«Όταν οι Ναζί πήραν τους κομμουνιστές,
εσιώπησα,
δεν ήμουν δα κομμουνιστής.
»Όταν έκλεισαν μέσα τους σοσιαλδημοκράτες,
εσιώπησα,
δεν ήμουν δα σοσιαλδημοκράτης.
»Όταν πήραν τους συνδικαλιστές,
εσιώπησα,
δεν ήμουν δα συνδικαλιστής.
»Όταν πήραν εμένα,
δεν υπήρχε κανείς πλέον,
που να μπορούσε να διαμαρτυρηθεί.»
Το παραπάνω ποίημα του Μάρτιν Νίμελερ πραγματεύεται την αδιαφορία των Γερμανών απέναντι σε όσα φρικιαστικά μεθόδευε το ναζιστικό καθεστώς.
Είναι, ωστόσο, πάντα επίκαιρο και ιδιαίτερα στη χρονική στιγμή που διανύουμε. Οι ακραία αναθεωρητικές τακτικές του Ντόναλντ Τραμπ δεν θα πλήξουν μόνο τους Ουκρανούς, ούτε μόνο τους εν Αμερική μετανάστες, αλλά ούτε και μόνο τους τρανς και όσους πρεσβεύουν τη συμπερίληψη και τη διαφορετικότητα.
Τα όσα είδαμε να συμβαίνουν την περασμένη Παρασκευή στο οβάλ γραφείο με τον Ζελένσκι, αλλά και η χθεσινή ανακοίνωση περικοπής χρηματοδοτήσεων σε πανεπιστήμια στα οποία γίνονται διαδηλώσεις, μπορεί να είναι ετεροβαρείς αποφάσεις της διακυβέρνησής του, αλλά σίγουρα είναι όψεις της ίδιας επικίνδυνης πορείας, στην οποία θέλει να οδηγήσει τον κόσμο. Και σ’ αυτό δεν χωράει αμφιβολία.
