Ένα πολύ ενδιαφέρον καλλιτεχνικό ταξίδι θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν, όσοι παρακολουθήσουν την παράσταση «Λιγνίτη Τόπος ή Τι», τη Δευτέρα 17 και την Τρίτη 18 Ιουλίου, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής. Πρόκειται για μια από τις 70 εκδηλώσεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός».
70 παραστάσεις χορού, μουσικής, εικαστικώ και σύγχρονων καλλιτεχνών, επισκέπτονται 70 αρχαιολογικούς χώρους, από τον Έβρο έως και την Κρήτη και από την Καστοριά μέχρι τη Ρόδο. Η Κοζάνη είναι μέσα σε αυτούς τους σταθμούς και επιλέχθηκε λόγω του θέματος που έχει η παράσταση, όπως εκτιμά η Κοζανίτισσα σκηνοθέτρια και δραματουργός Μαρία Βαρδάκα, η οποία είχε και τη σύλληψη της ιδέας.
Μαζί με τους συντελεστές και τους ηθοποιούς της παράστασης δημιούργησαν μετά από έρευνα τριών μηνών, ένα «μουσικοθεατρικό debate» με πολιτικό λόγο, το οποίο συνδυάζει την πραγματικότητα με την τέχνη, το θέατρο ντοκουμέντο με την μυθοπλασία υπό τη συνοδεία live μπάντας και τη χρήση multimedia. Η κ. Βαρδάκα εξηγεί πως το θέμα της παράστασης έχει να κάνει με την απολιγνιτοποίηση στη Δυτική Μακεδονία και κυρίως στη Φλώρινα και την Κοζάνη, οι οποίες είναι και οι άμεσα εμπλεκόμενες στη συγκεκριμένη διαδικασία. «Είναι κάτι το οποίο φαίνεται να ενδιαφέρει, με τον όποιο τρόπο, την κεντρική διοίκηση, τους φορείς καθώς και τους πολιτιστικούς φορείς», τόνισε η ίδια.
«Όταν ξεκινήσαμε να δουλεύουμε, είχαμε τη δυνατότητα να συνεργαστούμε με πολύ ικανούς ανθρώπους, οι οποίοι έκαναν δικό τους αυτό το μείζον θέμα, παρότι δεν είναι από την περιοχή», σημείωσε η κ. Βαρδάκα. Τόνισε δε, πως δεν πρόκειται για μια παράσταση μυθοπλασίας, αλλά για μια παράσταση η οποία χρησιμοποιεί κάποια φανταστικά στοιχεία, τα οποία “μπολιάζει” στη «σκληρή και βίαιη πραγματικότητα» του τότε και του τώρα.
Μ. Βαρδάκα: «Υπήρξαν στιγμές που κλάψαμε, που ξαφνιαστήκαμε, που πονέσαμε και στιγμές που συνειδητοποιήσαμε πως συνέβησαν και συμβαίνουν αυτά τα πράγματα στον τόπο μας, πως υπάρχει ένας κατάλογος νεκρών εργαζομένων στη ΔΕΗ από το 1950 και έπειτα. Ήταν συνδυασμένη με ένα πολύ σκληρό θέμα και όλες του οι πτυχές έχουν κόπο, βία και πίκρα, μαζί με την ευφορία της ανάπτυξης».
Η συμβολή των εμπλεκομένων ήταν πολύ σημαντική, ουσιαστική και στέρεη και όπως τόνισε η κα. Βαρδάκα, η συγγραφέας της παράστασης Ειρήνη Δερμιτζάκη, «αγκάλιασε» αυτό το θέμα με αγάπη και ευαισθησία, η οποία υπάρχει και φαίνεται στη συγγραφική της πένα. Ο Δημήτρης Πολυχρονιάδης είχε ένα πολύ δύσκολο έργο και μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα, καθώς κλήθηκε να οργανώσει έναν μη θεατρικό τόπο για να φιλοξενήσει την παράσταση. Ενώ για τη συνεργασία της με τους theBURGERPROJECT, ανέφερε πως έδωσαν στην παράσταση ακριβώς αυτό που ήθελε από τη μουσική, έναν χαρούμενο και ειρωνικό τόνο. «Παρότι κανένας από τους ηθοποιούς δεν είναι από εδώ, χρησιμοποίησαν όλες τις ιδιότητες ενός καλού ηθοποιού, που το μόνο που δεν ενέχουν είναι ο ναρκισσισμός και συνετέλεσαν με τη στέρεη παρουσία τους πάρα πολύ δυναμικά στο να χτιστεί μια παράσταση με πολιτικό λόγο. Είναι μια ιστορία που προσφέρει στην τέχνη σκληρό υλικό, για να κάνει μια ουσιαστική τοποθέτηση», τόνισε η κ. Βαρδάκα.
Στ. Χλιαράς: «Είμαστε αγγελιοφόροι ενός θέματος που απασχολεί τον καθένα μας προσωπικά και αξίζει αυτή η παράσταση να συνεχιστεί και να παρουσιαστεί και αλλού και να μην τελειώσει στις 17 Ιουλίου».
