Γράφει ο Στέλιος Μήλιος
Η Δημοτική Αρχή παρουσιάζει ως «καινοτομία» τη δημιουργία Γραφείου Απασχόλησης.
Τι είναι αυτό στην πραγματικότητα;
Προφανώς, δεν μιλάμε για μια νέα πολιτική, αλλά για μια παλιά νοοτροπία με καινούργιο περιτύλιγμα.
Το “Γραφείο Απασχόλησης” θυμίζει περισσότερο ιδιωτική υπηρεσία ή project marketing παρά δημοτική δομή κοινωνικής πολιτικής.
Με σύνθημα «Κλείσε το ραντεβού σου» και αισθητική εταιρικής καμπάνιας, ο Δήμος δανείζεται τη γλώσσα της αγοράς για να περιγράψει κοινωνικά προβλήματα.
Αντί να υπερασπίζεται τους πολίτες, μιμείται τις εταιρείες.
Η σύγχρονη διοικητική θεωρία το έχει περιγράψει ξεκάθαρα:
το φαινόμενο του managerialism στη δημόσια διοίκηση, δηλαδή, όταν οι θεσμοί υιοθετούν επιχειρηματικές πρακτικές
και ξεχνούν ότι υπάρχουν για το δημόσιο συμφέρον.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει εδώ.
Ο Δήμος υποκαθιστά την κοινωνική πολιτική με τεχνικές marketing,
μετατρέποντας την ανεργία από συλλογικό ζήτημα σε ατομική ευθύνη.
Ας το πούμε ξεκάθαρα, όλο αυτό εντάσσεται ξεκάθαρα στο νεοφιλελεύθερο σχέδιο που εδώ και χρόνια επιχειρεί να μεταφέρει την κοινωνική ευθύνη από το κράτος στον πολίτη και να αντικαταστήσει τη λέξη “δικαίωμα” με τη λέξη “ευκαιρία”.
Αντί να σταθεί δίπλα στους ανθρώπους που βιώνουν την ανασφάλεια, τους αντιμετωπίζει σαν “πελάτες εξυπηρέτησης”.
Αντί να σχεδιάζει πολιτικές πρόληψης ανεργίας, παρουσιάζει “matching” υπηρεσίες σαν να πρόκειται για πλατφόρμα εύρεσης προσωπικού.
Πρόκειται για το λεγόμενο “activation paradigm”, μια ευρωπαϊκή τάση που εστιάζει στην “ενεργοποίηση των ανέργων”
αντί στην κοινωνική τους προστασία.
Το αποτέλεσμα;
Ανακύκλωση της ανασφάλειας. Νομιμοποίηση της επισφάλειας.
Αν συνεχίσουν έτσι, θα ξεχάσουμε κι αυτά που ξέρουμε για το τι σημαίνει δημόσια πολιτική και διοίκηση.
Κάποιοι, φυσικά, θα σπεύσουν να πουν πως «είναι μια καλή κίνηση».
Πως «επιτέλους κάτι γίνεται».
Αλλά ξέρετε τι;
Η ιστορία αυτού του τόπου είναι γεμάτη “καλές κινήσεις” που ξεκίνησαν με λόγια για το κοινό καλό και κατέληξαν να υπηρετούν λίγους.
Γιατί πίσω από κάθε “καλή κίνηση”,
αν δεν υπάρχει κοινωνική στόχευση, ισότητα, πρόσβαση και αξιοπρέπεια,
δεν μένει παρά μόνο η προσποίηση του ενδιαφέροντος.
Η ωραία εικόνα που βολεύει όλους όσους θέλουν να πιστέψουμε ότι η φτώχεια λύνεται με ραντεβού και όχι με πολιτική.
Το “Γραφείο Απασχόλησης” λειτουργεί σαν ένα φωτοβολταϊκό έργο δημοσιότητας:
φωτεινό απ’ έξω, γεμάτο banners και ωραία λόγια, αλλά κανείς δεν ξέρει τι ρεύμα παράγει πραγματικά για την κοινωνία.
Ποιοι ωφελούνται;
Με ποια κριτήρια;
Ποιες επιχειρήσεις συμμετέχουν;
Υπάρχουν έλεγχοι;
Υπάρχουν εγγυήσεις αξιοπρεπών όρων;
Η έλλειψη διαφάνειας εδώ δεν είναι επικοινωνιακό λάθος, είναι θεσμική αστοχία.
Μια συνέχεια της ίδιας λογικής που το 2024 οδήγησε στην αλλαγή όρων προκήρυξης ειδικού συνεργάτη,
με τρόπο που είχε προκαλέσει ερωτήματα για τη διαφάνεια και την αξιοκρατία των διαδικασιών.
Η επικοινωνία πάνω από την ουσία.
Το “φαίνεσθαι” πάνω από το “υπηρετώ”.
ΟΟΣΑ, ILO και Ευρωπαϊκή Επιτροπή το λένε καθαρά:
οι τοπικές πολιτικές απασχόλησης έχουν αξία μόνο όταν προάγουν:
1) ισότητα πρόσβασης,
2) σταθερές σχέσεις εργασίας,
3) σύνδεση με εκπαίδευση και κατάρτιση,
4) λογοδοσία προς τους πολίτες.
Τίποτα από αυτά δεν αποτυπώνεται εδώ.
Αντί για κοινωνική πολιτική, επικοινωνιακό management.
Αντί για όραμα, επιφανειακή καινοτομία.
Αντί για διαφάνεια, συσκότιση πίσω από ωραίες λέξεις.
Η Κοζάνη χρειάζεται έναν Δήμο που θα δείχνει φως μέσα στην κοινωνία,
όχι έναν Δήμο που γυαλίζει απέξω.
Που θα μιλά για δικαιώματα, ισότητα και συνοχή, όχι για “εχεμύθεια” και “matching”.
Έναν Δήμο που δημιουργεί δημόσια αξία (public value), όχι απλώς δημόσιες σχέσεις.
Γιατί όταν ένας Δήμος ξεχνά ποιον υπηρετεί,
τότε δεν είναι καινοτόμος, αλλά είναι “κενός περιεχομένου”.
Κι αυτήν την κενότητα, η κοινωνία την καταλαβαίνει. Και ο λογαριασμός παραμένει ανοιχτός, όχι στα ραντεβού, αλλά στη συνείδηση των πολιτών.
