Αυξάνονται τα κείμενα που εκφράζουν προβληματισμούς γύρω από τι σημαίνει να είσαι εγγράμματος τον 21ο αιώνα. Όλο και περισσότερα παιδιά που περνούν το Λύκειο και φθάνουν στο Πανεπιστήμιο μπορεί να μην έχουν διαβάσει ποτέ στη ζωή τους ένα ολόκληρο βιβλίο.
Μπορεί να έχουν διαβάσει σύντομα πληροφοριακά αποσπάσματα ή άρθρα από εφημερίδες, αλλά ούτε ένα βιβλίο από την αρχή ως το τέλος, όπως ήταν συνηθισμένο κάποτε και αγαπημένη συνήθεια ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Τέτοιες ανησυχίες, βέβαια, επαναλαμβάνονται διαχρονικά, ωστόσο είναι η ένταση και η φύση του προβλήματος που δείχνει ότι κάτι έχει αλλάξει ουσιαστικά ως προς το τι σημαίνει να διαβάζει κάποιος σήμερα.
Η βαθύτερη δυσκολία δεν αφορά σε αυτό καθεαυτό το χρόνο που θα αφιερώσει κάποιος στο διάβασμα, αλλά στην ευκολία εν τέλει να διαχειριστεί νοητικά την πολυπλοκότητα της ανάγνωσης. Επίσης, η διαδικασία της ανάγνωσης έχει αλλάξει και αντί να αντιμετωπίζεται ως μια σύνθετη, βιωματική διαδικασία μέσα από ολοκληρωμένα έργα, καλλιεργείται μια πιο μηχανιστική και εξετασιοκεντρική προσέγγισή της.
Το 1976, περίπου το 40% των μαθητών της τελευταίας τάξης του λυκείου στις ΗΠΑ δήλωσαν ότι είχαν διαβάσει τουλάχιστον έξι βιβλία για ευχαρίστηση μέσα στον προηγούμενο χρόνο, ενώ μόλις το 11,5% δεν είχε διαβάσει κανένα. Μέχρι το 2022, αυτά τα ποσοστά είχαν αντιστραφεί.
Στη χώρα μας σύμφωνα με τον Οργανισμό Διαχείρισης Έργων του λόγου ξοδεύουμε εφτά φορές περισσότερα χρήματα για κινητά από ότι για βιβλία.
