Το Ξενία Κοζάνης φέρεται πως είναι, σύμφωνα με δημοσίευμα της Καθημερινής, ανάμεσα στα Ξενία για τα οποία η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤΑΔ) επιχειρεί μια νέα προσέγγιση για την αξιοποίηση τους ξεκινώντας από τον Νοέμβριο ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς για τη μίσθωση τους , προτάσσοντας αυτή τη φορά την επαναλειτουργία τους έναντι του οικονομικού οφέλους.
Σήμερα, στην ιδιοκτησία της ΕΤΑΔ βρίσκονται 26 Ξενία. Από αυτά, τα επτά είναι μισθωμένα, τα έξι είναι «δεσμευμένα» με προηγούμενες αποφάσεις της εταιρείας και τα 13 είναι ελεύθερα προς αξιοποίηση. Τα ελεύθερα ακίνητα χωρίστηκαν σε δύο ομάδες προτεραιότητας: η πρώτη περιλαμβάνει τα Ξενία Εδεσσας, Κομοτηνής, Καστανιάς, Βυτίνας και Χίου. Και η δεύτερη τα Ξενία Ανδρου, Αρχαίας Ολυμπίας, Θάσου, Καλεντζίου Αχαΐας, Καρτερού Ηρακλείου, Κοζάνης, Πλαταμώνα και Τσαγκαράδας Πηλίου. Ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί μέσω e-auction (ηλεκτρονική διαγωνιστική διαδικασία) και θα αφορά τη μίσθωσή τους για διάστημα έως 49 χρόνια.
«Τουριστικό κεφάλαιο»
«Τα Ξενία αποτέλεσαν ένα τουριστικό κεφάλαιο σε περιοχές που ήταν ήδη αναπτυγμένες τουριστικά ή σε πόλεις και χωριά που βρίσκονταν μακριά από τον τουριστικό χάρτη», λέει στην «Κ» ο Γιάννης Πολύζος, πρόεδρος της ΕΤΑΔ και ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ. «Ο ΕΟΤ χρησιμοποίησε το καλύτερο δυναμικό για την εποχή, που δεν ήταν απαραίτητα επώνυμοι, αλλά ήταν πρωτοπόροι, υπό την καθοδήγηση του Χαράλαμπου Σφαέλλου και του Αρη Κωνσταντινίδη. Ομως μερικές δεκαετίες αργότερα, το Δημόσιο δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις αλλαγές της τουριστικής αγοράς με αποτέλεσμα πολλά από τα Ξενία να κλείσουν.
Στόχος μας είναι να ξαναζωντανέψουμε αυτά τα επώνυμα ξενοδοχεία, που είναι εξαιρετικά τοποθετημένα σε σχέση με τον ιστό των πόλεων ή τις περιοχές όπου βρίσκονται, ώστε το καθένα με τη δική του προσωπικότητα να δημιουργήσει ένα ισχυρό τοπόσημο».
Η υποδειγματική αρχιτεκτονική και τα λάθη της πολιτείας
«Την εποχή που ξεκίνησαν τα Ξενία δεν υπήρχε ακόμα μαζικός τουρισμός. Ηταν μια αγνή, από τουριστική άποψη, περίοδος την οποία σήμερα βλέπουμε με νοσταλγία. Ο ΕΟΤ δεν πήρε απλά γη για να χτίσει ξενοδοχεία. Εφτιαξε πρότυπες μονάδες τόσο στη μορφή όσο και στη λειτουργία, ήθελε να υποδείξουν πώς πρέπει να αναπτυχθεί ο τουρισμός στην Ελλάδα».
Ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Φιλιππίδης, ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ και ένα από τα πιο λαμπρά μυαλά της ελληνικής αρχιτεκτονικής, εξηγεί τον ρόλο που διαδραμάτισαν τα Ξενία στη γέννηση της τουριστικής αγοράς στη χώρα μας και την αρχιτεκτονική και ιστορική τους σημασία. «Ηταν μικρές μονάδες που εντάσσονταν στην περιοχή και το τοπίο με φοβερή σχολαστικότητα. Ο ρόλος τους ήταν υποδειγματικός. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τι χτιζόταν λίγο νωρίτερα και παράλληλα στην Ελλάδα. Τα Ξενία λοιπόν έβαλαν ένα “γκέμι” για το τι πουλάς στους ξένους. Η υπερβολική “ελληνικότητα” και “γλυκερότητα” με την οποία είχαν πειραματιστεί οι προηγούμενοι, με τον Αρη Κωνσταντινίδη κόβεται με το μαχαίρι. Η αρχιτεκτονική συγκρατήθηκε και δεν έγινε σκηνογραφία, για παράδειγμα δεν έμοιαζε το Ξενία της Καλαμπάκας με μοναστήρι».
Η κλίμακά τους ήταν ιδιαίτερα σημαντική. «Επίτηδες ήταν μικρά. Ηταν ένα υπόδειγμα του πώς μπορούν να γίνουν περισσότερα δωμάτια χωρίς να καταλήξεις με ένα κτίριο-μπαούλο, μια πολυκατοικία. Αυτό ήταν και το δεύτερο μάθημα που έδωσαν τα Ξενία, τα μεγέθη».
Ο κ. Φιλιππίδης πιστεύει ότι η κήρυξή τους ως διατηρητέα δεν ήταν η καλύτερη επιλογή. «Την εποχή που τα γκρέμιζαν ή τα άφηναν να ρημάξουν, ο σύλλογος των αρχιτεκτόνων και το ΤΕΕ έκαναν πάρα πολλές προσπάθειες για τη διάσωσή τους. Μέσα από αυτή τη φασαρία, κατέληξε να κηρυχθεί διατηρητέος ένας μικρός αριθμός Ξενία. Αυτή η επιλογή όμως ήταν ατυχής, κανείς δεν είδε τα πράγματα με ρεαλισμό, λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια όπως τι θα ήταν πρακτικά χρήσιμο ώστε να συνεχίσουν να λειτουργούν. Ποτέ δεν είδε η πολιτεία το θέμα με πρακτική ματιά, πόσα και ποια πρέπει να σωθούν, με ποιον τρόπο. Κατά τη γνώμη μου χρειάζεται μια μελέτη που να κρίνει με ψυχρή λογική και μια πολιτεία που να αναζητήσει τα επιχειρηματικά σχήματα εκείνα που θα μπορούσαν να φέρουν εις πέρας κάτι τέτοιο».
Το Ξενία Κοζάνης βρίσκεται στον πευκόφυτο λόφο της Μεταμόρφωσης και είναι έργο του αρχιτέκτονα Γιώργου Νικολετόπουλου. Χτίστηκε το 1965 σε οικόπεδο 5 στρεμμάτων και έχει εμβαδόν 2.506 τ.μ. (30 δωματίων).
Με πληροφορίες Καθημερινή
