Άνετη επικράτηση Αλέξανδρου Παπάγου – Αρχή οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας
Ο μήνας Νοέμβριος έχει τα περισσότερα «ραντεβού» με την διενέργεια Βουλευτικών εκλογών, μεταπολεμικά, καθώς πέντε φορές ο κυρίαρχος Ελληνικός λαός κλήθηκε στις κάλπες, για να αναδείξει, με την ψήφο του, τα πρόσωπα που ήθελε να τον κυβερνήσουν.
Αυτό συνέβη είτε από σύμπτωση, είτε από διαδοχικές, κρίσιμες, πολιτικές εξελίξεις, οι οποίες ανάγκαζαν τους εκάστοτε ιθύνοντες να προκηρύξουν και διενεργήσουν εκλογές Νοέμβριο μήνα, θέλοντας να έχουν την νωπή ετυμηγορία του εκλογικού σώματος, για τα φλέγοντα προβλήματα, που απασχολούσαν εκάστοτε την Χώρα μας, μεταπολεμικά.
Χρονολογικά, οι πρώτες Νοεμβριανές εκλογές ανάγονται στις 16 Νοεμβρίου 1952 – σαν σήμερα, πριν 72 χρόνια – για να έχουν πάλι την τιμητική τους στις 3 Νοεμβρίου 1963. Ακολουθούν οι εκλογές στις 17 Νοεμβρίου 1974 – σαν αύριο, πριν 50 χρόνια – και στις 20 Νοεμβρίου 1977, για να συμπληρωθεί η «πεντάδα» στις 5 Νοεμβρίου 1989.
Στην Νοεμβριανή αυτή διαδρομή, ο λαός επιλέγοντας εκάστοτε τα κόμματα εξουσίας αναδείκνυε ταυτόχρονα και τον ηγέτη των για Πρωθυπουργό, που στις τέσσερις από τις πέντε φορές ήταν πρόσωπο διαφορετικό από εκείνο της προηγούμενης διακυβέρνησης. Έτσι, στις εκλογές του 1952 επέλεξε τον Στρατάρχη Αλέξανδρο Παπάγο. Στις εκλογές του 1963 τον «Γέρο της Δημοκρατίας», Γεώργιο Παπανδρέου. Στις εκλογές του 1974 και του 1977 υπήρξε εξαίρεση, με το εκλογικό σώμα να εμπιστεύεται για δεύτερη συνεχόμενη θητεία το ίδιο πρόσωπο, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ως αναγνώριση προφανώς του συντελούμενου έργου του. Στις εκλογές του 1989 ο λαός επέλεξε τον Κώστα Μητσοτάκη, ως τον πλέον ενδεδειγμένο να κοντραρισθεί με αξιώσεις απέναντι στον πολύ καλά οργανωμένο κομματικό μηχανισμό του Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και τελικά να τον διαδεχθεί στην Πρωθυπουργία, στην αμέσως επόμενη – έκτος Νοεμβρίου – εκλογική αναμέτρηση.
Εκλογές της 16 Νοεμβρίου 1952
Οι εκλογές εκείνες ήσαν πρόωρες, δεδομένου ότι και τα δύο προηγούμενα χρόνια (το 1951 και το 1950) είχαν διενεργηθεί ισάριθμες μεν, βραχύβιας διάρκειας δε, λόγω της συμμετοχής πολλών κομμάτων, σε συνδυασμό με τα εκλογικά συστήματα, (αναλογική το 1950 και ενισχυμένη αναλογική το 1951), έτσι ώστε να μην είναι επιτευκτή η εξασφάλιση αυτοδυναμίας του πρώτου σε ψήφους κόμματος και σχηματισμός ισχυράς μακρόβιας κυβέρνησης.
Μετά τα παραπάνω, οι εκλογές του 1952 διενεργήθησαν με εκλογικό σύστημα το πλειοψηφικό με στενή περιφέρεια, την ευθύνη των εκλογών είχε υπηρεσιακή Κυβέρνηση, με Πρόεδρο τον Δημήτριο Κιουσόπουλο, Εισαγγελέα του Άρειου Πάγου.
Τα γενικά αποτελέσματα είχαν ως εξής:
Ελληνικός Συναγερμός (Αλεξ. Παπάγος) – ψήφοι: 49,22%, έδρες στη Βουλή 247
Ε.Π.Ε.Κ. – Φιλελεύθεροι (Ν. Πλαστήρας – Σοφ. Βενιζέλος – ψήφοι 34,22%, έδρες στη Βουλή 51.
Ε.Δ.Α. (Ιωαν. Πασαλίδης) ψήφοι 9.56%.
Ανεξάρτητοι 3,57%, έδρες στη Βουλή 2.
