Βλέπω τελευταία πολλούς ανθρώπους να μιλούν στα κινητά τους, έχοντας το συνομιλητή σε ανοιχτή ακρόαση. Άλλους πάλι να βροντοφωνάζουν και να γελούν δυνατά, περπατώντας στο δρόμο. Κάποιες τέτοιες φορές θυμάμαι τη γιαγιά μου τη Σουλτάνα που μεταξύ 3-5 το απόγευμα επέβαλε άκρα του τάφου σιωπή στο σπίτι της για να ξεκουραστεί.
Δεν ήταν η παραξενιά της ή η αυστηρότητα μιας άλλης εποχής, αλλά ο μόνος τρόπος να μάθουμε, εμείς τα εγγόνια της, τα όρια. Ότι δηλαδή υπάρχουν στιγμές για παιχνίδι, αλλά και στιγμές για ξεκούραση. Χώροι για να μιλήσουμε δυνατά, αλλά και χώροι που πρέπει να κάνουμε ησυχία. Θέματα που μπορούμε να συζητήσουμε δημόσια, αλλά και ζητήματα, τα οποία ανήκουν στην ιδιωτική σφαίρα.
Κάθε φορά που σκέφτομαι τέτοια πράγματα, φοβάμαι ότι έχω πέσει μέσα στο κενό που αφήνουν οι γενιές (λέγε με και διαγενεακό χάσμα). Από την άλλη, όμως, σκέφτομαι ότι είναι σημαντικό να μην φοβόμαστε ότι θα χαρακτηριστούμε οπισθοδρομικοί, όταν μιλάμε για ζητήματα σεβασμού ή αξιοπρέπειας.
Παρότι, λοιπόν, υπέρμαχη του αυτοπροσδιορισμού και της ελευθερίας των επιλογών, όταν κλείνω τα μάτια και θυμάμαι τη γιαγιά Σουλτάνα εκτιμώ ακόμα περισσότερα μια εκπαίδευση που ενώ αφήνει περιθώρια επιλογών, μαθαίνει τα βασικά όρια μεταξύ μιας ζωής με σεβασμό στον εαυτό μας και στους γύρω μας και μιας ζωής που σπαταλιέται στην υπερβολή.
