Ασφαλής διατροφή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της Βούλας Αγραφιώτη

5 Min Read

Στις 7 Ιουνίου 2019, γιορτάστηκε για πρώτη φορά η «Παγκόσμια Ημέρα Ασφάλειας Τροφίμων» έχοντας ως κεντρικό της μήνυμα «Ασφάλεια Τροφίμων, υπόθεση όλων», και όταν λέμε όλων εννοούμε από το κράτος και τους παραγωγούς μέχρι τη βιομηχανία τροφίμων αλλά και τους ίδιους τους καταναλωτές. Και αν κάποιος σκεφτεί «άλλη μία παγκόσμια μέρα χωρίς νόημα», τα παρακάτω στοιχεία μάλλον θα τον προβληματίσουν. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας εκτιμάται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο 600 περίπου εκατομμύρια περιστατικά τροφιμογενών νοσημάτων σημειώνονται ετησίως, γεγονός το οποίο μεταφράζεται στο ότι 1 στα 10 άτομα θα νοσήσουν σε παγκόσμια κλίμακα, αφού έχουν καταναλώσει ακατάλληλη ή μολυσμένη τροφή, ενώ 420.000 άτομα θα καταλήξουν.
Με αφορμή λοιπόν την πρώτη Παγκόσμια Ημέρα Ασφάλειας Τροφίμων, δημοσιεύθηκαν στις 7 Ιουνίου από την EFSA (Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων) τα αποτελέσματα πανευρωπαϊκής έρευνας σχετικά με τις απόψεις των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ασφάλεια τροφίμων. Σύμφωνα με αυτά λοιπόν, το 55% των Ευρωπαίων πολιτών εξέφρασαν ότι έχουν σημαντικό επίπεδο ευαισθησίας για τα θέματα ασφάλειας των τροφίμων και τα 2/3 όσων απάντησαν σε αυτήν την έρευνα είπαν ότι άλλαξαν την καταναλωτική τους συμπεριφορά όταν άκουσαν ή διάβασαν για κάποιο διατροφικό κίνδυνο. Να επισημάνουμε ότι οι πολίτες που δήλωσαν ότι άλλαξαν την καταναλωτική τους συμπεριφορά ήταν κυρίως γυναίκες, καταναλωτές μέσης ηλικίας και με ανώτερο επίπεδο μόρφωσης.
Ανάμεσα στα πολλά θέματα ασφάλειας τροφίμων που ευαισθητοποιούν τους Ευρωπαίους, τέσσερα είναι αυτά που εμφανίζονται πιο συχνά στις απαντήσεις τους: η μη ορθή χρήση αντιβιοτικών, ορμονών και στεροειδών σε εκτρεφόμενα ζώα (44% των απαντήσεων), τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων σε τρόφιμα (39%), οι περιβαλλοντικοί ρύποι σε ψάρια, κρέας και γαλακτοκομικά (37%) και τα πρόσθετα τροφίμων (36%). Οι Έλληνες καταναλωτές φαίνεται πως είναι πιο ευαισθητοποιημένοι στο θέμα των υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων σε τρόφιμα (67% των απαντήσεων) αλλά και των γενετικά τροποποιημένων συστατικών σε τρόφιμα (42% των απαντήσεων σε σχέση με 27% των απαντήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο).


Τι απάντησαν οι Ευρωπαίοι στην ερώτηση «όταν αγοράζετε τρόφιμα, ποιος παράγοντας είναι πιο σημαντικός;» Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο βρέθηκε ότι η προέλευση (53%), το κόστος (51%), η ασφάλεια (50%), και η γεύση (49%) των τροφίμων είναι αυτά που ενδιαφέρουν κυρίως τους Ευρωπαίους καταναλωτές, ενώ λιγότερο σημαντικά θεωρούν την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά (44%) και τα θέματα ηθικής και πεποιθήσεων που αφορούν την ευζωία των ζώων, τη θρησκεία και περιβαλλοντικές ανησυχίες (19%). Είναι ενδιαφέρον πως οι Έλληνες καταναλωτές ανέδειξαν την ασφάλεια των τροφίμων ως τον κυριότερο παράγοντα που επηρεάζει τις αγορές τους με ποσοστό 62% σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους (50%). Άραγε αυτό σημαίνει πως στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, οι πολίτες πραγματικά δεν ενδιαφέρονται για την ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνουν ή μήπως πιστεύουν ότι τα τρόφιμα που κυκλοφορούν στην αγορά είναι ούτως ή άλλως ασφαλή καθώς εμπιστεύονται τους παραγωγούς και τις ελεγκτικές αρχές της χώρας τους;
Πώς ενημερώνονται οι καταναλωτές γύρω από θέματα ασφάλειας των τροφίμων; Το 69% των πολιτών απάντησαν ότι η τηλεόραση είναι το κυριότερο μέσο πληροφόρησης, ενώ ακολουθεί το διαδίκτυο με 46% (εξαιρουμένων των κοινωνικών δικτύων) , οι εφημερίδες και τα περιοδικά (38%) , η οικογένεια, οι φίλοι και οι γείτονες (37%). Οι νεότεροι καταναλωτές (15 – 24 ετών) ανέφεραν ότι ενημερώνονται περισσότερο από τα κοινωνικά δίκτυα (45%) σε αντίθεση με τους άνω των 55 ετών που απάντησαν κατά 10% ότι τα χρησιμοποιούν. Η Ελλάδα ήταν μία από τις τρείς από τα 28 κράτη – μέλη, όπου η πλειονότητα των πολιτών (60%) απάντησε ότι η οικογένεια, οι φίλοι και οι γείτονες είναι μία σημαντική πηγή πληροφόρησης για τους διατροφικούς κινδύνους.
Τέλος, σε ό,τι αφορά το βαθμό εμπιστοσύνης των καταναλωτών για την πληροφόρησή τους σχετικά με τους κινδύνους στα τρόφιμα, η πλειονότητα των Ευρωπαίων πολιτών δήλωσε ότι εμπιστεύεται με διαφορά τους επιστήμονες (82%) και τις οργανώσεις καταναλωτών (79%). Ενδιαφέρον παρουσιάζει πως οι Έλληνες καταναλωτές εμπιστεύονται τις βιομηχανίες τροφίμων και τους δημοσιογράφους στα θέματα πληροφόρησης σχετικά με τους κινδύνους στα τρόφιμα, πολύ λιγότερο σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους καταναλωτές.
*στη συγκεκριμένη έρευνα οι ερωτώμενοι μπορούσαν να δώσουν περισσότερες από μία απαντήσεις

** Πηγές: www.efet.gr, www.efsa.europa.eu

Η Βούλα Αγραφιώτη είναι M.Sc. Γεωπόνος Επιστήμης και Τεχνολογίας τροφίμων Α.Π.Θ., Πιστοποιημένη Εκπαιδευτής ΕΦΕΤ

 

Μοιραστείτε την είδηση