Συνέντευξη με τον εισηγητή της έκθεσης για το Κράτος Δικαίου στην Ευρώπη στις Βρυξέλλες
Στις Βρυξέλλες, στο στούντιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Κώστας Αρβανίτης μίλησε στους Σωκράτη Μουτίδη («Χρόνος Κοζάνης») και Βασίλη Αλεξίου (TrikalaVoice), στο πλαίσιο της κοινής συνεργασίας τεσσάρων περιφερειακών ΜΜΕ της χώρας. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στη νέα του ιδιότητα ως εισηγητή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το κράτος δικαίου, τις δημοκρατικές σταθερές στην Ευρώπη, την άνοδο της ακροδεξιάς, αλλά και τις προκλήσεις στην Ελλάδα, από τη δημοσιογραφία μέχρι την αγροτική πολιτική.
Ο ίδιος χαρακτήρισε την ανάθεση της εισηγητικής ευθύνης από πλευράς Ευρωκοινοβουλίου «μεγάλη τιμή», σημειώνοντας ότι συνοδεύεται από βάρος και ευθύνη. «Δεν με φοβίζει ο όγκος δουλειάς, αλλά η ανάγκη να γίνει έντιμα, χωρίς θυμό και χωρίς αντιπολιτευτικό πνεύμα», είπε, προσθέτοντας ότι ο ρόλος απαιτεί να μιλά κανείς όχι μόνο για τη χώρα του, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη.
Ο νέος εισηγητής εξήγησε ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια εργάστηκε με σταθερές ευρωπαϊκές αρχές, ανεξάρτητα από το ποιο κόμμα κυβερνούσε σε κάθε χώρα. «Δεν κρίναμε με κριτήριο κυβερνήσεις ή κομματικές συμπάθειες. Κρίναμε με βάση τις αξίες της Ευρώπης», υπογράμμισε, σημειώνοντας ότι αυτή η στάση αναγνωρίστηκε και από άλλες πολιτικές ομάδες. Η ανάθεση, όπως είπε, αποκτά ακόμη μεγαλύτερη αξία επειδή γίνεται σε μια περίοδο όπου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι πλειοψηφικά συντηρητικό.
Ο κ. Αρβανίτης αναφέρθηκε εκτενώς στα εργαλεία που διαθέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την προστασία του κράτους δικαίου, όπως οι διαδικασίες επί παραβάσει και το άρθρο 7. Τόνισε ότι η Ευρώπη έχει μέσα, αλλά χρειάζεται περισσότερα, σε μια εποχή όπου η άνοδος της ακροδεξιάς και του εθνικισμού δημιουργεί νέες πιέσεις. Η περιγραφή του ήταν ιδιαίτερα ανησυχητική: μια ενιαία διεθνής alt-right, από τη Βραζιλία μέχρι τις ΗΠΑ και από εκεί στην Ευρώπη, η οποία δημιουργεί αφηγήματα που μεταθέτουν την ευθύνη από το σύστημα στους πιο αδύναμους. «Όπως στη δεκαετία του ’30 και ’40, εμφανίζονται νέοι εχθροί: ο πρόσφυγας, ο διαφορετικός, το μέλος της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας», ανέφερε. Πρόσθεσε ότι υπάρχει συστηματική προσπάθεια απαξίωσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ακόμη και από χώρους που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί. Κατά τον ίδιο, η λύση δεν βρίσκεται στην απόρριψη των ευρωπαϊκών θεσμών, αλλά στην ισχυρή δημοκρατική συμμετοχή που μπορεί να αλλάξει συσχετισμούς.
Η συζήτηση προχώρησε στα θέματα δημοσιογραφίας και ελευθεροτυπίας. Ο κ. Αρβανίτης, με τη δική του μακρά πορεία στον χώρο, μίλησε με έντονη συναισθηματική φόρτιση για τους δημοσιογράφους που σκοτώνονται σε πολέμους και συγκρούσεις, από την Ευρώπη μέχρι τη Γάζα και την Ουκρανία. Ειδικά για την Ελλάδα, αναφέρθηκε στην υπόθεση Καραϊβάζ, λέγοντας ότι η αντιμετώπιση της δολοφονίας μοιάζει περισσότερο με «εργατικό ατύχημα», σε πλήρη αντίθεση με άλλα κράτη, όπως η Μάλτα, όπου η δολοφονία της Δάφνης Γκαλιτσία προκάλεσε πολιτικούς σεισμούς. «Στην Ελλάδα ούτε τα κόμματα δεν εργάστηκαν σοβαρά για την υπόθεση Καραϊβάζ», σημείωσε. Χαρακτήρισε τη σημερινή κατάσταση «εγκλωβισμένη δημοσιογραφία», λόγω της εξάρτησης των μέσων από οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, της έλλειψης συλλογικών συμβάσεων, αλλά και της απουσίας αποτελεσματικής προστασίας δημοσιογράφων και οικογενειών τους.
