Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην ανθρώπινη ιστορία υπήρξε ο φανατισμός και η ριζοσπαστικοποίηση, στην οποία οδηγούνται όσοι δεν χρησιμοποιούν την κριτική σκέψη και αρέσκονται σε θεωρίες συνωμοσίες.
Η έλλειψη πνευματικής ανεξαρτησίας και η προσκόλληση σε δογματικές αντιλήψεις δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για την αποδοχή ψευδών ειδήσεων (fake news) και για την άκριτη υιοθέτηση ακραίων ιδεολογιών. Επίσης, όσοι είναι δογματικοί, φονταμενταλιστές είναι εξαιρετικά πιθανόν εν συνεχεία να στρατολογηθούν από οποιονδήποτε έχει συμφέρον στο να τους πάρει με το μέρος του. Είτε αυτός είναι θρησκευτικός αρχηγός, είτε πρόεδρος ομάδας, είτε αρχηγός κράτους.
Από την εποχή του Γουτεμβέργιου και την εφεύρεση της τυπογραφίας, έως τις σύγχρονες ψηφιακές πλατφόρμες, η ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα μαζικής πλάνης. Ολόκληρες ομάδες ανθρώπων, παρασυρμένες από παραπληροφόρηση και συναισθηματική φόρτιση, υπακούν τυφλά χωρίς να υποβάλλουν τα δεδομένα σε έλεγχο ή λογική επεξεργασία.
Το ζήτημα, λοιπόν, για όλους όσοι έχουν το ρόλο των πνευματικών ταγών είναι να μην χρησιμοποιούν το φανατισμό ως όχημα για να πατήσουν το κουμπί που ονομάζεται θυμικό, αλλά να εστιάζουν στην ουσία που είναι η ενίσχυση και η καλλιέργεια του διαλόγου με βάση τα δεδομένα. Και δυστυχώς πρόκειται για μια αρετή που όλο και λιγότεροι έχουν.
