όλες τις δυνάμεις τους στο να βρουν τι ακριβώς φταίει και να επαναφέρουν την απόδοση της καλλιέργειας στα παλαιότερα επίπεδα.
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