Στη συνέχεια, ο κ. Αρβανίτης τοποθετήθηκε για τον μηχανισμό αιρεσιμότητας στην Ευρώπη, σημειώνοντας ότι συχνά δεν ενεργοποιείται για καθαρά πολιτικούς λόγους. Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα της Ουγγαρίας, ανέφερε ότι η συζήτηση για κυρώσεις σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής μπορεί να λειτουργήσει ως άλλοθι σε κυβερνήσεις που παραβιάζουν δικαιώματα, διότι επικαλούνται εθνικά επιχειρήματα. «Υπάρχει υποκρισία», παρατήρησε, εξηγώντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να ζητά ενιαίες στάσεις σε θέματα εξωτερικής πολιτικής όταν δεν έχει η ίδια ενιαία εξωτερική πολιτική.
Κεντρικό μέρος της συνέντευξης αφιερώθηκε στα αγροτικά ζητήματα. Ο κ. Αρβανίτης στάθηκε ιδιαίτερα κριτικά απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση για τη στάση της στο θέμα των εμβολιασμών στη ζωική παραγωγή, σημειώνοντας ότι δεν ζητήθηκε έγκαιρα η ευρωπαϊκή συνδρομή, παρότι υπήρχαν διαθέσιμες λύσεις. «Ήταν ανικανότητα ή σκοπιμότητα;» διερωτήθηκε. Επεσήμανε επίσης την έλλειψη εθνικού σχεδίου στην Κοινή Αγροτική Πολιτική και απαίτησε διαφάνεια για τη διάθεση των 2,5 δισ. ευρώ που έχουν κατανεμηθεί. «Είναι χρήματα των αγροτών, όχι ευρωπαϊκά λεφτά που πήραμε», είπε, κάνοντας λόγο για «κλοπή δημοσίου χρήματος» στις υποθέσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ. Τόνισε ακόμη ότι η υποβάθμιση του πρωτογενούς τομέα συνδέεται άμεσα με το δημογραφικό και την ερήμωση της υπαίθρου, σημειώνοντας ότι η μετανάστευση νέων από τις περιφέρειες προς το εξωτερικό έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.
Προς το τέλος της συζήτησης, ο κ. Αρβανίτης συνέδεσε τις κοινωνικές πιέσεις στην Ελλάδα με το ευρωπαϊκό πλαίσιο, αναφέροντας ότι ακόμη και οι πολιτικές για την τεχνητή νοημοσύνη ή τη στέγη αποτυπώνουν τις διαφορετικές ιδεολογικές αντιλήψεις: η δεξιά βλέπει επιδόματα και προσαρμογή, ενώ η αριστερά διεκδικεί εκπαίδευση, συμπερίληψη και μείωση ωρών εργασίας. Εξήγησε ότι η αξιοποίηση ανενεργών κατοικιών θα μπορούσε άμεσα να προσφέρει λύσεις στο πρόβλημα της στέγης, αλλά «δεν προχωρά, διότι υπάρχουν διαφορετικές πολιτικές επιλογές».
Ολοκληρώνοντας, εξέφρασε ανησυχία για τη γενικευμένη τάση στρατιωτικοποίησης της Ευρώπης, σημειώνοντας ότι συζητήσεις για εξοπλιστικά προγράμματα κυριαρχούν έναντι επενδύσεων στην τροφή, την τεχνολογία και την κοινωνική πολιτική. Χαρακτήρισε το φαινόμενο «αδιανόητο για το 2025» και υπογράμμισε ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει τις θεμελιώδεις αξίες που διαμόρφωσε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ολόκληρη τη συνέντευξη μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ:
Σωκράτης Μουτίδης – www.xronos-kozanis.gr
