Το “Ironies of Automation” είναι μια ερευνητική εργασία που γράφτηκε από τη Lisanne Bainbridge και δημοσιεύτηκε στην Automatica το 1983. Πρόκειται για ένα κλασικό κείμενο που αφορά στο εξής παράδοξο στα βιομηχανικά περιβάλλοντα. Όσο πιο αυτοματοποιημένα γίνονται τα συστήματα, τόσο ο ρόλος των ανθρώπων μετατοπίζεται από έναν πιο χειρωνακτικό σ’ ένα πιο εποπτικό ρόλο, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να χάνουν σταδιακά μέρος των δεξιοτήτων τους. Μαζί έρχεται η κόπωση της παρακολούθησης, αλλά και το γεγονός ότι η υπερεξάρτηση από τα συστήματα οδηγεί σε λανθασμένες αποφάσεις όταν χρειαστεί να ενεργήσουμε υπό συνθήκες κατεπείγοντως.
Οι επισημάνσεις της Bainbridge γίνονται ακόμα επίκαιρες σήμερα, ειδικά με την τεχνητή νοημοσύνη και τον προηγμένο αυτοματισμό. Σκεφτείτε π.χ. τους πιλότους αεροπλάνων ή ακόμα και τα αυτόνομα αυτοκίνητα, των οποίων οι οδηγοί θα πρέπει να παραμένουν σε εγρήγορση και έτοιμοι να αναλάβουν τον έλεγχο όταν κάτι πάει στραβά. Όταν, όμως, έχεις συνηθίσει στον αυτόματο, ένα έκτακτο περιστατικό σε αποσυντονίζει τόσο που δεν ξέρεις τι να κάνεις.
Αυτό επιβεβαιώθηκε και σε πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Carnegie Mellon και της Microsoft που κατέληξε ότι η συνεχής χρήση των εργαλείων της ΤΝ υπονομεύει την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. Ας αφήσουμε λίγο στην άκρη, λοιπόν, τις κινητές συσκευές κι ας πιάσουμε το κατσαβίδι.
