- Οι πολίτες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε συνταγές, ιατρικές απεικονίσεις και εργαστηριακά αποτελέσματα από διαφορετικά κράτη μέλη της ΕΕ
- Συγκεντρωτικά δεδομένα υγείας θα μπορούν να ανταλλάσσονται για ερευνητικούς σκοπούς, π.χ. για τον καρκίνο και τις σπάνιες νόσους
- Ισχυρές δικλείδες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής θα διέπουν τον τρόπο και τον σκοπό ανταλλαγής ευαίσθητων δεδομένων
Το Κοινοβούλιο στηρίζει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων υγείας, ώστε να ενισχυθεί η προσβασιμότητα και η ασφαλής ανταλλαγή προσωπικών δεδομένων.
Ο νέος ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για την υγεία (EHDS) θα δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες να ελέγχουν τα προσωπικά τους δεδομένα υγείας και θα διευκολύνει την ασφαλή ανταλλαγή τους για ερευνητικούς και αλτρουιστικούς (μη κερδοσκοπικούς) σκοπούς. Η έκθεση, η οποία θα αποτελέσει τη διαπραγματευτική εντολή του Κοινοβουλίου στις συνομιλίες με το Συμβούλιο σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας, εγκρίθηκε στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με 516 ψήφους υπέρ, 95 κατά και 20 αποχές.
Καλύτερη υγειονομική περίθαλψη με δικαιώματα φορητότητας
Η νομοθεσία θα παρέχει στους ασθενείς το δικαίωμα πρόσβασης στα προσωπικά τους δεδομένα υγείας σε κάθε σύστημα υγειονομικής περίθαλψης στην ΕΕ (πρωτογενής χρήση) και θα επιτρέπει στους επαγγελματίες της υγείας να έχουν πρόσβαση σε δεδομένα σχετικά με τους ασθενείς τους, αλλά μόνο όσα κρίνονται αυστηρώς απαραίτητα ανά περίσταση. Η πρόσβαση θα περιλαμβάνει το ιατρικό ιστορικό ασθενών, ηλεκτρονικές συνταγές, ιατρικές απεικονίσεις και εργαστηριακά αποτελέσματα.
Κάθε χώρα θα πρέπει να δημιουργήσει εθνικές υπηρεσίες πρόσβασης σε δεδομένα υγείας με βάση την πλατφόρμα MyHealth@EU. Η νομοθεσία προβλέπει επίσης κανόνες σχετικά με την ποιότητα και την ασφάλεια των δεδομένων για τους παρόχους συστημάτων ηλεκτρονικών μητρώων υγείας στην ΕΕ, οι οποίοι θα ελέγχονται από τις εθνικές εποπτικές αρχές.
Διαμοίραση δεδομένων με γνώμονα το κοινό καλό και δικλείδες ασφαλείας
Το σύστημα EHDS θα επιτρέψει την ανταλλαγή συγκεντρωτικών δεδομένων υγείας, π.χ. σχετικά με παθογόνους παράγοντες, υγειονομική ασφάλιση και επιστροφές εξόδων, γενετικά δεδομένα και πληροφορίες μητρώου δημόσιας υγείας, για λόγους δημόσιου συμφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των σκοπών έρευνας, καινοτομίας, χάραξης πολιτικής, εκπαίδευσης και ασφάλειας των ασθενών (δευτερογενής χρήση). Η ανταλλαγή δεδομένων για διαφημίσεις ή για την αξιολόγηση των ασφαλιστικών αιτημάτων θα απαγορεύεται.
Ισχυρότερη προστασία για ευαίσθητα δεδομένα
Οι ευρωβουλευτές θέλουν οι ασθενείς να έχουν περισσότερο έλεγχο επί του τρόπου με τον οποίο οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης χρησιμοποιούν τα δεδομένα τους. Προτείνουν ένα σύστημα εξαίρεσης προσώπων από τη δευτερογενή χρήση των περισσότερων δεδομένων υγείας και απαιτούν να είναι υποχρεωτική η ρητή συγκατάθεση του ασθενούς για τη δευτερογενή χρήση ορισμένων ευαίσθητων δεδομένων, π.χ. γενετικών και γονιδιωματικών πληροφοριών.
Το Κοινοβούλιο έχει επίσης ως στόχο να επεκτείνει τον κατάλογο περιπτώσεων δευτερεύουσας χρήσης που θα απαγορευθούν, για παράδειγμα στην αγορά εργασίας ή στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Τα δεδομένα που ανταλλάσσονται για ερευνητικούς σκοπούς θα πρέπει να οδηγούν στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων ή άλλων προϊόντων και υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης. Οι ευρωβουλευτές θέλουν να διασφαλίσουν ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες λαμβάνουν επαρκή χρηματοδότηση για την προστασία της δευτερογενούς χρήσης των δεδομένων, καθώς και ότι θα αποφευχθεί η ενεργοποίησης περιορισμών πνευματικής ιδιοκτησίας ή εμπορικών απορρήτων.
Δηλώσεις
Η Annalisa Tardino (ID, Ιταλία), συνεισηγήτρια της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, δήλωσε: «Ο ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για την υγεία θα συμβάλει στην παροχή υπερσύγχρονης υγειονομικής περίθαλψης στους ασθενείς σε ολόκληρη την ΕΕ. Η θέση τυ Κοινοβουλίου είναι σημαντικά ενισχυμένη σε σχέση με την πρόταση της Επιτροπής όσον αφορά την προστασία ευαίσθητων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, επιτυγχάνοντας ισορροπία μεταξύ της ανταλλαγής δεδομένων υγείας για ερευνητικούς σκοπούς και της προστασίας της ιδιωτικής ζωής των πολιτών μας.»
Ο Tomislav Sokol (ΕΛΚ, Κροατία), συνεισηγητής της Επιτροπής Περιβάλλοντος, δήλωσε: «Ο ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για την υγεία αποτελεί κεντρικό δομικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας και ορόσημο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της ΕΕ. Είναι μία από τις λίγες ευρωπαϊκές νομοθετικές πρωτοβουλίες όπου δημιουργούμε κάτι εντελώς νέο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα ενδυναμώσει τους πολίτες μέσω της ενίσχυσης της υγειονομικής περίθαλψης σε εθνικό και διασυνοριακό επίπεδο και θα διευκολύνει την υπεύθυνη ανταλλαγή δεδομένων για την υγεία, ενισχύοντας την έρευνα και την καινοτομία.»
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο είναι πλέον έτοιμο να ξεκινήσει συνομιλίες με τα κράτη μέλη, τα οποία ενέκριναν τη θέση τους στις 6 Δεκεμβρίου, σχετικά με την τελική μορφή της νομοθεσίας.
