Δεν υπάρχει αμφιβολία πως όλοι οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια της ζωής τους έχουν ερωτευθεί έστω και μια φορά. Η πρώτη επαφή του ατόμου με τον λεγόμενο έρωτα παρατηρείται στην περίοδο της εφηβείας. Κατά την περίοδο της εφηβείας, τα άτομα νιώθουν την ανάγκη να βιώσουν καινούργια συναισθήματα· συναισθήματα τα οποία δεν έχουν βιώσει ακόμα, όπως είναι αυτά που προκαλεί ο έρωτας. Αλήθεια όμως, οι σημερινοί έφηβοι βρίσκονται στην κατάλληλη θέση να γνωρίσουν την πραγματική πτυχή του έρωτα;
Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι όχι. Η ραγδαία εξέλιξη του πεδίου της τεχνολογίας επέφερε πλήθος θετικών και αρνητικών αλλαγών στην καθημερινότητα των εφήβων. Μια από αυτές τις αλλαγές είναι τα Μ.Κ.Δ. (Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης ή αλλιώς social media), τα οποία εμφανίζονται σε διάφορες μορφές όπως π.χ. το Instagram, το Tik tok, το snapchat και πλήθος άλλων. Λόγω λοιπόν αυτών των εφαρμογών, δό-θηκε η δυνατότητα σε εκατομμύρια ανθρώπους και πιο συγκεκριμένα στην ηλικιακή ομάδα των εφήβων να προβάλουν ελεύθερα τον εαυτό τους· πόσο μάλλον και τις προσωπικές τους απόψεις. Αυτές οι δυνατότητες κατά την διάρκεια των χρόνων φαίνεται να «δηλητηρίασαν» τον χαρακτήρα των νέων, αλλά και ηθικές αξίες που ήταν αυτονόητες πριν τη δημιουργία των Μ.Κ.Δ.
Αρχικά, τα social media λόγω της υπερβολικής χρήσης (από την πλευρά των νέων) προκαλούν άγχος, διότι το άτομο είναι αναγκασμένο να ανεβάζει πολύ συχνά post, στην προσπάθεια του να αναδείξει την προσωπική του ζωή, αφού η ανάγκη να νιώσει κοινωνικά αποδεκτό (πόσο μάλλον από συνομήλικα άτομα) είναι πλέον μια ανάγκη που στατιστικά οι 8 στους 10 νέους φαίνεται να παρουσιάζουν. Παράλληλα, δυσάρεστα συναισθήματα αλλά και σε μερικές περιπτώσεις ψυχικές ασθένειες όπως η κατάθλιψη, είναι αποτελέσματα της συνεχούς προβολής ενός ακριβού τρόπου ζωής που παρουσιάζουν πολλοί οικονομικά ευκατάστατοι χρήστες στα social me-dia. Έτσι, οι έφηβοι γνωρίζοντας πως αδυνατούν να βιώσουν αυτόν τον τρόπο ζωής που παρακολουθούν από άλλους χρήστες, επηρεάζονται συναισθηματικά αρνητικά. Το πιο σημαντικό όμως από όλες αυτές τις αρνητικές επιπτώσεις είναι ο υπερβολικός εγωισμός, που καλλιεργείται στον χαρακτήρα των νέων. Θεωρούν τον εαυτό τους σημαντικό και ανώτερο των υπόλοιπων συνομήλικών τους, μόνο και μόνο γιατί πήραν περισσότερα likes, views, follows ακόμα και comments σε ένα από τα post τους· για αυτό και παρατηρούμε πως πολλοί νέοι δεν απαντάνε για ώρες σε μηνύματα (ενώ είναι ενεργοί στις εφαρμογές) που δέχονται, διότι τους δημιουργεί το λανθασμένο συναίσθημα της προσοχής. Πώς, όμως, όλα αυτά που προαναφέρθηκαν «δηλητηριάζουν» τον έρωτα;