Ο παραγωγός της παράστασης και ηθοποιός, Στέλιος Χλιαράς, ανέφερε πως πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό γεγονός για τα καλλιτεχνικά δρώμενα της πόλης, διότι έχει να κάνει με ένα μείζον θέμα. «Είναι ένα θέμα το οποίο πονάει, μας ανησυχεί, ένα θέμα το οποίο μας κάνει να φοβόμαστε για το μέλλον του τόπου, των ανθρώπων και των παιδιών μας και είναι πολύ σημαντικό η τέχνη να το αγκαλιάσει και να υψώσει τη φωνή της απέναντι σε αυτό που συμβαίνει στην περιοχή μας. Είναι μια παράσταση που αξίζει να τη δούνε όλοι οι άνθρωποι της περιοχής και όχι μόνο. Θα βρούμε όλοι τον εαυτό μας μέσα στην παράσταση και θα δούμε κομμάτια του εαυτού μας και της ψυχής μας. Πρόκειται για ένα όχι μόνο τοπικό αλλά και εθνικό προϊόν, καθώς αναφέρεται σε ένα τοπικό θέμα, αλλά έχει μεγαλύτερη εμβέλεια», τόνισε ο κ. Χλιαράς.
Χρ. Λιατζιβίρη: «Δεν έχω σχέση με την περιοχή και για να είμαι ειλικρινής, δεν ήξερα το μέγεθος του προβλήματος, ενώ βρέθηκα μπροστά σε μια συγκλονιστική αποκάλυψη».
Η Χρυσηίς Λιατζιβίρη, χορογράφος της παράστασης, στάθηκε στο γεγονός του ότι αυτό που “βγαίνει προς τα έξω” και δημοσιοποιείται στη χώρα μας, για να έχει πρόσβαση το ευρύ κοινό, είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό σε σχέση με την πραγματικότητα. «Αυτό ακριβώς μου αποκαλύφθηκε σχετικά με την απολιγνιτιποίηση. Ήξερα ακριβώς “κάτι” και κάπου μέσα σε όλο αυτό, μου δημιουργήθηκαν διάφορα ερωτήματα, όπως γιατί στη χώρα μας τα πράγματα μένουν στις τοπικές κοινωνίες, γιατί δεν “μετακινείται” η ενημέρωση, ώστε να ξέρουμε όλοι τι γίνεται και να μπορούμε να πάρουμε θέση; Γιατί όταν ξέρουμε τι γίνεται και τοποθετούμαστε απέναντι στις καταστάσεις, έχουμε μια δύναμη», σημείωσε ενώ κατέληξε στο συμπέρασμα πως η χώρα αυτή κρατάει αυτές τις πληροφορίες, υπάρχει ελλιπής ή καθόλου ενημέρωση, λειτουργούμε σε πάρα πολύ μικρά σύνολα, με αποτέλεσμα αυτό να μας αποδυναμώνει ως κοινωνία. «Εγώ θα έμενα στο κομμάτι της αποδυνάμωσης και θα έθιγα ότι γενικώς κινούμαστε σε ένα πεδίο που θα πρέπει να αφυπνιστούμε και να επικοινωνούμε περισσότερο. Κάτι το οποίο είναι σχήμα οξύμωρο καθώς ζούμε στην εποχή της επικοινωνίας, αλλά αυτή η επικοινωνία δεν υπάρχει. Επικοινωνούμε το να γινόμαστε μια μάζα και να είμαστε όλοι ίδιοι».
Τέλος, ανέφερε πως η ίδια ενημερώθηκε μέσω της παράστασης για το συγκεκριμένο ζήτημα, αντιλήφθηκε το μέγεθος του προβλήματος και πως για την ίδια αποκτά μια οικουμενικότητα το θέμα.
Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο μας αφορά όλους ως τοπική κοινωνία. Η είσοδος θα είναι ελεύθερη με υποχρεωτική προκράτηση θέσης στο: www.ticketservices.gr.
Οι συντελεστές της παράστασης
Τη σύλληψη της ιδέας είχε η Μαρία Βαρδάκα, η οποία έκανε τη σκηνοθεσία και τη δραματουργική επεξεργασία. Το κείμενο έγραψε η Ειρήνη Δερμιτζάκη, η οποία επίσης έκανε το βίντεο παράστασης καθώς και τη γραφιστική επιμέλεια των εντύπων. Υπεύθυνος για τα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν ο Δημήτρης Πολυχρονιάδης Την πρωτότυπη μουσική έγραψαν οι theBURGERPROJECT, με στίχους των Αλέξη Ιωάννου και Θάνου Κοσμίδη. Την επιμέλεια της κίνησης έχει η Χρυσηίς Λιατζιβίρη, ενώ υπεύθυνη για τους φωτισμούς είναι η Βαλεντίνα Ταμιωλάκη.
Βοηθός σκηνοθέτη και βοηθός διεύθυνσης παραγωγής είναι η Βάσια Σκούρα και βοηθός σκηνογράφου η Εύη Μιμίκου. Τις φωτογραφίες της παράστασης έχει αναλάβει ο Δημήτρης Βαβλιάρας και τη διεύθυνση παραγωγής ο Στέλιος Χλιαράς. Ο Αλέξανδρος Βρεττάκος παραχώρησε τη φωτογραφία της αφίσας και μέρος των φωτογραφιών της παράστασης.
Παίζουν οι ηθοποιοί: Χρήστος Καπενής, Στέλλα Μαγγανά, Μάρια Φλωράτου, Στέλιος Χλιαράς.
Μουσικοί επί σκηνής: Αλέξης Ιωάννου, Θάνος Κοσμίδης, Γιώργος Μπαρμπέρης.
Χορός κατοίκων Δυτικής Μακεδονίας: Γιώργος Κακαβέλης, Αριστείδης Μπουρνιώτης, Ανθή Χονδρογιάννη.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το www.digitalculture.gov και το www.nationalopera.gr
Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr
