Ξεκίνησε στις 10.3 ο δεύτερος κύκλος του Βαρομέτρου γνώμης (www.varometro-gnomi.org) για την Δίκαιη και Αναπτυξιακή Μετάβαση που διενεργεί η Δημοτική Κίνηση «Κοζάνη τόπος να ζεις» εκ μέρους κάθε ενδιαφερομένου. Ο κύκλος θα είναι σύντομος, λόγω χρονικών περιθωρίων, μέχρι τα μεσάνυχτα της 18ης Μαρτίου.
Τις προηγούμενες και, αναμφίβολα, τις επόμενες ημέρες το θέμα που θα κυριαρχήσει στην τοπική επικαιρότητα της Δυτικής Μακεδονίας είναι η περίπτωση των επενδύσεων στην περιοχή της Μεσιανής. Είναι αναμενόμενο. Μέσα στον ραγδαίο και επίπονο μετασχηματισμό της οικονομίας της περιοχής, η παραμικρή υποψία έμμεσης εμπλοκής υψηλόβαθμων υπηρεσιακών και αιρετών στελεχών σε επενδυτικές ευκαιρίες που προκύπτουν από αυτόν τον ίδιο τον μετασχηματισμό απαιτεί συζήτηση δεοντολογίας και διαλεύκανσης. Και η όποια ενδεχόμενη διαμόρφωση του χώρου της δημόσιας διοίκησης σε είδος επιχειρηματικής κυψέλης είναι κάτι που πρώτες οι φιλελεύθερες τάξεις, αν υπάρχουν, θα πρέπει να καυτηριάσουν ως το άκρον άωτον του κρατισμού.
Βέβαια τα όποια ζητήματα νομικής ή διοικητικής φύσεως θα τα κρίνει μόνη η Δικαιοσύνη, τα πολιτικά ζητήματα θα τα κρίνουν πάντα οι εκλογές και τα ηθικά ζητήματα ο καθένας μας παρέα με τον Θεό του. Οι παραιτήσεις από τα αξιώματα είναι διαχρονικά θέμα συνείδησης και όχι διαπόμπευσης ή πίεσης και το μέλλον θα δείξει αν η ευθιξία στην κοχλάζουσα μομφή, ή το όριο της σύννομης πρακτικής, θα καθοδηγήσουν τις συνειδήσεις των εμπλεκομένων και κατ’ επέκταση την κοινή γνώμη. Προσωπικά, διατηρώ ελπίδες για το πρώτο. Δεν μπορεί άλλωστε κανείς να συνεχίσει το έργο του στις κοινές υποθέσεις αντιμετωπίζοντας, δικαίως ή αδίκως, την διαρκή και έντονη κριτική του «δισυπόστατου» ή «δυσυπόληπτου» και σίγουρα όποιος βρεθεί σε αυτήν την θέση το γνωρίζει. Γιατί τελικά αυτό που θίγεται σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι οι υπολήψεις προσώπων, αλλά η εμπιστοσύνη στους θεσμούς που υπηρετούνται και αυτή κάποτε διαφυλάσσεται με την παραίτηση από τα αξιώματα. Παραίτηση που δεν αποτελεί ούτε παραδοχή «ενοχής» ούτε τιμωρία «σφάλματος», αλλά τουναντίον ορίζει ευγενή και ανώτερη πολιτική πράξη.
Οψόμεθα. Αλλά να μην παρεξηγηθώ εδώ για ακραία επιείκεια. Όλα αυτά ντροπιάζουν προφανώς τον τόπο μας, ο οποίος δεν αξίζει καθόλου τέτοιες ντροπές.
Όμως υπάρχει σήμερα κάτι πολύ πιο επείγον και απείρως πιο σημαντικό από την ειδική περίπτωση της Μεσιανής: είναι αυτό που η Μεσιανή προαναγγέλει ως γενική κατάσταση και το Εδαφικό Σχέδιο της Δίκαιης και Αναπτυξιακής Μετάβασης προδιαγράφει εν πολλοίς. Το 70% των γαιών της Δ.Ε.Η., το οποίο υπό διαπραγμάτευση επιστρέφει στο Δημόσιο μαζί με το βάρος της αποκατάστασής του, δεν διατίθεται στην τοπική κοινωνία. Αντιθέτως το ίχνος των τοπικών φορέων μας απουσιάζει εντελώς από το σύστημα διακυβέρνησης, από τα διαφαινόμενα επί μέρους επιχειρηματικά πάρκα και κίνητρα, από την ίδια την γη. Και αυτό υποδεικνύει εκατοντάδες δυνητικές Μεσιανές με μυριάδες επεισόδια όπου το σύννομο και το δέον θα συγκρουστούν σε εδάφη τα οποία – κατά Μακεδονική αναλογία – ήταν, είναι, αλλά σύντομα δεν θα είναι δικά μας.
