Η «κυριαρχία» του ανθρώπινου είδους, του Γιώργου Σιαμπανόπουλου

6 Min Read

Τις τελευταίες μέρες, λίγο μετά την εφαρμογή των πρώτων μέτρων, αποφασίσαμε με ένα φίλο να πηγαίνουμε για πεζοπορία στην περιοχή του Αηλιά. Η διαδρομή κλασσική. Παίρνουμε το μονοπάτι από χαμηλά στο Νιάημερο παράλληλα με την Εγνατία Οδό, κατηφορίζουμε στους πυλώνες, ακολουθούμε την ανηφόρα για Σμάθκο και στο σταυροδρόμι αριστερά, κατευθείαν στον ψηλό Αηλιά. Στάση για νερό και επιστροφή στην αφετηρία για να πάρουμε τα αυτοκίνητα. Εύκολα μονοπάτια μέσα στη φύση και προπάντων πολύ κοντά στον αστικό ιστό. Έτσι, πέρα από τα γνωστά οφέλη που αποκομίζουμε από την σωματική άσκηση αλλάζουμε για λίγο παραστάσεις στο ανοιχτό τοπίο ώστε να ξαναγυρίσουμε πίσω κάπως ανανεωμένοι, να κάνουμε το χρέος μας, να κλειστούμε στην καραντίνα μας, μέχρι να έρθει η επόμενη μέρα, και ξανά πάλι.

Σήμερα ξεκινήσαμε σχετικά νωρίς, πιο νωρίς από τη συνηθισμένη ώρα δηλαδή, λίγο πριν το μεσημέρι. Περπατούσαμε προσεχτικά καθώς με την ξαφνική εμφάνιση του ήλιου άρχισε να λιώνει το λεπτό στρώμα από χιόνι της προηγούμενης μέρας κάνοντας τη διαδρομή ελαφρώς δύσκολη σε ορισμένα σημεία. Όπως κάθε φορά, έτσι και τώρα ένα ήταν το θέμα συζήτησης. Και πως θα μπορούσε να είναι κάποιο άλλο όταν από τη μια στιγμή στην άλλη άλλαξε όλη η καθημερινότητά μας, όταν οι αριθμοί αυξάνονται εκθετικά, όταν ακόμα και οι ειδικοί δεν γνωρίζουν το τέλος αυτής της κατάστασης. Κι αν δώσουν χρονικό ορίζοντα όντως θα ισχύει: Μένουμε σπίτι μέχρι νεωτέρας.

Είχαμε πιάσει την ευθεία μετά την μεγάλη ανάβαση, σχεδόν στα μέσα της διαδρομής, και η ανάσα μας μόλις είχε ηρεμίσει. Ξαφνικά από τη δεξιά μας πλευρά, σε μια απόσταση όχι μεγαλύτερη από δέκα μέτρα, ακούστηκε ένα θρόισμα μέσα στη χαμηλή βλάστηση. Λαγός, φωνάζει ο φίλος μου. Γύρισα κατευθείαν το κεφάλι προς το μέρος του. Ήταν ένας λαγός, μεσαίου μεγέθους που πηδούσε ακανόνιστα μέσα στα χόρτα με μόνο σκοπό να απομακρυνθεί από εμάς, να ξεφύγει από τον κίνδυνο. Σταθήκαμε και χαζεύαμε τα μεγάλα του άλματα, πότε στη μια πλευρά και πότε στην άλλη, καθώς κατέβαινε την πλάγιά, προσθέτοντάς τους επιπλέον ύψος. Ήταν σαν να έπαιζε μαζί μας, σαν να κατάλαβε την ανάγκη μας να ξεφύγουμε έστω και για λίγο από την όλη κατάσταση. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα, όταν θεώρησε πως έχει μια καλή απόσταση ασφαλείας, σταμάτησε μέσα σε μια συστάδα από χόρτα, κρύβοντας το σώμα του, με το κεφάλι και τα αφτιά του να προεξέχουν, ώστε να έχει οπτική επαφή με αυτό που φοβάται. Παραμείναμε στο σημείο μας παρατηρώντας τον κι εμείς. Να δούμε την επόμενή του κίνηση. Δεν κουνήθηκε, παρά μόνο συνέχιζε να έχει τα μάτια του καρφωμένα επάνω μας. Η οπτική επικοινωνία κράτησε για λίγο, ώσπου με δυο δρασκελιές, εξαφανίστηκε πίσω από κάτι βράχια και στραφήκαμε κι εμείς στο μονοπάτι.

Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, στο πρώτο βήμα για την επιστροφή, επανήλθε η σκέψη μου στην κατάσταση που βιώνουμε. Εγκλεισμός. Είναι ευθύνη μας, ασφαλώς. Κι ο λαγός: Ελεύθερος να πάει όπου θέλει. Εκεί που του ορίζει το ένστικτό του. Η ανάγκη για επιβίωση. Αυτόματα μου ήρθε η επιθυμία να τον ακολουθήσω. Να τον παρακολουθήσω, καλύτερα. Να τον ξαναδώ. Να δω που θα πάει. Που θα σταματήσει για βοσκή, σε ποιο ρυάκι θα ξεδιψάσει, αν έχει μικρά να τα ταΐσει. Τον ζήλεψα. Είχα πάρει αρκετά βήματα και δεν είχε φύγει ακόμα από το μυαλό μου. Σκέφτηκα πως τώρα είναι ακόμα πιο ελεύθερος, δίχως την ανθρώπινη παρουσία στην ύπαιθρο, να επιτελέσει το έργο για το οποίο προορίζεται μέσα στην τροφική αλυσίδα. Μικρόσωμο ζώο, χορτοφάγο, αποτελεί θήραμα. Για ένα θηρευτή που το χρειάζεται για την επιβίωση το ίδιου και των μικρών του, όχι για να αποτελέσει τον εκλεκτό μεζέ στο πιάτο ενός καλοφαγά ή την έκπληξη στους καλεσμένους σε κάποιο γιορτινό τραπέζι.

Η ζωή στη φύση συνεχίζεται κανονικά κι έχει τους δικούς της ρυθμούς. Αυτούς που είχε πάντα. Που επανέρχονται έστω και προσωρινά σε μια ισορροπία, χωρίς τον αστάθμητο παράγοντα. Ρυθμούς και κανόνες που επηρέαζε η ανθρώπινη δραστηριότητα ίσως από τη στιγμή που το είδος μας, στον αγώνα για επιβίωση, στράφηκε από το κυνήγι στη συλλογή της τροφής και κατ επέκταση στη δημιουργία των κοινωνιών.

Το κάθε είδος υπάρχει στη φύση για ένα σκοπό, που ασχέτως αν δεν μπορούμε να τον κατανοήσουμε, οφείλουμε τουλάχιστον να τον σεβαστούμε. Είναι η κατάλληλη στιγμή να συνειδητοποιήσουμε πως δεν είμαστε το κέντρο αλλά αποτελούμε μέρος αυτού του πλανήτη. Κι αν έχουμε κυριαρχήσει απέναντι στα υπόλοιπα πλάσματα, ενδεχομένως το χρέος μας να είναι να διατηρήσουμε αυτή την ισορροπία. Σε όλα τα επίπεδα. Εμείς τουλάχιστον έχουμε τη γνώση να το κάνουμε.

Η δίψα για την κυριαρχία δε σταματάει ποτέ. Κι όταν ένα είδος επιβληθεί και δεν έχει επόμενο εχθρό να πολεμήσει στρέφεται στον εαυτό του. Αυτό μας διδάσκει η ιστορία, αυτό βιώναμε μέχρι κι ένα μήνα πριν. Έχουμε τη γνώση να το αντιστρέψουμε, να σεβαστούμε τα υπόλοιπα πλάσματα του πλανήτη, να προστατέψουμε το κοινό μας σπίτι και να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο μας. Μόλις το καταφέρουμε μπορούμε να βάλουμε στο τραπέζι όρους όπως κοινωνική ανισότητα, συσσώρευση του πλούτου, ανθρώπινες αξίες και δικαιώματα. Ίσως αν δουλέψουμε προς αυτή την κατεύθυνση δε θα χρειάζεται να συζητήσουμε καν αυτούς τους όρους.. Ίσως.

Τουλάχιστον την επόμενη φορά που θα αντικρίσουμε ένα άγριο ζώο μέσα σε κλουβί θα ξέρουμε πως νιώθει.

ΥΓ. Ναι, και μήνυμα στείλαμε και τις αποστάσεις κρατήσαμε

Μοιραστείτε την είδηση