Ήταν εντυπωσιακές αυτές οι εικόνες με τις ουρές, κυρίως νέων ανθρώπων, έξω από καταστήματα πολυεθνικών ή και ημεδαπών αλυσίδων για τις πολυδιαφημισμένες «προσφορές» του νεοεισαγόμενου στην Ελλάδα καταναλωτικού «θεσμού» με το όνομα «Black Friday», στα καθ’ ημάς «Μαύρη Παρασκευή». Πατείς με πατώ σε, στη Θεσσαλονίκη για ένα «κοτόκωλο» όπως έλεγαν άλλοτε οι ρουμελιώτισσες γριές το «κραγιόν».
Αλλά γιατί «μαύρη Παρασκευή»; Διάβασα διάφορες αυθαίρετες εξωραϊστικές ερμηνείες του όρου, που ταυτολογεί ένα αμερικανικό καταναλωτικό έθιμο, το οποίο τα τελευταία χρόνια άρχισε να εξάγεται και στην Ευρώπη. Η αλήθεια είναι ότι το όνομα αυτό είναι ταυτισμένο με τις φυλετικές διακρίσεις. Διότι περιγράφει ακριβώς σε ποιους απευθυνόταν όταν ξεκίνησε στα 1760. Στα χαμηλής αγοραστικής δύναμης στρώματα των αμερικανών καταναλωτών, που αποτελούνταν πρωτίστως από τους «μαύρους». Τους Αφροαμερικανούς. Σε αυτούς κατάφερναν να «ξεφορτώνουν» τα ρετάλια των αποθηκών τους, λίγο πριν από την χριστουγεννιάτικη αγοραστική περίοδο, οι μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις που εμπνεύσθηκαν τον «θεσμό».
Και τώρα έρχεται και στην Ελλάδα, με πρωτοστάτη ένα πρώην στέλεχος του κομμουνιστικού κινήματος, τον ιδρυτή γνωστής αλυσίδας επικοινωνιακής τελολογίας, που πουλήθηκε σκανδαλωδώς στον τότε κρατικό ΟΤΕ, και σημερινό ιδιοκτήτη άλλης αλυσίδας, που έχει βαλθεί να «γονατίσει» όσα βιβλιοπωλεία επιμένουν να στέκονται ακόμη όρθια στον καιρό της κρίσης.
Και ποιοι έσπευσαν να ανταποκριθούν στα καλέσματα; Το κομμάτι μιας εξουθενωμένης από την ανεργία –και αεργία- νεολαίας, με βαρύτατα τραυματισμένη την αξιοπρέπεια της, καθώς ένα μεγάλο μέρος της επιβιώνει από τα …δοσίματα, το χαρτζιλίκι του παππού και της γιαγιάς. Οι ίδιοι που «συντηρούν» τα χιλιάδες καφέ και μπαράκια που παίρνουν τη θέση εμπορικών καταστημάτων που κλείνουν, ακόμη και στο ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας.
Έτσι συντηρείται μια μη παραγωγική οικονομία. Και δεν αποκλείεται να μας πουν ότι αυξηθήκαν οι «επενδύσεις» και η «κατανάλωση» με αυτά τα τερτίπια. Ενώ η γερμανική φυλλάδα «Μπιλντ» δημοσιεύει φωτογραφίες από αυτή την …αναπτυξιακή δραστηριότητα για να ενισχύσει τον ισχυρισμό ότι οι Έλληνες «είναι αραχτοί στις καφετέριες» απολαμβάνοντας το ελληνικό κλίμα …χάρη στα δανεικά των «Γερμανών νοικοκυραίων». Μιλάμε για …μπλακ χιούμορ. Οικονομικώς και πολιτικώς. Διότι το μήνυμα είναι πως, τώρα πια, έχουμε και εμείς αρκετούς «μαύρους» καταναλωτές.
Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ
