Από το 2012, όταν στην τηλεοπτική εκπομπή του FLASH TV ‘‘ ΠΡΟΓΟΝΙΚΕΣ ΕΣΤΙΕΣ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ” αποκαλύπταμε για πρώτη φορά την πιθανή ονομασία της αρχαίας πόλης που βρισκόταν στην θέση της Κοζάνης(Τύρισσα), αρχίσαμε μια συνεχή και επίμονη έρευνα για την εύρεση της ιστορίας αυτής της αρχαίας πόλης Ανάμεσα στα θέματα και ασχοληθήκαμε ήταν και η προσπάθεια σύνθεσης ηθών και εθίμων εκείνης της εποχής με ό,τι συμβαίνει σήμερα.
Ένα έθιμο που εξακολουθεί να υπάρχει στις ημέρες μας είναι το άναμμα φωτιάς και οι μεταμφιέσεις στις ημέρες της Αποκριάς, αλλά και τις ημέρες γύρω από την έναρξη κάθε καινούργιου χρόνου. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, όλες οι πληροφορίες που έφταναν, συνέδεαν αυτές τις γιορτές με την Διονυσιακή λατρεία της αρχαιότητος και πάντοτε, έντονη ήταν η αντίδραση της Εκκλησίας στην πραγματοποίηση των διάφορων εκδηλώσεων . Έτσι, ξεκινώντας την αναζήτηση αυτού του εθίμου αναζητήσαμε στην θρησκεία, που φαίνεται ότι πίστευαν οι αρχαίοι στην πόλη της Τύρισσας, και τις θρησκευτικές παραδόσεις. Διαπιστώσαμε ότι σε δυο τουλάχιστον θεούς, τη Θεά Κυβέλη [Ρέα] και τον Διόνυσο, αλλά και σε δυο, κατ΄άλλους, τρεις, σχετικά, αγνώστους θεούς, τους Κάβειρους υπήρχαν εκδηλώσεις λατρείας. Ο απόηχος τους υπάρχει και σήμερα, με κοινό στοιχείο το άναμμα της φωτιάς,τους χορούς γύρω από αυτούς, την αθυροστομία, που έχει σχέση με την γενετήσια πράξη, με βασικό στόχο την γονιμότητα και την ευγονία πάνω στην γη [ανθρώπων ,ζωών και φυτών]. Βέβαια, αυτό το έθιμο δεν έχει να κάνει μόνο με την περιοχή μας, μιας και ανάλογες εκδηλώσεις γίνονται σε ολόκληρη την Ελλάδα. Εκείνο που ξεχωρίζει στη Δυτ. Μακεδονία είναι η έντονη σύνδεση με την παράδοση. Από τότε μέχρι σήμερα, συγκεντρώσαμε αρκετά στοιχεία, που δείχνουν αυτή την σύνδεση αρχαίων και των τωρινών εθίμων και ένα απόσπασμα αυτών των στοιχείων το παρουσιάσαμε στις 27/2/2014 μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ολοκληρωμένα το θέμα το παρουσιάσαμε σε πρόσφατη τηλεοπτική εκπομπή, την οποία παραθέτουμε στα ακόλουθα video που μπορείτε να τα βρείτε στο youtube.com
- 1o ΜΕΡΟΣ https://www.youtube.com/watch?v=EKgqMKe9zkE
- 2ο ΜΕΡΟΣ https://www.youtube.com/watch?v=4b0v6Mzjgz4
Οι εκδηλώσεις της αποκριάς έχουν διάφορες μορφές, ανά την Ελλάδα, και για το τί συνέβαινε στην αρχαιότητα σε σύγκριση με το τί συμβαίνει σήμερα, σας παραθέτουμε και έναν πίνακα που νομίζουμε ότι έχει και αυτός το ενδιαφέρον του.
ΤΟΤΕ ► ►►► ΤΩΡΑ
| Σάτυροι:
Ακόλουθοι του θεού Διονύσου, με προσωπεία Βαλλισμός=Πηδηχτός χορός των τράγων-αποτροπή των κακών πνευμάτων του Άδη
Οινοποσίες: 1η ημέρα: ΠΙΘΟΙΓΙΑ Θύμιση νεκρών Δευκαλίωνα-Υδροφορία
Καθάρσεις από τα κακά πνεύματα του Άδη στα Τριστάτα της Εκάτης Η ιερογαμία της γυναίκας του άρχοντα με το τροχοφόρο καράβι του θεού Διονύσου Θεός Διόνυσος |
Καλόγεροι, Χούχουτος, Κούκερος
Μασκαράδες, Κουδουνοφόροι, Καρνάβαλοι Χορός:χτυπήματα της γης, με τα πόδια Παράδοξοι χοροί μεταμφιεσμένων και τα ποδήματά τους Καλοπέραση, φαγητό, οινοποσία Θύμιση και εξευγενισμός νεκρών, Ψυχοσάββατα, ξεφάντωμα ζωντανών Φωτιές ανάβουν στα τρίστρατα σταυροδόμια Δυτ. Μακεδονία, Ήπειρος:σκοπός- η κάθαρση( Λαογραφία) Βασιλίνα=η γυναίκα του Καρνάβαλου Καρνάβαλος-άρμα Καρνάβαλου |
