Κύριε Πρωθυπουργέ,
Με την ελπίδα χρήσιμων επισημάνσεων, θα ήθελα να σχολιάσω την αναφορά σας στην ενεργειακή πολιτική κατά τις προγραμματικές δηλώσεις σας στη Βουλή.
Στη λογική αφετηρία ότι «Η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα, αλλά ταυτόχρονα και μια ευκαιρία για τη χώρα μας», θα συμφωνήσω συμπληρώνοντας ότι η κλιματική αλλαγή είναι σε μεγάλο βαθμό δραματοποιημένη, γιατί θεωρείται εξ ολοκλήρου ανθρωπογενής, ενώ σε σημαντικό βαθμό είναι φυσική.
Ως επακόλουθο, ο διαθέσιμος χρονικός ορίζοντας προσαρμογής ευτυχώς είναι μεγαλύτερος από τα εικοσιπέντε χρόνια της συνθήκης των Παρισίων. Η ασφυκτική χρονική συμπίεση απαιτεί από το κοινό υπερβολικούς φόρους, ενώ η αδόκιμη αισιοδοξία πολλών που παραβλέπουν αντιξοότητες και θεωρούν ότι όλα θα πάνε σύμφωνα με το πρόγραμμα δεν δικαιολογείται. Είναι μακρύς και δύσκολος ο δρόμος.
Φοβούμαι ότι οι απλουστεύσεις οδηγούν με βεβαιότητα στο επικίνδυνο κοινωνικό φαινόμενο της εποχής μας, το λαϊκισμό, που πυροδοτείται και από τον ανεξήγητο συνδυασμό «φθηνή ενέργεια ΑΠΕ και ακριβό ηλεκτρικό ρεύμα», αλλά και από τα υπερκέρδη. Η ασυμμετρία ισχύος οικονομικών κέντρων – πολιτικής εξουσίας και η επιμονή στα φθηνά ρωσικά καύσιμα είχε τα αποτελέσματα που βιώνουμε σήμερα. Ας αποφύγουμε τα λάθη που οδήγησαν στις κραταιές βιομηχανίες και τελικά στο ναζισμό.
ΟΙ ΑΠΕ θα μας δώσουν σε λογικό χρόνο καθαρή ηλεκτρική ενέργεια. Ναι, αλλά αυτό είναι το εύκολο μέρος του γενικότερου προβλήματος, τον καθαρό δηλαδή ενεργειακό τομέα στο σύνολό του. Γι’ αυτό το τελευταίο είμαστε ακόμη σε φάση τεχνολογικής έρευνας, την πορεία και την επιτυχία της οποίας δεν μπορούμε να προδικάσουμε. Και η έρευνα αυτή σε μεγάλο βαθμό επιδοτείται με περιβαλλοντική φορολόγηση, η θηλιά της οποίας είναι σχεδιασμένη να σφίγγει.
Όσο είναι καιρός ακόμη, ας επιταχύνουμε τις έρευνες υδρογονανθράκων στη χώρα μας που γίνονται με δαπάνες και ρίσκο των εταιριών και αν πάνε καλά θα αποφέρουν κοινωνικό όφελος. Είναι αφελής η εκτίμηση ότι έρχεται σύντομα το τέλος των υδρογονανθράκων.
Ορθά πάντως χαράσσετε εθνική ενεργειακή πολιτική που αξιοποιεί τα πλεονεκτήματα της χώρας μας, στα οποία συμπεριλαμβάνεται πιστεύω και η ενεργειακή σύζευξη με την Αίγυπτο που εξασφαλίζει η θετική συμφωνία ΑΟΖ. Η κοινοτική ενεργειακή πολιτική που επιχειρήθηκε πρόσφατα ήταν κατά βάση Γερμανική και ιδιοτελής και απέτυχε.
Τέλος, ας αξιοποιήσουμε όσο γίνεται καλλίτερα τον εθνικό ενεργειακό ορυκτό πλούτο, το λιγνίτη, έστω και στα χρονικά περιθώρια που απομένουν. Πολύ εύκολα απορρίφθηκε πρόταση αξιοποίησης του λιγνίτη Μεγαλόπολης για την παραγωγή υδρογόνου. Κατά το 2022 σχεδόν το ένα τρίτο της ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία προήλθε από σταθμούς με καύση άνθρακα.
Στην Ελλάδα το φυσικό αέριο αποδείχθηκε περισσότερο ρυπογόνο από το λιγνίτη με τις ανεξέλεγκτες εκπομπές μεθανίου σε πλωτές αποθήκες. Την περίοδο Ιουλίου 2022 – Φεβρουαρίου 2023 στην Ελλάδα οι παλιοί λιγνιτικοί σταθμοί εξοικονόμησαν επτακόσια εκατομμύρια ευρώ έναντι των καλλίτερων σταθμών φυσικού αερίου συνδυασμένου κύκλου.
Επενδύσεις της ΔΕΗ στην αλλοδαπή, σε εγκαταστάσεις ΑΠΕ δεκαπενταετίας και κοντά στα όρια αποδοτικής λειτουργίας, δεν έχουν υποστηριχθεί με ανοικτή τεκμηριωμένη μελέτη σκοπιμότητας που δικαιούνται οι Έλληνες, όταν κέρδη από την Ελλάδα επενδύονται με ρίσκο στην αλλοδαπή. Στη Γερμανία αποσύρουν δώδεκα με δεκατρείς χιλιάδες ανεμογεννήτριες που πλησιάζουν τα εικοσιπέντε χρόνια λειτουργίας για να τις αντικαταστήσουν με πιο σύγχρονες.
Και κάτι ακόμη τελευταίο, αλλά πρωταρχικής σημασίας. Γίνεται σπουδαίο ερευνητικό έργο στην Ελλάδα σε ερευνητικά κέντρα, ακαδημαϊκά ή άλλων φορέων και αξίζουν ιδιαίτερη υποστήριξη.
Κλείνω ελπίζοντας στην επιτυχία του κυβερνητικού έργου και σας εύχομαι καλή δύναμη.
Με εκτίμηση,
Ευστάθιος Χιώτης
Διδάκτωρ Μεταλλειολόγος Μηχανικός ΕΜΠ και Μηχανικός Πετρελαίων
