Μια σειρά πολύ σοβαρών ζητημάτων που έχουν να κάνουν τόσο με την ουσία, όσο και με την επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος της Γέφυρας των Σερβίων, αναδείχθηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης του θέματος στο Περιφερειακό Συμβούλιο της Δευτέρας 13 Ιανουαρίου.
Τα βασικότερα ερωτήματα που προκύπτουν είναι:
Πόσο σοβαρό είναι τελικά το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η γέφυρα;
Γιατί το Υπουργείο δεν έχει λάβει ξεκάθαρα θέση έως τώρα;
Πως λήφθηκε η απόφαση για τα μέτρα πρόληψης και ποιος θα εγγυηθεί την εφαρμογή τους;
Γιατί το ΤΕΕ, ως επίσημος σύμβουλος του κράτους σε τεχνικά θέματα, αλλά και οι Τεχνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας δεν εκλήθησαν στην αυτοψία με τον καθηγητή Μητούλη;
Γιατί επελέγη αυτός ο τρόπος επικοινωνιακής διαχείρισης του θέματος;
Γ. Κασαπίδης: Από τότε που έμαθα ότι τη γέφυρα κατασκεύασε ο Ιταλός Μοράντι έχασα τον ύπνο μου
«Η γέφυρα είναι μελέτη της ΞΕΚΤΕ Α.Ε. και του καθηγητή Ρικάρντο Μοράντι. Το σύστημα της γέφυρας έχει ομοιότητες με το σύστημα της γέφυρας που κατέρρευσε στις 14 Αυγούστου του 2018 στη Γένοβα της Ιταλίας, η οποία με βάση έγκαιρη επιστημονικά δημοσίευση κατέρρευσε εξαιτίας της διάβρωσης των προτεταμένων τενόντων», αναφέρει ρητά ο μηχανικός, ειδικός στη γεφυροποιία, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου του Surrey, Στέργιος Μητούλης, στην γνωμοδότηση του που δόθηκε την Δευτέρα στη δημοσιότητα.
Το γεγονός αυτό ήταν που πυροδότησε την αντίδραση του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας, ο οποίος δήλωσε στο Περιφερειακό Συμβούλιο ότι «από τότε που έμαθα ότι τη γέφυρα κατασκεύασε ο Μοράντι έχασα τον ύπνο μου. Πήγα και ξαναπήγα στη γέφυρα περπάτησα από την αγωνία μου», ενώ απευθυνόμενος στην Γεωργία Ζεμπιλιάδου, επικεφαλής της παράταξης «Ελπίδα» είπε «μην μας μέμφεστε γι’ αυτό που κάνουμε καθ’ υπέρβαση των διαδικασιών, αλλά μέσα από την αγωνία της ψυχής μας για να κάνουμε για την πατρίδα κάτι περισσότερο από αυτό που μας αναλογεί».
Ο κ. Κασαπίδης προχώρησε, μάλιστα, στην επισήμανση-πρόταση ότι ίσως είναι προτιμότερο να «πάμε σε μια νέα γέφυρα» και να «κάνουμε τη Δυτική Μακεδονία κέντρο γεφυροποιίας σε όλη την Ελλάδα, αναδεικνύοντας τον πλούτο και τις ομορφιές της» και σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις περί κινδυνολογίας.
Διαφορετική η άποψη του προέδρου του ΤΕΕ Στ. Κιάνα
Μιλώντας, ωστόσο, στο ethnos.gr, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Μακεδονίας, Στέργιος Κιάνας, διευκρίνισε πως οι δύο κατασκευές δεν έχουν καμία ομοιότητα, ενώ επιχείρησε να κατευνάσει τις ανησυχίες. «Αν υπήρχε η παραμικρή υποψία για πραγματικό κίνδυνο κατάρρευσης, δεν θα μείωναν το όριο ταχύτητας, αλλά θα έκλειναν τη γέφυρα, απαγορεύοντας πλήρως την κυκλοφορία σ΄ αυτήν, είπε», ενώ αναφορικά με τη Γένοβα, σημείωσε: «Δεν υπάρχει κατασκευαστική ομοιότητα ανάμεσα στις δύο γέφυρες. Το κοινό τους σημείο είναι πως έχουν τον ίδιο μελετητή, καθώς και ότι είναι χτισμένες με προβόλους που στηρίζονται σε προεκτάσεις».