Στον Νομό Κοζάνης, που είχε την ιδιορρυθμία να συμπεριλαμβάνει ως επαρχία του, τον μετέπειτα ιδρυθέντα Νομό Γρεβενών, η Περιφέρεια Γρεβενών αποτελούσε χωριστή εκλογική περιφέρεια, με υποψηφίους όλων των κομμάτων όχι αυτούς που είχαν εκτεθεί στην εκλογική περιφέρεια του Νομού Κοζάνης, αλλά διαφορετικά πρόσωπα αποκλειστικά για την εκλογική περιφέρεια Γρεβενών.
Στο γενικό κλίμα προτίμησης των κομμάτων, κατεγράφησαν και οι προτιμήσεις των ψηφοφόρων και των δύο εκλογικών Περιφερειών, της Κοζάνης και των Γρεβενών, δίδοντας στο Κοινοβούλιο όλους –εννέα- Βουλευτές (έξι από την Περιφέρεια Κοζάνης και τρεις από την Περιφέρεια Γρεβενών) από το πλειοψηφούν κόμμα του Ελληνικού Συναγερμού!…
Ειδικώτερα, στην Περιφέρεια Νομού Κοζάνης από τον Ελληνικό Συναγερμό, είχαν εκλεγεί κατά σειρά σταυρών προτίμησης οι: Τσακιρίδης Παύλος, Βύζας Βασ., Καρότσης Γεωργ., Ζησόπουλος Δημ., Γουλόπουλος Χρ. και Δόκος Δημοσθ. Ομοίως και από την Περιφέρεια Γρεβενών οι: Παπαναγιώτου Δημ., Σαράντης Θεοδ. και Βαζάκας Αλεξ.
Αντίθετα, λόγω του εκλογικού συστήματος, δεν είχαν εκλεγεί στην Περιφέρεια Κοζάνης από την Ε.Π.Ε.Κ. – Φιλελευθέρους οι: Βαρβούτης Γεωργ., Παπαγιάννης Ιωαν., Προκοπίδης Κοσμάς, Κωτίδης Ιωαν., Χρυσοχόου Ιωαν. και Κοντοδίνας Κίμων. Επίσης από την Περιφέρεια Γρεβενών οι: Ηλίας Ηλ., Ταλιαδούρης Κων. και Γιαννόπουλος Γ.
Επίσης, δεν είχαν καμμία ελπίδα εκλογής, στην Περιφέρεια Κοζάνης, και οι υποψήφιοι της Ε.Δ.Α: Κωφίδης Δημ., Σάρρος Νικ., Σαραφίδης Ιορδ. και Τασινόπουλος Δημ. Στην Περιφέρεια Γρεβενών, η Ε.Δ.Α. δεν είχε κατέβει με ψηφοδέλτιο.
Ωστόσο, στην Περιφέρεια Γρεβενών, είχε κατέλθει ως ανεξάρτητος, ο πρώην στρατιωτικός, Μπάρμπας Θωμάς, χωρίς να εκλεγεί.
Βέβαια, λόγω του εκλογικού συστήματος, δεν είχε αποτυπωθεί απολύτως η θέληση του εκλογικού σώματος, καθόσον προείχε η σκοπιμότητα της εκλογής μιας σταθερής και ισχυρής Κυβέρνησης, για να κυβερνήσει τη Χώρα. Γεγονός, που πραγματοποιήθηκε, μετά την ορκωμοσία της νέας υπό τον Πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπάγο, Κυβέρνησης. Η σύνθεση της Κυβέρνησης είχε ως εξής: Αλεξ. Παπάγος: Πρόεδρος Κυβέρνησης και Υπουργός Εθνικής Αμύνης, Σπυρ. Μαρκεζίνης: Συντονισμού, Στεφ. Στεφανόπουλος: Εξωτερικών, Εμμ. Τσουδερός: Άνευ Χαρτοφυλακίου, Δημ. Μπαμπάκος: Δικαιοσύνης, Π. Λυκουρέζος: Εσωτερικών, Κων. Παπαγιάννης: Οικονομικών, Θεοδ. Καψάλης: Εμπορίου, Κων. Καραμνλής: Δημ. Έργων, Κων Ψαρρός: Συγκοινωνιών, Ανδρέας Αποστολίδης: Γεωργίας, Κων. Αδαμόπουλος: Κοινωνικής Πρόνοιας, Ελ. Γονής: Εργασίας, Ανδρ. Στράτος: Βορείου Ελλάδος, Παν. Παπαληγούρας: Υφ/ργός Εμπορίου, Αλ. Καραθόδωρος: Υφ/ργός Συγκοινωνιών.
