Η ανάγκη άμεσης παρέμβασης για τη διάσωση των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» και την αποτροπή μιας κρίσης που απειλεί έργα, πόρους και επιχειρήσεις, ήταν το κεντρικό μήνυμα της ανακοίνωσης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας – Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας. Το ΤΕΕ/ΤΔΜ ζητά θεσμοθέτηση παράτασης όλων των προθεσμιών για τα προγράμματα «Εξοικονομώ 2021» και «Εξοικονομώ 2023», αλλά και ριζική αναδιοργάνωση του πλαισίου υλοποίησής τους.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η καταληκτική ημερομηνία της 30ης Σεπτεμβρίου 2025 δεν είναι απλώς μια διοικητική προθεσμία, αλλά «ένδειξη θεσμικού ανορθολογισμού», καθώς επιβάλλεται σε μια περίοδο κατά την οποία τρέχουν ταυτόχρονα δύο προγράμματα, με σοβαρούς περιορισμούς στην αγορά και στην τεχνική δυνατότητα ολοκλήρωσης των έργων. Οι μηχανικοί, επισημαίνει το ΤΕΕ/ΤΔΜ, έχουν μετατραπεί από επιστημονικούς συμβούλους σε «εκτελεστές ενός τιμωρητικού μηχανισμού», καθώς καλούνται να διαχειριστούν έναν υπερβολικό φόρτο διαδικασιών, με συνεχείς αλλαγές κανόνων μέσω εγκυκλίων της τελευταίας στιγμής.
Το ΤΕΕ τονίζει ότι το χρονοδιάγραμμα δεν λαμβάνει υπόψη τις εποχικές αναστολές εργασιών (Ιούλιο–Αύγουστο), την περιορισμένη διαθεσιμότητα αναδόχων και προμηθευτών, αλλά ούτε και τον τεράστιο όγκο διοικητικών απαιτήσεων. Οι μηχανικοί καλούνται να παρακολουθούν διαρκώς τα έργα ως σύμβουλοι, να εξασφαλίζουν εγκρίσεις ΕΕΔΜΚ, να εκδίδουν ΠΕΑ σε πολύ στενές προθεσμίες και να συγκεντρώνουν πλήρη φάκελο δικαιολογητικών, ενώ κάθε καθυστέρηση από οποιονδήποτε εμπλεκόμενο μπορεί να οδηγήσει σε αποκλεισμό του έργου από το πρόγραμμα.
Το αποτέλεσμα, όπως επισημαίνεται, είναι η απορρύθμιση της αγοράς υλικών και υπηρεσιών, η συρρίκνωση της ρευστότητας και η ανατροπή του επαγγελματικού προγραμματισμού χιλιάδων μηχανικών, με άμεση κοινωνική και οικονομική επίπτωση.
Το ΤΕΕ προειδοποιεί ότι η αδυναμία ολοκλήρωσης των έργων εντός των ασφυκτικών προθεσμιών ενέχει τον κίνδυνο απώλειας πολύτιμων εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων, με πιθανή απένταξη χρηματοδοτήσεων. Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές απειλούν τη βιωσιμότητα μικρών και μεσαίων τεχνικών επιχειρήσεων, ενώ η συνεχιζόμενη γραφειοκρατική πίεση οδηγεί σε διάρρηξη της κοινωνικής εμπιστοσύνης και αποθαρρύνει μελλοντικές επενδύσεις.
«Η υφιστάμενη κατάσταση έχει υπερβεί το όριο διαχειριστικής ανοχής και εξελίσσεται σε κρίση με μη αναστρέψιμες συνέπειες», σημειώνει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση.
Το ΤΕΕ/ΤΔΜ καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις για την αποσυμπίεση του πλαισίου:
- Παράταση όλων των προθεσμιών έως την πλήρη αποκατάσταση λειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων.
- Απλοποίηση και ψηφιοποίηση διαδικασιών μέσω ενιαίων πλατφορμών και αυτοματοποιημένων ελέγχων.
- Ενίσχυση υπηρεσιών με μόνιμο και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό.
- Σταθερό θεσμικό πλαίσιο χωρίς αιφνίδιες αλλαγές που αιφνιδιάζουν τους επαγγελματίες.
- Θεσμοθετημένο διάλογο με τον τεχνικό κόσμο για προσαρμογή των μέτρων στις πραγματικές ανάγκες.
Ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΔΜ, Νικόλαος Συλλίρης, υπογραμμίζει ότι η συνέχιση του ισχύοντος καθεστώτος ισοδυναμεί με θεσμική αμέλεια. Οι συνέπειες είναι ήδη ορατές: οικονομική εξουθένωση πολιτών, υποβάθμιση του επιστημονικού ρόλου των μηχανικών, παράταση της πολεοδομικής αταξίας και διάβρωση της εμπιστοσύνης προς τις διοικητικές διαδικασίες.
Η ανακοίνωση κλείνει με σαφή προειδοποίηση: «Η Πολιτεία οφείλει να εγκαταλείψει τη λογική των αποσπασματικών ρυθμίσεων και να προχωρήσει άμεσα σε σοβαρό πολεοδομικό σχεδιασμό, ουσιαστική απλοποίηση διαδικασιών και σεβασμό στον επιστημονικό ρόλο του μηχανικού, που είναι θεματοφύλακας της ασφάλειας και της νομιμότητας του δομημένου περιβάλλοντος».