Ο κ. Κιάνας επεσήμανε πως ακόμα και σε δύο εντελώς όμοιες κατασκευές η αντοχή τους επηρεάζεται διαφορετικά ανάλογα με το περιβάλλον στο οποίο έχουν εκτεθεί. «Στη Γένοβα υπήρχαν σημαντικές βλάβες, οι οποίες είχαν εντοπιστεί πριν από την κατάρρευσή της. Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά», είπε, ενώ τάχθηκε υπέρ της ανακατασκευής της γέφυρας των Σερβίων, με την διατήρηση των πυλώνων και την δημιουργία νέου καταστρώματος.
Να σημειωθεί ότι ο κ. Κιάνας, που εκτός από πρόεδρος του ΤΕΕ είναι και περιφερειακός σύμβουλος εκλεγμένος με το συνδυασμό του Γ. Κασαπίδη, κατά την διάρκεια της συνεδρίασης της Δευτέρας για το θέμα δεν πήρε το λόγο, ενώ δεν ήταν παρών ούτε και στην αυτοψία που έγινε στις 8 Ιανουαρίου.
Αντιδήμαρχος Σερβίων: «Απαράδεκτη έως και επικίνδυνη η διαχείριση δημοσιότητας στο θέμα της γέφυρας Πολυφύτου»
Ο Αντιδήμαρχος Σερβίων Δημήτρης Ζάκης στην τοποθέτησή του μετέφερε τον προβληματισμό του για την επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος και απευθυνόμενος στον Περιφερειάρχη είπε «θα ήθελα όταν κατεβαίνετε στα Σέρβια για θέματα που αφορούν στην περιοχή μας, να είμαστε κι εμείς παρόντες. Γιατί αν ήμουν εγώ ή ο δήμαρχος παρών στις 8 του μηνός στην αυτοψία με τον συγκεκριμένο καθηγητή θα του συνιστούσα να είναι πολύ προσεκτικός στις δημόσιες δηλώσεις του. Μπορεί να είναι ο καλύτερος καθηγητής του κόσμου, αλλά στο θέμα της δημόσιας διαχείρισης της πληροφορίας, θα μπορούσα να τον χαρακτηρίσω απαράδεκτο έως και επικίνδυνο».
Ο κ. Ζάκης συνέχισε λέγοντας ότι τα συμπεράσματα εξήχθησαν από πρόχειρο οπτικό έλεγχο, δημιουργώντας μεγάλη ζημιά για την περιοχή των Σερβίων. Χαρακτήρισε δε τα μέτρα που ελήφθησαν πρόχειρα και ζήτησε κατεπείγουσα συνεδρίαση με συγκεκριμένη και τεκμηριωμένη ανακοίνωση.
Ιδιαίτερα σκληρός ήταν ο κ. Ζάκης με τον καθηγητή Μητούλη για τον οποίο είπε χαρακτηριστικά ότι «είναι ένας τεχνοκράτης που έκανε δηλώσεις για να πάρει πέντε λεπτά δημοσιότητας», μιλώντας για μια γέφυρα την οποία διασχίζουν καθημερινά άνθρωποι και διακινούνται προϊόντα σε μια περιοχή στην οποία «προσπαθούμε να δημιουργήσουμε μια υποψία τουριστικής ανάπτυξης».
Η άποψη των τεχνικών υπηρεσιών της Περιφέρειας
Ο προϊστάμενος της διεύθυνσης τεχνικών υπηρεσιών της έδρας Κώστας Αναγνώστου προχώρησε σε μια σύντομη παρουσίαση του ιστορικού ενεργειών που έγιναν για την επιθεώρηση και τον έλεγχο της Γέφυρας Σερβίων από το 1995 και μετά τους σεισμούς έως και το περασμένο διάστημα.
Ο κ. Αναγνώστου είπε ότι ουσιαστικά η δομή ανήκει στο κράτος, ενώ οι τεχνικές υπηρεσίες ασχολούνται με εργασίες επί του καταστρώματος της γέφυρας και στάθηκε ιδιαίτερα στην απουσία στοιχείων αναφορικά με τον οπλισμό της προέντασης της γέφυρας που θα δώσει και περισσότερες πληροφορίες για την φέρουσα ικανότητα.
Όπως προέκυψε από τα λεγόμενα του κ. Αναγνώστου έχει εδώ και καιρό ζητηθεί η συνδρομή του Υπουργείου Μεταφορών με εκτενή αλληλογραφία, ειδικά μετά το 2010 που το προσωρινό κλείσιμο της διάβασης των Τεμπών επιβάρυνε σημαντικά τη Γέφυρα.