1953 από το μικρόφωνο της ΕΙΡ (μετέπειτα ΕΡΤ) τα νομισματικά μέτρα και την υποτίμηση της δραχμής κατά 50% έναντι του δολλαρίου, καταργώντας τα πληθωριστικά μηδενικά
Η Κυβέρνηση Παπάγου έμεινε στην ιστορία ως η Κυβέρνηση της οικονομικής ανασυγκρότησης της Χώρας, με αρχιτέκτονα και θεμελιωτή της τον Σπυρ. Μαρκεζίνη, ο οποίος άρχισε τις περικοπές στη σπατάλη του δημοσίου χρήματος πρώτα απ’ τα Υπουργεία. Περιώρισε τα δρομολόγια στην κυκλοφορία των οχημάτων κατά Υπουργείο στα απολύτως απαραίτητα, εξοικονομώντας απρόσμενα έσοδα από τα καύσιμα, τις φθορές, τις άσκοπες μετακινήσεις αυτών. Ενίσχυσε τους αγρότες και γεωργούς, με τις αναγκαίες διευκολύνσεις. Επέφερε μεταβολές στο νόμισμα, κόβοντας τα τρία μηδενικά από το ευτελές χαρτονόμισμα του χιλιόδραχμου, έκοψε κέρματα με βάση την δραχμή, την οποία υποτίμησε κατά 50% έναντι του δολλαρίου. Διέθεσε τα απαραίτητα κονδύλια για την κατασκευή δημοσίων οδών, γεφυρών, σχολείων. Συνήψε δάνεια τριών εκατοντάδων ρουβλίων από την τότε Σοβιετική Ένωση, καθώς επίσης ανάλογο δάνειο δολλαρίων από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, χωρίς να παραμερίζει τις άλλες ευρωπαϊκές αγορές.
Ήταν ο Υπουργός, που όχι απλώς γνώριζε το πρόβλημα της οικονομίας της Χώρας, αλλά και που, μετά τα σχέδιά του, έθετε άμεσα αυτά σε εφαρμογή, παρακάμπτοντας κάθε εμπόδιο και δυσκολία. Ήταν πανταχού παρών, πραγματικός κέρβερος. Η αεικίνητη προσωπικότητά του και παρουσία του σε κάθε οικονομικό πρόβλημα είχε εντυπωσιάσει τους πάντες και είχε αποτυπωθεί, ευφυέστατα από το δημιουργικό ποντιακό στοιχείο του τόπου μας, με δύο φράσεις: «Τί είναι τούτο πάλι. Παπάγον εψηφίσαμεν, Μαρκεζίνης εφύτρωσεν»!…
μία σειρά από τα σχέδιά του, στους
συναδέλφους του, κατά τη διάρκεια
ενός υπουργικού συμβουλίου
Ήταν ο Υπουργός, που κατώρθωσε το ευτελές ελληνικό νόμισμα να το ισχυροποιήσει και αυτό να συμπεριληφθεί σταδιακά στην κατηγορία των σκληρών νομισμάτων, σε βαθμό που ο Έλληνας εκδρομέας, στις αρχές της δεκαετίας του ‘60, να επισκέπτεται στο Παρίσι το πολυκατάστημα «Λαφαγιέτ» για αγορές και με το ελληνικό χαρτονόμισμα των εκατό δραχμών, ροζέ χρώματος, να προμηθεύεται τα διάφορα αγαθά, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να εξαργυρώσει το ελληνικό χάρτινο νόμισμα με αντίστοιχα γαλλικά φράγκα!…
Με λίγες λέξεις, υπήρξε ο μέτρ της οικονομίας μας, χάρη στις γνώσεις, στην τόλμη και στην αποτελεσματικότητά του. Γι’ αυτό η Κυβέρνηση Παπάγου πέρασε στη σωστή πλευρά της ιστορίας, ως η Κυβέρνηση της οικονομικής θεμελίωσης και ανασυγκρότησης του τόπου. Ήταν η εποχή του οικονομικού θαύματος της Ελλάδος. Τα μεγαλόπνοα έργα της είναι ο αψευδής μάρτυς.
Στις μέρες μας, που ο μέσος Έλληνας ταλανίζεται και υποφέρει από μύρια όσα προβλήματα – κυρίως και πρωτίστως οικονομικά- μήπως θα έπρεπε να γίνει κάποια αντιπαραβολή με την οικονομική πολιτική της Κυβέρνησης Παπάγου; Οι περικοπές μήπως έπρεπε να μη γίνονται στους γλίσχρους μισθούς και χαμηλές συντάξεις, αλλά στη σπατάλη του δημοσίου χρήματος σε κάθε Υπουργείο και Κρατικό Φορέα;
Ας γίνει μία τέτοια αντιπαραβολή από τους ιθύνοντες, προς οικονομική ανακούφιση του λαού.
«Ανάγκα και Θεοί πείθονται»!…
Δημ. Κλείδης