Τί μπορεί να γίνει πια; Η επιτροπή του Σ.Δ.Α.Μ. προσκαλεί – σε δεύτερο κύκλο διαβούλευσης – την άποψη των φορέων της περιοχής. Εκείνοι θα ασχοληθούν μέχρι την 19η Μαρτίου (καταληκτική ημερομηνία της διαβούλευσης) μάλλον με τις εσωτερικές τους υποθέσεις. Ας απαντήσουμε λοιπόν όσοι περισσότεροι μπορούμε απευθείας στα σημαντικά και υπερκείμενα ερωτήματα πριν αυτά γίνουν καταφατικά εδάφια νόμων και αναγκαζόμαστε σε μάταιες αρνήσεις και επί μέρους μικροεμφυλίους για δεκαετίες.
Τα επόμενα δέκα χρόνια θα χρειαστούν επενδύσεις. Όποιος το αρνείται σφάλλει με ανεπίκαιρες δοξασίες και προσθέτει στο πρόβλημα αφήνοντας κενές εστίες και δίνοντας αφορμές ισοπέδωσης. Τα επόμενα δέκα χρόνια οι επενδυτές θα χρειαστούν ευημερούσες και φιλικές τις τοπικές κοινωνίες. Όποιος το περιφρονεί αυτό δεν είναι καθόλου καλός επενδυτής. Το εδαφικό σχέδιο είναι το νέο γήπεδο. Οι γραμμές του είναι πολύ θολές και σμήνος αλεξίπτωτων διαιτητών δείχνει την κόκκινη κάρτα στο σύνολο της απορημένης εντός έδρας ομάδας. Οι κερκίδες δυσφορούν γιατί για άλλο πληρώθηκε το πανάκριβο εισιτήριο και τα επεισόδια είναι θέμα χρονου. Τελειώνω την φτωχή ποδοσφαιρική αλληγορία υπενθυμίζοντας ότι το γήπεδο έχει ιδιοκτήτη, όχι στα χαρτιά αλλά στα αλήθεια.
Κι εδώ μια προσωπική γνώμη με σεβασμό σε κάθε διαφωνία που θα αποτυπωθεί στα ευρήματα του Βαρομέτρου: σε καθε απόφαση που αφορά την Δυτική Μακεδονία το 51% του ενίοτε αρμόδιου αποφασιστικού σώματος πρέπει να λογοδοτεί απευθείας στους Δυτικομακεδόνες. Οτιδήποτε άλλο αποτελεί ουσιαστική κατάργηση της αυτοδιοίκησης.
Επενδυτές και τοπική κοινωνία πρέπει να συνεργαστούν, δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν παρά μόνο τα καλώς διανεμημένα κέρδη τους. Όμως οι κανόνες –επετειακές μέρες που είναι – πρέπει να αποκλείσουν την εγκατάσταση νέων εκκολαπτόμενων «κοτζαμπάσηδων» και «μπουλουκμπάσηδων» ή την μόνιμη κατάσταση οργής των άνεργων «ντόπιων αρματολών».
Η Μεσιανή είναι η ακατάστατη και νευρική αρχή μιας νέας πραγματικότητας. Η συνέχεια μπορεί να ειναι χειρότερη ή καλύτερη. Μένουν λίγες μέρες για να υποδείξουμε την πρώτη στροφή, 150 μόλις ώρες για να στείλουμε δίκαιους κανόνες και όρους για σοβαρή διαπραγμάτευση στο Στρατηγείο της Μετάβασης. Έστω βαρομετρικά, έστω σαν ατμοσφαιρική πίεση: www.varometro-gnomi.org.
