Τα πρώτα βήματα της πραγματοποιεί η Πλατφόρμα μετάβασης ανθρακοφόρων περιοχών, η προσπάθεια δηλαδή της Ευρωπαικής Ένωσης να ενισχύσει τις περιοχές εκείνες που θα πληγούν από την απανθρακοποίηση και να τις οδηγήσει σ’ ένα διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο. Μια από αυτές είναι και ηΜακεδονία, που μάλιστα αποτελεί περιοχή πιλότο στη συγκεκριμένη προσπάθεια.
Την Τρίτη το πρωί στην Κοζάνη πραγματοποιήθηκε συνάντηση εργασίας μεταξύ στελεχών της Ευρωπαικής Ένωσης και των τοπικών φορέων, ώστε η Πλατφόρμα μετάβασης μέσω μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής υποστήριξης, να δημιουργήσει συνθήκες ισχυρής ώθησης στον διαρθρωτικό μετασχηματισμό του παραγωγικού της μοντέλου.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δύσκολη και πολύπλοκη διαδικασία, η οποία όπως φαίνεται θα πάρει αρκετό χρόνο μέχρι να πάρει τελική μορφή και να φανεί πως η περιοχή θα μπορέσει να επωφεληθεί.
Πιο συγκεκριμένα, η πλατφόρμα θα καλύψει ζητήματα δομικών αλλαγών που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη των ανανεώσιμων ενεργειακών τεχνολογιών, της οικολογικής καινοτομίας και των προηγμένων τεχνολογιών άνθρακα.
Θόδωρος Καρυπίδης: Για ότι χάνεται από την περιοχή σε εισοδήματα και θέσεις εργασίας από τη μείωση της εξορυκτικής δραστηριότητας θα πρέπει να υπάρξει ένα ταμείο που θα χρηματοδοτήσει άλλες δράσεις ώστε να υπάρξει ισοζύγιο και να αντισταθμιστούν οι απώλειες
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Θόδωρος Καρυπίδης σε δηλώσεις του τόνισε πως «τo σημαντικότερο όλων είναι πως η χώρα δρομολογεί τις εξελίξεις και δεν τις ακολουθεί, διαμορφώνει πολιτικές και δεν ακολουθεί. Η συζήτηση έχει ανοίξει εδώ και αρκετό καιρό. Υπήρχε πάντα ο προβληματισμός πως πορευόμαστε με το λιγνίτη και πως χωρίς αυτόν. Για ότι χάνεται από την περιοχή σε εισοδήματα και θέσεις εργασίας από τη μείωση της εξορυκτικής δραστηριότητας θα πρέπει να υπάρξει ένα ταμείο που θα χρηματοδοτήσει άλλες δράσεις ώστε να υπάρξει ισοζύγιο και να αντισταθμιστούν οι απώλειες. Υπάρχουν προτάσεις με κυρίαρχη να είναι ότι η περιοχή μας θα πρέπει να παραμείνει το ενεργειακό κέντρο και πυρήνας των ενεργειακών εξελίξεων. Όπως είχαμε πει και παρουσία του Πρωθυπουργού θα προχωρήσουμε στη δημιουργία ενός πιλοτικού εργοστασίου για την εσωτερική καύση και τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα, ύψους 12εκ. ευρώ, με περιβαλλοντικό αποτύπωμα και παραγωγή σύνθετου φυσικού αερίου και βιοκαυσίμων από λιγνίτη. Εμείς ζητάμε πραγματικές επενδύσεις στη μεταποίηση και τη βιοτεχνία και όχι μελέτες, που θα δημιουργούν θέσεις εργασίας”.
Μ. Βερροιόπουλος: H μετάβαση θα γίνει σταδιακά αλλά θα γίνει
Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας Μιχάλης Βερροιόπουλος ανέφερε πως « είναι μια πρώτη συζήτηση για την πλατφόρμα στην οποία θα βασιστεί η μετάβαση της περιοχής από τον άνθρακα σε μια άλλη μορφή ανάπτυξης που θα βασίζεται λιγότερο στη λιγνιτική δραστηριότητα.
Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί, ο άνθρακας αποσύρεται και αυτό είναι μια πραγματικότητα. Η μετάβαση θα γίνει σταδιακά ώστε να εξασφαλιστεί ο ενεργειακός εφοδιασμός της χώρας, αλλά θα γίνει. Υπάρχει λοιπόν το ζήτημα της αναπτυξιακής προοπτικής της περιοχής, που όμως δεν βασίζεται μόνο στον άνθρακα καθώς όλοι ξέρουμε πως υπάρχει και αγροτική παραγωγή κ.α. και συνεπώς πρέπει να βρούμε και νέους τρόπους να στηρίξουμε την εργασία, την καινοτομία, την τηλεθέρμανση κτλ.
