Εκκλήσεις, μηνύματα ευαισθητοποίησης, καμπάνιες ενημέρωσης, διαφημιστικά φυλλάδια, τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά μηνύματα και συνεντεύξεις με ειδικούς, φαίνεται πως ακόμη δεν έχουν πείσει τους αγρότες το να μην καίνε τα υπολείμματα των καλλιεργειών τους. Εκτός από τον κίνδυνο της πυρκαγιάς, ουκ ολίγες φορές έχει εξαπλωθεί πυρκαγιά από καύση σιτοκαλαμιάς, υπάρχουν συνέπειες και στο έδαφος αλλά και στην υγεία των πολιτών και βέβαια κυρώσεις σύμφωνα με την Πολλαπλή Συμμόρφωση στο πλαίσιο της Ενιαίας Ενίσχυσης
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Κοζάνης, σε ανακοίνωσή της επισημαίνει πως πρόκειται για μία πρακτική, η οποία δεν προσφέρει τίποτα το θετικό, αλλά αντιθέτως προκαλεί σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις. Μερικές από αυτές είναι:
- Στη γονιμότητα του εδάφους, με την καταστροφή της οργανικής ουσίας, με συνέπεια να υπονομεύονται οι μελλοντικές αποδόσεις. Στα φυτικά υπολείμματα περιέχονται μεγάλες ποσότητες θρεπτικών στοιχείων, μεταξύ των οποίων είναι και το άζωτο, το οποίο με την καύση χάνεται εξ ολοκλήρου την ατμόσφαιρα. Η καύση λοιπόν των φυτικών υπολειμμάτων συνεπάγεται τεράστιες απώλειες αζώτου, το οποίο ενώ θα μπορούσε να ανακυκλωθεί προς όφελος της γονιμότητας του εδάφους και του παραγωγού, μεταφέρεται στην ατμόσφαιρα επιτείνοντας το πρόβλημα των αερίων του θερμοκηπίου.
- Στη μείωση της διήθησης του νερού της βροχής και της άρδευσης στο έδαφος. Διάφορες λιπόφιλες ουσίες των υπολειμμάτων προσκολλώνται μετά την καύση τους στα εδαφικά σωματίδια που τα καθιστούν υδρόφοβα. Αυτό σημαίνει ότι προκαλείται κακή στράγγιση του χωραφιού.
- Εξαιτίας της κακής στράγγισης παρατηρούνται συχνότερα ασφυκτικά φαινόμενα στα φυτά και αυξάνονται σημαντικά οι μυκητολογικές ασθένειες τόσο του ριζικού συστήματος, όσο και του υπέργειου μέρους των φυτών.
- Επίσης, συνέπεια των παραπάνω (καταστροφή της οργανικής ουσίας, κακή στράγγιση, ασθένειες της ρίζας) είναι η κακή θρέψη των φυτών. Η οργανική ουσία είναι το όχημα μεταφοράς των θρεπτικών προς τις ρίζες.
- Η καύση δεν καταπολεμάει τα έντομα που διαχειμάζουν μέσα στην καλαμιά (πυραλίδα. σεζάμια). Έχει αποδειχθεί εδώ και πολλές δεκαετίες ότι, για διάφορους λόγους που σχετίζονται με την βιολογία των εντόμων αυτών (διάπαυση), με τη σχετικά μεγάλη ταχύτητα της φλόγας και με την ανατομία της καλαμιάς του αραβόσιτου (ισχυρό σκληρέγχυμα κάτω από τον φλοιό και υγροσκοπική εντεριώνη), οι προνύμφες των εντόμων αυτών δεν θανατώνονται από την καύση, η οποία τελικά δεν περιορίζει τους πληθυσμούς τους.
- H καύση δεν καταπολεμάει τα έντομα εκείνα που διαχειμάζουν εντός του εδάφους (όπως το διαβρώτικα), επειδή το βάθος στο οποίο φθάνει η θερμότητα της φωτιάς είναι αποδεδειγμένα μικρό. Αντίθετα από την καύση αποδεκατίζονται οι πληθυσμοί των φυσικών εχθρών που διαχειμάζουν στο έδαφος , τα οποία λόγω του μικροσκοπικού τους μεγέθους είναι ευάλωτα στη φωτιά. Οι φυσικοί εχθροί είναι αυτοί που κρατούν χαμηλά τους πληθυσμούς των εντόμων-εχθρών των καλλιεργειών (πυραλίδα, σεζάμια, διαβρώτικα κλπ.).
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να μην επηρεάζονται οι πληθυσμοί των εχθρών της καλλιέργειας, με συνέπεια την αύξηση των προσβολών στην επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως σύμφωνα με ειδικούς, η καύση προκαλεί αυξημένη διάβρωση του εδάφους και απώλεια του επιφανειακού, γόνιμου εδάφους με απορροή, ιδίως σε επικλινή εδάφη. Η μακροπρόθεσμή συνέπεια της διάβρωσης είναι η ερημοποίηση των εδαφών. Μεγάλης σημασίας ζήτημα είναι και οι επιπτώσεις στην υγεία κυρίως ευπαθών ομάδων πληθυσμού (παιδιά, ηλικιωμένοι, ασθενείς) εξαιτίας αναπνευστικών και άλλων προβλημάτων που καταγράφονται όταν γίνεται καύση των καλαμιών. Τέλος η καύση είναι συχνή αιτία πρόκλησης πυρκαγιών. Η Πυροσβεστική Υπηρεσία κάνει μηνυτήριες αναφορές σε πολλές περιπτώσεις καύσης φυτικών υπολειμμάτων σύμφωνα με τις ισχύουσες Πυροσβεστικές Διατάξεις.
