Τον Αύγουστο του 1988 πέρασα μερικές από τις ωραιότερες μέρες της ζωής μου στη Λέσβο. Στην εκπληκτική και παρθένα, τότε, από τις τουριστικές επιδημίες, παραλία των Βατερών. Μια θαυμάσια παραλία με οκτώ χιλιόμετρα μήκος. Με πολύ φιλόξενους κατοίκους. Με εκπληκτικά νερά, που δεν ήταν σαν τα παγωμένα της βόρειας πλευράς του νησιού, στην Σκάλα Συκαμιάς ή την Εφταλού, όπου είχαμε αρχικώς καταλύσει με την σύντροφο μου. Αλλά θέλαμε κάθε τόσο να πεταχθούμε, με οποιαδήποτε αφορμή, ως τη Βρίσα. Το πανέμορφο κεφαλοχώρι της περιοχής.
Δεν ξέρω πως εξελίχθηκε στις τρεις δεκαετίες που πέρασαν από τότε. Αλλά το θυμάμαι σαν ένα χωριό που λες και ήταν ζωντανό μουσείο αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Με τα πέτρινα σπίτια του, ένα κι’ ένα. Με τα παλιά λιοτρίβια του και άλλα εργοστάσια, βοηθητικά της αγροτικής παράγωγης, να ορθώνονται λες απείρακτα από τον χρόνο. Με τα παστρικά καλντερίμια του και τα μαγαζιά του.
Μπορεί ο Μόλυβος να έχει τεράστια προβολή, που την αξίζει, λόγω της ομορφιάς του. Όπως και η Πέτρα, η Αγιάσος και άλλοι παραδοσιακοί οικισμοί της Λέσβου. Αλλά για μένα η Βρίσα, ριζωμένη εκεί για δυο χιλιετίες, ήταν το αδικημένο διαμάντι του νησιού. Ίσως επειδή ακριβώς δεν ήταν καθόλου τουριστικός προορισμός. Ένα μεσόγειο χωριό που το είχαν σεβασθεί οι κάτοικοι του και το διατηρούσαν εξαιρετικώς όμορφο. Αλλά δεν το σεβάσθηκε ο Εγκέλαδος. Πόνεϊ η ψυχή μου να διαβάζω, στα «εισερχόμενα» του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, το μήνυμα από τον «Δημοκράτη» Μυτιλήνης: «Δυστυχώς η κατάσταση στη Βρίσα είναι τραγική. Τα πάντα ισοπεδώθηκαν».
Αυτομάτως το μυαλό μου γυρίζει σε άλλα ταξίδια, σε άλλες χώρες. Σε πόλεις που ισοπεδώθηκαν κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Από το τότε «Λένινγκραντ», δηλαδή την Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, ως την Δρέσδη της Γερμανίας. Πόλεις όπου μένεις ενεός, θαυμάζοντας το πώς τις ξανάκτισαν, σεβόμενοι την αρχιτεκτονική και πολιτιστική τους κληρονομιά.
Το μόνο που ελπίζω, όταν τελειώσει το καταστροφικό του έργο, με τους αναμενόμενους μετασεισμούς, ο Εγκέλαδος, το κεντρικό κράτος και η αυτοδιοίκηση να συνδράμουν με κάθε τρόπο τους ανθρώπους της Βρίσας, να ξανακτίσουν το χωριό τους, όπως ήταν. Και όχι να φυτρώσουν, στα χαλάσματα του σεισμού, τίποτε τσιμεντένιες αθλιότητες for rooms to let. Να μην επαναληφθούν τα εγκλήματα που έγιναν στη Ζάκυνθο, τον Βόλο, την Κεφαλονιά.
Γ. Π. ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ
www.massavetas.gr