Η μετάβαση θα γίνει σταδιακά μέχρι το 2030 και το 2050. Δεν πρόκειται να κλείσουν εργοστάσια από τη μια μέρα στην άλλη αλλά όσο μειώνεται ο άνθρακας στο ενεργειακό μας μείγμα, θα πρέπει να καταλαμβάνεται από άλλες μορφές παραγωγής είτε αφορούν την ενέργεια είτε την ανάπτυξη της περιοχής.
Η περιοχή θα συνεχίσει να καταλαμβάνει ένα σημαντικό μερίδιο στον ενεργειακό χάρτη της χώρας και όχι μόνο με το λιγνίτη, με βιομάζα, βιοκαύσιμα ενώ υπάρχουν και άλλες προτάσεις».
Λ. Ιωαννίδης: Όταν ξεκινήσαμε κάποιοι μας ειρωνεύονταν- Είναι ξεκάθαρο πλέον σε όλους πως βρισκόμαστε σε φάση μετάβασης
Ο Δήμαρχος Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδης σημείωσε πως «βρισκόμαστε στη διαδικασία της διαμόρφωσης και της διαβούλευσης για την πλατφόρμα.Το σημαντικό είναι πως η Δυτική Μακεδονία συμμετέχει πρωταγωνιστικά, ως περιοχή πιλότος ενός Ευρωπαϊκού προγράμματος και συμμετέχει με θέσεις τεκμηριωμένες, επιστημονικά ορθές και με σχετική συνοχή όλων των φορέων.
Σήμερα νιώθω και μια προσωπική δικαίωση γιατί είναι μια υπόθεση που ξεκινήσαμε πριν από 2,5 χρόνια, την οποία τότε πίστευαν πολλοί λίγοι άνθρωποι, για την οποία ακούστηκαν και πολλά αρνητικά και ειρωνικά σχόλια. Σήμερα όμως αποδεικνύεται και επιβεβαιώνεται πως βρισκόμαστε ξεκάθαρα σε αυτό που ορίζεται ως φάση μετάβασης ή μεταλιγνιτική εποχή. Είναι θετικό πως πλέον όλοι το έχουν συνειδητοποιήσει. Το Coal Platform είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την οποία απαιτούμε να γίνει ακόμη πιο γενναία καθώς οι περιοχές που είναι σε φάση απανθρακοποίησης θα υποστούν καθίζηση του ΑΕΠ τους.
Το επόμενο ΕΣΠΑ, του οποίου έχει ξεκινήσει ήδη η διαμόρφωση σε Ευρωπαικό επίπεδο , θα πρέπει να συνδυαστεί με την πορεία αυτή και να βρεθούν πολιτικές που θα στηρίξουν την περιοχή συγκεκριμένα και ώριμα.
Αυτό όμως δεν είναι αρκετό. Θα πρέπει και εμείς σε τοπικό επίπεδο να κάνουμε το επόμενο βήμα, να δούμε που θέλουμε να πάει η περιοχή. Είναι ξεκάθαρο και σαφές πως βρισκόμαστε στη μεταλιγνιτική εποχή και θα πρέπει να προχωρήσουμε στο σχεδιασμό και στην αναζήτηση πρόσθετων πόρων.
Δοθείσης της ευκαιρίας θέλω να επαναλάβω την πρόταση για διάθεση ποσού από τα δικαιώματα εκπομπών CO2 στους ενεργειακούς Δήμους και πως θα πρέπει να ξαναδούμε το νομικό πλαίσιο του τοπικού πόρου και να πάρουμε σημαντικές αποφάσεις.
Σάββας Ζαμανίδης: Όλος ο πολιτικός κόσμος της περιοχής είναι ενωμένος
Ο Δήμαρχος Εορδαίας Σάββας Ζαμανίδης έκανε λόγο για μεγάλη κινητοποίηση σε επίπεδο Ευρωπαικής Ένωσης για να στηριχθούν οι περιοχές, που βρίσκονται σε μετάβαση και θα πρέπει και η περιοχή να είναι σε αυτή τη διαπραγμάτευση. «Το μεγάλο μας πλεονέκτημα είναι πως όλος ο πολιτικός κόσμος της περιοχής είναι μαζί γιατί είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε και θα πρέπει τα τεχνικά κλιμάκια να δουλέψουν, φυσικά στις συνθήκες που θα διαμορφώσουμε για να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα”.