Αγνωστη η ημερομηνία ολοκλήρωσης των έργων διαχείρισης από τους ΟΤΑ. «Συγχωροχάρτι» για τους Δήμους που δεν προχώρησαν τις σχετικές επενδύσεις και τιμωρία για όσους τήρησαν τις δεσμεύσεις.
Αναγκασμένη να προχωρήσει σε νέα παράταση της εφαρμογής του περίφημου «τέλους ταφής απορριμμάτων», που έχει θεσμοθετηθεί από το 2012 ως μέσο πίεσης στην τοπική αυτοδιοίκηση για να προχωρήσει τα σχέδια διαχείρισης των σκουπιδιών ήταν η κυβέρνηση.
Γι’ αυτό και στο πρόσφατο σχέδιο νόμου «Χωρικός σχεδιασμός – βιώσιμη ανάπτυξη» εντάχθηκε τροπολογία με την οποία η εφαρμογή του τέλους, που έπειτα από συνεχείς παρατάσεις θα ξεκινούσε από 1η Ιανουαρίου, αναστέλλεται μέχρι 31/12/2017, ενώ είναι σίγουρη και η νέα αναβολή.
Μέσω των συνεχών παρατάσεων επιβραβεύονται οι δημοτικοί άρχοντες που εδώ και χρόνια φρενάρουν τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων και νιώθουν αφελείς οι ελάχιστοι (της περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, για παράδειγμα) που προχώρησαν τις σχετικές επενδύσεις.
Είναι χαρακτηριστικό πως από τα περίπου 10 έργα με συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) που είχαν σχεδιαστεί αρχικά για την κατασκευή μονάδων επεξεργασίας μόνο βρίσκεται σε στάδιο κατασκευής (της περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας). Κάποια ακυρώθηκαν (Αττική) και κάποια άλλα «σέρνονται», χωρίς επαρκείς εξηγήσεις, επί χρόνια αν και έχουν προσωρινό ανάδοχο, όπως της περιφέρειας Πελοποννήσου. Πιο προχωρημένο είναι το αντίστοιχο σχέδιο της περιφέρειας Ηπείρου το οποίο επίσης, πέρασε από χίλια μύρια κύματα, εξαιτίας παλινωδιών στα υπουργεία Εσωτερικών και Περιβάλλοντος (επί των προηγούμενων υπουργών πάντως).
Βέβαια και η αρχική πρόβλεψη του νόμου, για επιβολή του τέλους ταφής από το 2014, ήταν μη ρεαλιστική. Αλλά και η τελευταία αναβολή ήταν αναγκαστική καθώς ελάχιστο ποσοστό των απορριμμάτων που συλλέγουν οι δήμοι υφίσταται επεξεργασία.
Η συντριπτική πλειοψηφία των σκουπιδιών διατίθεται σε χώρους ταφής (ΧΥΤΥ, ΧΥΤΑ). Ο νόμος προβλέπει πως οι δήμοι – και συνεπώς οι πολίτες μέσω των δημοτικών τελών – που διαθέτουν ανεπεξέργαστα σκουπίδια σε ΧΥΤΥ, κλπ, θα επιβαρύνονταν με τέλος ταφής που θα ξεκινούσε από τα 35 ευρώ τον τόνο και θα έφτανε σταδιακά (μέχρι το 2021) τα 60 ευρώ ανά τόνο. Αν εφαρμόζονταν ο νόμος στην ουσία θα διπλασιάζονταν οι εισφορές που πληρώνουν π.χ. οι δήμοι της Αττικής στο διαδημοτικό σύνδεσμο (ΕΔΣΝΑ) που διαχειρίζεται τη Φυλή, εξέλιξη που θα οδηγούσε σε μεγάλη αύξηση των δημοτικών τελών.
Το τέλος ταφής απορριμμάτων είχε ενσωματτωθεί σε νόμο του 2012, για την εφαρμογή κοινοτικής οδηγίας, ως μέσο πίεσης για να προχωρήσουν τα έργα διαχείρισης. Αποδείχθηκε πως δεν ήταν αρκετό αφού τα περισσότερα έργα βρίσκονται στα χαρτιά. Μάλιστα, οι δήμοι που προχώρησαν τα έργα, όπως στη Δυτική Μακεδονία θα καλέσουν τους πολίτες τους να πληρώσουν πιθανώς ελαφρά υψηλότερα δημοτικά τέλη, ενώ οι υπόλοιποι δήμοι πανηγυρίζουν κρυπτόμενοι πίσω από τις συνεχείς παρατάσεις στην εφαρμογή του νόμου.
Σημειώνεται πως ο νόμος του 2012 προέβλεπε πως τα έσοδα από το τέλος ταφής θα πήγαιναν στο περίφημο «Πράσινο Ταμείο» για να χρηματοδοτήσουν έργα στον τομέα των απορριμμάτων.
Φώτης Κόλλιας
