Οι “μαύρες” επέτειοι, όπως η χθεσινή από τις δολοφονίες στη Μαρφίν, είναι μια ευκαιρία για να θυμόμαστε τα λάθη που κάναμε και όχι για να βάζουμε στο ζύγι ποια εθνική τραγωδία από όλες όσες ζήσαμε μέχρι τώρα είναι η τραγικότερη. Δεν μπαίνουν οι χαμένες ανθρώπινες ζωές στο ζύγι, ούτε είναι μεγαλύτερη τραγωδία το Μάτι από τα Τέμπη ή η Μαρφίν από το Γρηγορόπουλο.
Γι’ αυτό και δεν υπάρχει λόγος κάθε φορά που πλησιάζει μια από αυτές τις επετείους να καθόμαστε και να τσακωνόμαστε γιατί δεν έγιναν πορείες ή γιατί έγιναν πορείες ή ποιος θυμάται τα θύματα.
Τα θύματα τα θυμούνται οι οικογένειες και το στενό περιβάλλον τους, που κάθε μέρα θρηνούν την απουσία τους. Οι υπόλοιποι ξεχνούμε και πως αλλιώς θα μπορούσε να γίνει, αφού έτσι είναι η ζωή.
Αυτό, ωστόσο, που οφείλουμε να κάνουμε στη μνήμη τους είναι να μην ξεχνάμε τις αιτίες που οδήγησαν εκεί και να φροντίζουμε με κάθε τρόπο να μην δημιουργηθούν οι ίδιες συνθήκες αμέλειας, αδιαφορίας, αδιαλλαξίας, ωχαδερφισμού που κόστισαν τις ζωές αυτών των ανθρώπων. Γιατί αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι τα παιδιά, οι φίλοι, τα αδέρφια μας ή εμείς οι ίδιοι, που από τύχη μόνο δεν είμαστε.