Σε ότι αφορά, τέλος, στα μόνιμα μέτρα, αυτά μπορούν να ληφθούν μόνο με υπουργική απόφαση, όπως ανέφερε ο κ. Αναγνώστου.
Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
«Μας κάνει εντύπωση ο χειρισμός του θέματος. Είμαστε ένα δομημένο όργανο, μπορούμε να έχουμε όποιον εμπειρογνώμονα θέλουμε, αλλά τα πορίσματα έρχονται με εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας» είπε στην τοποθέτησή της η κ. Ζεμπιλιάδου, χαρακτηρίζοντας «ασυγχώρητη» τη λεκτική αντιμετώπιση του θέματος από τον Περιφερειάρχη.
«Είδαμε φωτογραφίες, όπου περιχαρείς κοιτούσατε τη γέφυρα και δεν είχατε μαζί σας το ΤΕΕ, τις τεχνικές υπηρεσίες και αναρωτιόμαστε γιατί. Ούτε είδαμε μια σύσκεψη στο γραφείο σας» ανέφερε απευθυνόμενη στον Περιφερειάρχη, ενώ στάθηκε στο γεγονός ότι δεν ακούστηκε μια συγκροτημένη άποψη για το τι πρέπει να γίνει.
Σε «επικίνδυνες δηλώσεις» αναφέρθηκε και ο Ηλίας Κάτανας από την παράταξη του Θόδωρου Καρυπίδη και τονίζοντας ότι «αν ισχύει η δήλωση ότι η γέφυρα βυθίζεται 1 εκ. το χρόνο, να την κλείσουμε αύριο».
Σε επικοινωνιακή διαχείριση που κρύβει σκοπιμότητες και σχεδιασμούς αναφέρθηκε ο Θανάσης Χαστάς από τη Λαϊκή Συσπείρωση, ενώ ο Στέφανος Πράσσος από την ΑΡΣΥ είπε ότι «επικοινωνιακά ήταν ότι χειρότερο μπορούσε να γίνει».
Τα βασικά στοιχεία της γνωμοδότησης Μητούλη
Η γέφυρα των Σερβίων έχει πιθανότατα σχεδιαστεί για μέγιστη φόρτιση 90 τόνων (2 οχήματα 60 και 30 τόνων). Ωστόσο έχει εξυπηρετήσει την κυκλοφορία εθνικού δικτύου για 44 έτη (έτος πρώτης κυκλοφορίας το 1976)
Τα κρίσιμα εξωτερικά στοιχεία (αρμοί διαστολής, εφέδρανα, αγκυρώσεις τενόντων) όσο και εσωτερικά στοιχεία (οπλισμοί και τένοντες προέντασης, τα οποία δεν είναι δυνατό να ελεγχθούν οπτικά) έχουν υποστεί φθορές από τη χρήση και από εξωτερικούς παράγοντες (πχ περιβαλλοντικούς, διάβρωση οπλισμών από τα άλατα κατά παγετού)
Η γέφυρα υποβλήθηκε στον σεισμό του 1995
Από την οπτική παρατήρηση προκύπτουν σαφείς ενδείξεις για το τμήμα της προβολοδόμησης ότι υποχωρεί κατακόρυφα, με μεταφορά προς τα κάτω
Αυτό ενισχύει την άποψη ότι η φέρουσα ικανότητα (αντοχή) των προβόλων έχει μειωθεί, πιθανότατα λόγω μερικής ή ολικής απώλειας κάποιων εκ των τενόντων προεντάσεως
Οι σημαντικότερες βλάβες προκλήθηκαν μετά το 2012, καθώς σε φωτογραφικό υλικό εκείνης της χρονιάς δεν φαίνονται σημαντικές κατακόρυφες βυθίσεις. Το στοιχείο αυτό αν αληθεύει είναι δυσμενές, αναφέρει ο καθηγητής
Η γέφυρα φαίνεται να παρουσιάζει εκτεταμένες φθορές και τοπικές βλάβες στην κεφαλή των μεσόβαθρων όπου και στηρίζονται οι προκατασκευασμένες δοκοί
Σε αρκετά σημεία παρατηρήθηκαν αλλοιώσεις, διαβρώσεις και εκτεταμένη οξείδωση οπλισμών, αποφλοίωση σκυροδέματος και αποκάλυψη των οπλισμών της κεφαλής του μεσοβάθρου.
Σωκράτης Μουτίδης
