Τα Επιχειρησιακά Προγράμματα κάθε είδους είναι εργαλεία ανάπτυξης που απαιτούν ειδικά εξειδικευμένα χέρια για να τα δουλέψουν: Από το σχεδιασμό, την εφαρμογή, τη διαχείριση και την αξιολόγηση τους. Είναι εκ των πραγμάτων πολυσύνθετα και απαιτούν (για να είναι πραγματικά εργαλεία) βάθος επιστημονικών γνώσεων, όπως και των εκάστοτε αναπτυξιακών συνθηκών. Τα ίδια αυτά τα Προγράμματα και ειδικά όσα έχουν εθνική ή περιφερειακή πολυτομεακή διάσταση αξιολογούνται από έναν εξωτερικό μηχανισμό, που τα ανακατευθύνει με στόχο να έχουν τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα και προσαρμογή στις εκάστοτε τρέχουσες συνθήκες.
Τα Προγράμματα είναι πλέον πολυτομεακά, πολυσύνθετα και ταυτόχρονα υποχρεωμένα να ακολουθούν ένα μεγάλο αριθμό από οδηγίες, κανονισμούς, αιρεσιμότητες, ποσοστώσεις, συνέργειες, δεσμεύσεις, χρονικούς περιορισμούς κλπ.
Ως προγράμματα στρατηγικής που κατευθύνουν πόρους σε επενδυτικές προτεραιότητες, είναι λογικό να συνδέουν τους τεχνοκράτες που εμπλέκονται σε όλες τις πτυχές του με το πολιτικό προσωπικό (εκλεγμένο ή τοποθετημένο) που συνδέεται με τα αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη των εμπλεκόμενων φορέων για τα προγράμματα. Και εκεί χάνεται πραγματικά … η μπάλα και προκύπτουν συνεχώς ερωτήματα, προβληματισμοί, διενέξεις που συχνά καταλήγουν σε λαϊκισμό, που τείνει κατά περίπτωση να έχει και χαρακτηριστικά δημαγωγίας …
“Ποιος εφαρμόζει τις στρατηγικές και πως αυτές έχουν αποτέλεσμα; Ποιος είναι αδύναμος να υλοποιήσει δράσεις και γιατί δεν τον βοηθάμε; Ποια Περιφερειακή Ενότητα & ποιος Δήμος παίρνουν τα περισσότερα χρήματα; Ποιοι δικαιούχοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και ‘κρεμούν’ εκ των πραγμάτων το πρόγραμμα; Ποιος είναι ο ρόλος των περίφημων κοινωνικών και οικονομικών εταίρων; Ποιος ευθύνεται για τη χαμηλή απορροφητικότητα; Ποιος ευθύνεται για την απένταξη των έργων; Ποιος ευθύνεται για τις καθυστερήσεις;
Ποιος …… “
Λίγοι είναι αυτοί εκ των πραγμάτων που έχουν και τις γνώσεις και όλη την πληροφόρηση για το αν ένα Πρόγραμμα κινείται όπως θεσμικά δεσμεύεται. Ευέλικτα, πολυτομεακά, αναπτυξιακά, ισορροπώντας τις διογκωμένες ανάγκες όλων των φορέων δημόσιου χαρακτήρα σε κάθε μέτωπο της περιφερειακής ζωής και ανάπτυξης.
Τα νούμερα και η κριτική αποδίδονται συχνά όπως ο καθένας θέλει. Είναι στο χέρι του εκάστοτε πολιτικού προσωπικού και σπανιότερα των στελεχών του δημοσίου ή της τοπικής αυτοδιοίκησης, από τεχνοκρατικές μετρήσεις και χαρακτηριστικά απόδοσης προγράμματος, να μετατρέπονται σε σχόλια με στοιχεία λαϊκισμού. Το ζητούμενο είναι αν εν τέλει προσθέτουν κάτι στην κατεύθυνση της βελτίωσης της απόδοσης των εργαλείων ανάπτυξης, ή απλά στοχεύουν σε μικροπολιτικά προσωπικά οφέλη.
Η Άλλη Όψη:
Αυτό που οφείλουν να κάνουν όσοι έχουν τις γνώσεις, την πληροφόρηση και ταυτόχρονα διατείνονται τόσο υπέρ της διαφύλαξης, όσο και της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των διαθέσιμων πόρων, είναι να επικροτούν τις θετικές παρεμβάσεις, αλλά και να εντοπίζουν με δημιουργικό τρόπο τις αδυναμίες της αλυσίδας παραγωγής αναπτυξιακών αποτελεσμάτων. Ταυτόχρονα να υποδεικνύουν τεκμηριωμένα βελτιωτικές λύσεις, που να οδηγούν σε όσο το δυνατό πιο απτά αποτελέσματα για την τις τοπικές κοινωνίες.
Έτσι γίνονται χρήσιμοι όσοι κατέχουν τη γνώση για τη χρήση των εργαλείων αυτών και όλα τα υπόλοιπα είναι απλά αδιάφορα για τους επιχειρηματίες, τους ανέργους και τους πολίτες που επιθυμούν ποιοτική βελτίωση της καθημερινότητας τους.
