Τι είπε για τις ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία, τον λιγνίτη και την Ακρινή
Για επιτάχυνση της Πράσινης Μετάβασης στην χώρα με ενίσχυση των ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία «που αποφέρουν σημαντικά ανταποδοτικά οικονομικά οφέλη στην τοπική κοινωνία», μίλησε σε αποκλειστική συνέντευξη στον «Χ» και στον Σωκράτη Μουτίδη, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας. Ο κ. Σκρέκας, ανέφερε πως η Δυτική Μακεδονία «θα παραμείνει το ενεργειακό κέντρο της χώρας και για τα επόμενα χρόνια» χωρίς, ωστόσο, να σχολιάσει τις διαμαρτυρίες κατοίκων και φορέων για την «έκρηξη» της κατασκευής ΑΠΕ στην περιοχή.
Στη συνέντευξή του, είπε πως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αύξηση χρήσης του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα «δεν μεταβάλλει καθόλου τον προγραμματισμό για απεξάρτηση από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα» και πως η μετάβαση γίνεται προς όφελος των πολιτών. Ο κ. Σκρέκας ρωτήθηκε και για την υπόθεση της μετεγκατάστασης Ακρινής, για την οποία ανέφερε πως «δεν υπάρχει λόγος να απομακρύνουμε τους κατοίκους από τα σπίτια και τον τόπο τους» και επέμεινε στην εναλλακτική της μετεγκατάστασης πρόταση της Κυβέρνησης, χωρίς να αναφέρει άλλες λεπτομέρειες.
Την ώρα που όλο το ενδιαφέρον στρέφεται στην ενεργειακή κρίση, στη Δυτική Μακεδονία αυτό επικάθεται στην απολιγνιτοποίηση και στις επιπτώσεις αυτής με την κοινή γνώμη να θεωρεί πως το υπουργείο Ενέργειας δεν έχει εστιάσει όσο θα έπρεπε στην περιοχή. Λαμβάνετε εσείς τέτοιο μήνυμα;
Κάθε άλλο. Η Κυβέρνηση υλοποιεί σε χρόνο ρεκόρ ένα φιλόδοξο και οραματικό σχέδιο για τον «πράσινο» οικονομικό μετασχηματισμό της Δυτικής Μακεδονίας. Η εμβληματική μεταρρύθμιση της απολιγνιτοποίησης υλοποιείται με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και δίχως να μείνει κανείς συμπολίτης μας πίσω. Με περισσότερα από 80 εκατ. ευρώ για αναπτυξιακές δράσεις χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος, στηρίζουμε έμπρακτα τις τοπικές κοινωνίες στις λιγνιτικές περιοχές. Ενισχύουμε τις δεξιότητες των εργαζομένων, δημιουργούμε νέες θέσεις εργασίας, βελτιώνουμε την ποιότητα ζωής των κατοίκων, αναβαθμίζουμε ενεργειακά υποδομές και προωθούμε την κυκλική οικονομία.
Η Δυτική Μακεδονία θα παραμένει το ενεργειακό κέντρο της χώρας και για τα επόμενα χρόνια, με μια διαφορετική μορφή από αυτή που είχε έως σήμερα. Μια σύγχρονη και βιώσιμη μορφή. Συνολικά, μέσα στα επόμενα χρόνια, θα κινητοποιήσουμε κεφάλαια που θα ανέλθουν σε 5 δισ. ευρώ. Διασφαλίζουμε ένα βιώσιμο μέλλον για τη Δυτική Μακεδονία, με μοναδικό μας στόχο όλοι οι κάτοικοι των λιγνιτικών περιοχών να παραμείνουν στον τόπο τους, αποκτώντας την ποιότητα ζωής που τους αξίζει.
Ποιοι είναι οι παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για να διαμορφωθεί το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα και πόσο -τελικά- αυτό τηρείται ή δύναται να αλλάξει;
Στο νέο ΕΣΕΚ λαμβάνονται υπόψη οι κυβερνητικές προτεραιότητες, οι ευρωπαϊκές κατευθύνσεις αλλά και οι απόψεις φορέων και παραγόντων της δημόσιας ζωής. Υπάρχουν κάποιες ρεαλιστικές τροποποιήσεις στους εθνικούς στόχους, καθώς έγιναν και κάποιες αναπροσαρμογές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως το ποσοστό των ΑΠΕ από το 45% στο 40%.
Ωστόσο με το νέο ΕΣΕΚ οι βασικοί μας στόχοι παραμένουν οι εξής: πρώτον, η απεξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και δεύτερον η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. Με τη ραγδαία διείσδυση των ΑΠΕ, την ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης, τον εξηλεκτρισμό των μεταφορών και τη χρήση ανανεώσιμων πράσινων καυσίμων. Φιλοδοξούμε, μάλιστα, ότι η Ελλάδα θα είναι στις πρώτες χώρες της Ε.Ε. που θα υποβάλει το νέο ΕΣΕΚ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πιθανώς μέσα στο καλοκαίρι. Με σχέδιο και όραμα, η Ελλάδα θα πρωταγωνιστήσει στην πράσινη μετάβαση και την προστασία του περιβάλλοντος.
