Το 1978, για πρώτη φορά ανακοινώθηκε στο American Heart Journal, ότι κολπική μαρμαρυγή δυνατόν να εγκατασταθεί σε άτομα που δεν έχουν κλινικώς εμφανή καρδιακή νόσο, μετά από κατανάλωση (συνήθως μεγάλης ποσότητας), αλκοολούχων ποτών. Αυτό το φαινόμενο παρατηρήθηκε με ιδιαίτερη συχνότητα κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων καθώς κα σε περιπτώσεις όπου υπήρχε αργία πριν ή μετά το Σαββατοκύριακο (τριήμερο αργίας-long weekend). Μετά από προσεκτικές παρατηρήσεις οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η κολπική μαρμαρυγή σ’ αυτές τις περιπτώσεις οφείλεται στην κατανάλωση, συνήθως μεγάλης ποσότητας, αλκοολούχων ποτών. Το φαινόμενο αυτό (εγκατάσταση κολπικής μαρμαρυγής μετά από κατανάλωση αλκοόλ) το ονόμασαν τότε «Holiday Heart». Από την εποχή εκείνη μέχρι σήμερα, έχουν γίνει αρκετές δημοσιεύσεις στον ιατρικό και μη τύπο, τα τελευταία δε χρόνια ονομάζεται «Holiday Heart Syndrome». Η συχνότητα εγκατάστασης κολπικής μαρμαρυγής μετά από κατανάλωση αλκοόλ δεν είναι σπάνια, η συχνότητα όμως αυτής είναι δύσκολο να καθοριστεί με ακρίβεια. Υπολογίζεται ότι 5% έως 10% των νέων επεισοδίων κολπικής μαρμαρυγής ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Άλλες μελέτες υποστηρίζουν ότι η συχνότητα αυτής μετά από την κατανάλωση αλκοόλ είναι πολύ μεγαλύτερη.
Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια συχνή αρρυθμία, η συχνότητα της οποίας αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας στο γενικό πληθυσμό. Στην κολπική μαρμαρυγή παρατηρείται ταχεία και τελείως ακανόνιστη συστολή των κόλπων (πάνω μέρος της καρδιάς), με αποτέλεσμα η καρδιακή συχνότητα (χτύποι της καρδιάς) να είναι πολύ γρήγοροι και τελείως ακανόνιστοι (ταχυαρρυθμία). Ο σφυγμός στις περιφερικές αρτηρίες (π.χ. κερκιδική αρτηρία) είναι πολύ συχνός και τελείως ακανόνιστος (πλήρης αρρυθμία).
Με την εγκατάσταση της κολπικής μαρμαρυγής το άτομο συνήθως έχει έντονο αίσθημα παλμών (αισθάνεται την καρδιά του να χτυπά γρήγορα και ακανόνιστα). Το αίσθημα παλμών δυνατόν να συνοδεύεται με δύσπνοια, εύκολο κόπωση, ζάλη ή και πόνο στο στήθος. Σε ορισμένες περιπτώσεις το άτομο δυνατόν να είναι ασυμπτωματικό ή να έχει μόνο ήπια συμπτώματα , τα οποία ο ασθενής συνήθως αγνοεί και δεν ζητά ιατρική βοήθεια.
Η κολπική μαρμαρυγή που οφείλεται στη χρήση (ή μάλλον κατάχρηση) αλκοόλ συνήθως υποχωρεί μόνη της χωρίς θεραπεία μετά την πάροδο της επίδρασης του αλκοόλ. Αν όμως παραμείνει για λίγες μέρες, υπάρχει κίνδυνος να αναπτυχθούν θρόμβοι στους κόλπους της καρδιάς και να προκαλέσουν αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Κολπική μαρμαρυγή γενικά και σ’ αυτές τις περιπτώσεις ειδικά, παρατηρείται πιο συχνά σε άτομα με ιστορικό κολπικής μαρμαρυγής, σε παχύσαρκα άτομα, καθώς και σε άτομα με υποκείμενη καρδιαγγειακή νόσο. Επίσης ορισμένες παρατηρήσεις δείχνουν ότι η εγκατάσταση κολπικής μαρμαρυγής δυνατόν να είναι πιο συχνή σε υψηλόσωμα άτομα σε σχέση με άτομα κανονικού ή/και χαμηλότερο του κανονικού ύψος σώματος.
Μερικές πρακτικές συμβουλές -¨Μέτρον άριστον¨-Κλεόβουλος ο Λίνδιος 600-530 π.χ.
Η χρήση αλκοολούχων ποτών κάνει τις γιορτές πιο ευχάριστες και πιο ωραίες «οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου» (χρήση όμως και όχι κατάχρηση). Γι’ αυτό το λόγο κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ πρέπει να αποφεύγεται. Αν κάποιο άτομο έχει αίσθημα παλμών κατά τη διάρκεια της οινοποσίας, θα πρέπει να σταματήσει τη χρήση οινοπνεύματος τουλάχιστο για μερικές ώρες. Καλή ενυδάτωση (άφθονο νερό) συγχρόνως με την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών δυνατόν να βοηθήσει. Μετρίου βαθμού άσκηση, αν είναι δυνατόν, έστω λίγο περπάτημα επίσης θα βοηθήσει. Αν ένα άτομο αισθάνεται κούραση ή είναι «στρεσαρισμένο» λόγω πολλών υποχρεώσεων που υπάρχουν συνήθως στις γιορτές, ας ακούσει «τι λέει το σώμα του» και να μην το παρακάνει. Προσοχή στα φάρμακα. Τις μέρες των γιορτών με τις πολλές ασχολίες και τα ταξίδια, συνήθως μικράς διάρκειας, μερικά άτομα δυνατόν να ξεχάσουν να πάρουν τα φάρμακα, αν είναι σε κάποια θεραπευτική αγωγή.
Αν κάποιος ή κάποια έχει συμπτώματα, έστω ήπια, πρέπει να ζητήσει άμεση ιατρική βοήθεια και να μην να περιμένει να περάσουν οι γιορτές. Σκοπός είναι να περάσουμε τις γιορτές με υγεία, χαρούμενοι και ευτυχισμένοι, και όχι να αρρωστήσουμε. Τα αλκοολούχα ποτά, που κάνουμε χρήση στις γιορτές, δημιουργούν ένα εορταστικό περιβάλλον και κάνουν τις γιορτές πιο όμορφες. Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας, ότι ο οίνος όχι μόνο ευφραίνει, αλλά δυνατόν και να χωλαίνει την καρδιά του ανθρώπου.
*Harisios K Boudoulas MD, PhD, PhD Hon., Professor of Medicine/Cardiovascular Medicine and Pharmacy, The Ohio State University, Columbus Ohio, USA. Honorary Professor, Academician (an. mem.)