Το μυαλό των εφήβων είναι σαν ένα αυτοκίνητο που διανύει μια ατελείωτη διαδρομή με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Διασχίζει πολλά μέρη κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του. Κάθε μέρος είναι και μια νέα εμπειρία. Ίσως να είναι ευχάριστη, μπορεί όμως να είναι και δυσάρεστη· από όλα αυτά τα μέρη, όμως, ο έφηβος συλλέγει εμπειρίες και «χτίζει» τον χαρακτήρα, ανακαλύπτοντας συναισθήματα που είναι ακόμα άγνωστα γι’ αυτόν. Τα φρένα τα χρησιμοποιεί, όταν νιώσει πως έχει ολοκληρωθεί σαν άτομο· όταν έχει ωριμάσει πραγματικά. Ο λόγος, όμως, που θα χρησιμοποιήσει τα φρένα είναι γιατί θέλει κάτι σίγουρο και ταυτόχρονα σταθερό στην ζωή του. Ο έρωτας προϋποθέτει την αγάπη, την ω-ριμότητα, την πίστη απέναντι στο άτομο που νιώθει κάποιος τη δυνατή αυτήν έλξη, αλλά κυριότερα προϋποθέτει τη συναισθηματική ανάταση του ατόμου. Τα social media έχουν μετατρέψει τον έρωτα σε μια εμπειρία, αφού πολλοί χρήστες προβάλλουν τον έρωτα ως μια μόδα, ως μια προσωρινή εμπειρία, όπου είναι αναγκαίο όλοι οι κοινωνικά αποδεκτοί έφηβοι να βιώσουν. Έτσι, η πλειοψηφία των νέων αναγκάζει τον εαυτό της να «ερωτευθεί», διότι έχει την ανάγκη να νιώσει κοινωνικά αποδεκτή, αφού γι’ αυτήν ο έρωτας είναι απλά μια εμπειρία που θέλει να ανεβάσει post στα social media. Ο έρωτας, όμως, είναι κάτι παραπάνω από μια εμπειρία. Προσφέρει τη δυνατότητα στον έφηβο να ωριμάσει και να βιώσει αυτά τα συναισθήματα που του είναι ακόμα άγνωστα. Πολλοί λίγοι έφηβοι γνωρίζουν πραγματικά την όμορφη πτυχή του έρωτα. Σίγουρα, όμως, οι νέοι που αναγκάζουν τον εαυτό τους να «ερωτευθούν» μόνο και μόνο για να έχουν συνεχώς την προσοχή κάποιου, είναι ηθικά και ψυχολογικά υποανάπτυκτα άτομα, που ακολουθούν την ιδεολογία της πλειοψηφίας. Συνήθως, τα συγκεκριμένα άτομα ανήκουν στην κατηγορία ατόμων με την ονομασία «attention seekers». Μετά τη δημιουργία των social media, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζουν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά, όπου η ανάγκη της προσοχής από άλλα άτομα είναι αναγκαία για την ψυχολογία τους.
Εύκολα, λοιπόν, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως η σημερινή γενιά δεν έχει γνωρίσει την πραγματική πτυχή του έρωτα, αφού τα social media «δηλητηριάζουν» με αργό αλλά σταθερό τρόπο την ιδεολογία του έρωτα· πόσο μάλλον τις ηθικές αξίες των ανθρώπων. Ε-άν η τωρινή γενιά δεν αποφασίσει να σταματήσει την αρνητική επιρροή των social media στην ιδεολογία του έρωτα, αλλά και στις ηθικές αξίες, οι επόμενες γενιές θα επηρεαστούν αρνητικά κατά έναν πολύ μεγάλο βαθμό. Είναι στο χέρι του οποιουδήποτε εφήβου να χρησιμοποιήσει τα social media με ωριμότητα και μέτρο, ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει μια ξεχωριστή, αληθινή και –το κυριότερο– ώριμη προσωπικότητα. Μόνο τότε είναι ικανός να γνωρίσει την πραγματική πτυχή του έρωτα, αλλά και να βιώσει συναισθήματα που βρίσκονται σε αδράνεια βαθιά μέσα στον ψυχικό του κόσμο.
Στέλιος Κατσέλας, 3ο ΓΕΛ Κοζάνης
ΟΝΕΙΡΑ ΨΥΧΩΝ
Τι είναι τα Όνειρα Ψυχών; Δύο λέξεις χίλιες σημασίες. Σ’ αυτήν εδώ τη στήλη οι μαθητές και οι μαθήτριες του 1ου, 2ου, 3ου, 4ου ΓΕΛ Κοζάνης και του 6ου Γυμνασίου Κοζάνης μοιράζονται τα όνειρα, τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους μέσα από τα δικά τους ποιήματα, διηγήματα και άρθρα.