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία μιλά για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πως ένας πόλεμος θα ήταν αφορμή για μερική επιστροφή του λιγνίτη, όμως αυτό έγινε και έδειξε μέχρι ένα σημείο πως μπορεί να στηριχθεί η ενέργεια σε αυτόν. Ήταν βιαστική τελικά η απολιγνιτοποίηση ή μας “παίρνει” κι άλλο διατηρηθεί ο λιγνίτης στο μείγμα καυσίμου;
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι απειλές για κλείσιμο της στρόφιγγας του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, ανατροφοδότησαν την πρωτοφανή ενεργειακή κρίση. Μπροστά σε αυτή τη συνθήκη, θωρακίσαμε άμεσα και αποτελεσματικά την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας με μια σειρά από πρωτοβουλίες. Ανάμεσα σε αυτές, ήταν η απόφασή μας τα λιγνιτικά εργοστάσια να λειτουργήσουν περισσότερες ώρες, ώστε να εισάγουμε λιγότερο φυσικό αέριο, καθώς εκείνο το διάστημα το φυσικό αέριο είχε πολλαπλάσια ακριβότερη τιμή από την παραγωγή ενέργειας από λιγνίτη. Αυτή η έκτακτη συνθήκη, δεν μεταβάλλει καθόλου τον προγραμματισμό μας για απεξάρτηση από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα. Η σταδιακή απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων προγραμματίζεται όχι μόνο για περιβαλλοντικούς αλλά και για οικονομικούς λόγους.
Επιταχύνουμε την πράσινη μετάβαση γιατί η αυξημένη διείσδυση καθαρής ενέργειας στο ενεργειακό μας μείγμα είναι η μόνη και η μόνιμη λύση για την επίτευξη προσιτών τιμών ενέργειας για όλους τους πολίτες. Επομένως, ο στόχος της ελληνικής κυβέρνησης για την πράσινη μετάβαση αποσκοπεί στο πραγματικό όφελος των πολιτών, αλλά παράλληλα αποφέρει και υψηλή προστιθέμενη αξία για το περιβάλλον, τις επιχειρήσεις, την απασχόληση και το σύνολο της οικονομίας.
Η Δυτική Μακεδονία “φωνάζει” για τη δημιουργία του Ειδικού Χωροταξικού για τις ΑΠΕ κάτι που υποσχέθηκε ο προκάτοχος σας Κωστής Χατζηδάκης το 2019 αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάτι χειροπιαστό. Στην ΠΕ Κοζάνης υπάρχει μια «έκρηξη» κατασκευής φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών με την Περιφέρεια και τους Δήμους να γνωμοδοτούν αρνητικά αλλά αυτό δεν λαμβάνεται υπόψη στην πράξη γιατί τα έργα προχωρούν κανονικά. Πότε θα βγει το Ειδικό Χωροταξικό και υπάρχει στα σχέδια σας μέχρι αυτό να εκδοθεί να «παγώσει» η αδειοδότηση των έργων ΑΠΕ στη Δυτική Μακεδονία;
Στη Δυτική Μακεδονία προγραμματίζεται η κατασκευή αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων που θα αποφέρουν σημαντικά ανταποδοτικά οικονομικά οφέλη τόσο στην τοπική κοινωνία, καθώς ένα μεγάλο ποσοστό επιστρέφει τόσο στους λογαριασμούς των καταναλωτών, όσο και στους δήμους, εντός των οποίων κατασκευάζονται. Ωστόσο, κεντρική πολιτική μας επιλογή αποτελεί η χωροθέτηση των έργων ΑΠΕ να γίνεται με σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον αλλά και την τοπική κοινωνία. Στην πρόταση αναθεώρησης της μελέτης του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, διατηρούνται οι περιοχές αποκλεισμού που ορίζει το ισχύον Χωροταξικό, με αναθεώρηση όμως των περιοχών που αφορούν το φυσικό περιβάλλον προκειμένου να εναρμονιστούν με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο καθορισμού και προστασίας περιοχών με οικολογικό ενδιαφέρον.
Ακρινή Κοζάνης: ένα χωριό που με νόμο το 2011 έπρεπε να Μετεγκατασταθεί μέχρι το 2021, το ΣτΕ αποφάσισε το 2022 πως θα έπρεπε η Κυβέρνηση να σεβαστεί τους νόμους που ψήφισε και το 2023 ο νόμος καταργείται. Θα επιμείνει το ΥΠΕΝ στο εναλλακτικό σχέδιο παρά του ότι οι κάτοικοι του χωριού το απέρριψαν;
Η αλήθεια είναι ότι ο χώρος εναπόθεσης των προϊόντων εκσκαφής πλησίον της Ακρινής δεν θα χρησιμοποιηθεί πια. Άρα, δεν υπάρχει λόγος να απομακρύνουμε τους κατοίκους από τα σπίτια και τον τόπο τους. Ωστόσο, ως αναγνώριση των ιδιαίτερων συνθηκών του συγκεκριμένου οικισμού, η Κυβέρνηση σε συνεργασία με τη ΔΕΗ προγραμματίζει ένα μεγάλο φωτοβολταϊκό πάρκο στην περιοχή, μετατρέποντας την Ακρινή σε έναν σύγχρονο πράσινο οικισμό. Με αυτό τον τρόπο δίνεται ένα επιπλέον κίνητρο σε νοικοκυριά και αγρότες να παραμείνουν στον τόπο τους και να αποκτήσουν ένα σταθερό συμπληρωματικό εισόδημα. Παράλληλα, με μια σειρά από ουσιαστικές παρεμβάσεις ανάπλασης στον ιστό του χωριού, αναβαθμίζουμε την καθημερινότητα των κατοίκων και ενισχύουμε την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.
