Απρίλιος 1961, τρία χρόνια μετά την νικηφόρα επανάσταση του Κάστρο. Οργανώνεται από την CIA η εισβολή στον κόλπο των Χοίρων. Την επομένη κάποιοι Έλληνες προσφέρθηκαν να πάνε εθελοντές στην Κουβά. Ανάμεσα τους και δυο παιδιά από την Κοκκινιά. Ο εικοσάχρονος φοιτητής Μιχάλης Βουδούρης και ένας δεκαεπτάχρονος μαθητής: Ελόγου μου.
Μας υποδέχθηκε ο διερμηνέας της πρεσβείας. Ο μετέπειτα συναγωνιστή μου στην ΕΔΑ Ανδρέας Λεντάκης. «Θα κρατήσουμε τα στοιχεία σας και αν χρειασθεί θα σας ειδοποιήσουμε». Αλλά δεν χρειάσθηκε. Η εισβολή εξουδετερώθηκε μέσα σε τρεις ημέρες από τις δυνάμεις της κουβανικής επανάστασης, με τη συμμέτοχη του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού του νησιού, που ζούσε ακόμη τον πυρετό της επανάστασης.
Πενήντα πέντε χρόνια μετά από εκείνη την αυθόρμητη νεανική εκδήλωση, διαβάζω τα κείμενα του γιου μου για τον Κάστρο και το καθεστώς του. Γεμάτα απέχθεια και μίσος. Για τον επαναστάτη που προσκολλήθηκε τόσο στην εξουσία ώστε κατέληξε τύραννος. Δικτάτορας. Ισάξιος των Στάλιν, Χόνεκερ, Τσαουσέσκου, της οικογένειας των Κιμ. Τα διαβάζω και θλίβομαι. Όχι για τον γιο μου. Αλλά για το πόσο γελασθήκαμε, για το πόσο πιστέψαμε, στη δική μας νιότη, εγώ και η μάνα του, σε ένα ψέμα.
Οι δεκαετίες που κύλισαν από το 1917, τότε που «δέκα μέρες συγκλόνισαν τον κόσμο», απέδειξαν ότι καμιά επανάσταση δεν οδηγεί ένα λαό σε αληθώς καλύτερες ημέρες και ανθρωπινότερη ζωή, όταν, προκειμένου να υπερασπισθεί την εξουσίας της, καταφεύγει στη βία, τον ολοκληρωτισμό. Στην απαγόρευση κάθε άλλης άποψης, στις εκτελέσεις, τις φυλακίσεις, τους εκτοπισμούς, τα βασανιστήρια των «αντιφρονούντων», των αμφισβητιών, που αναγορεύονται σε «υπονομευτές» και «εχθρούς του λαού».
Όταν οι άνθρωποι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να προσκυνούν, να υπηρετούν και να χειροκροτούν μια δυναμικώς επιβαλλόμενη εξουσία, όποια απόχρωση του μαύρου η του κόκκινου και αν προβάλλει, όποια «επιτεύγματα» και να διαφημίζει, τότε απλώς επιβεβαιώνεται το αυτονόητο: Ούτε σοσιαλισμός, ούτε οποιοδήποτε άλλο σύστημα μπορεί να λειτουργήσει υπέρ των λαών, χωρίς ελευθερία και δημοκρατία.
Κατανοώ τα προβλήματα που δημιούργησε στην Κουβά και ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, -όπως και αλλού- η ιμπεριαλιστική πολιτική των ΗΠΑ και οι μαριονέτες τους. Αλλά δεν είναι λόγος να αποδεχθώ καμιά δικτατορία. Στο όνομα οποιασδήποτε ιδεολογίας και αν επιβάλλεται.
Ο επαναστάτης Κάστρο είχε πεθάνει προ πολλού. Τον σκότωσε ο Κάστρο της εξουσίας.
Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ
