Πολύς λόγος γίνεται το τελευταίο διάστημα για τους κινδύνους που διατρέχουν οι δημοκρατίες, οι οποίοι μάλιστα είναι πολύ διαφορετικοί από εκείνους περασμένων εποχών. Στο βιβλίο τους «How Democracies die» οι καθηγητές του Χάρβαρντ Levitsky και Ziblatt υποστηρίζουν ότι στην εποχή μας, οι δημοκρατίες εξακολουθούν να πεθαίνουν, αλλά με διαφορετικά μέσα, “λιγότερο από το χέρι των ανδρών με όπλα και περισσότερο από εκλεγμένους ηγέτες”. Και δεν έχουν άδικο.
Οι δημοκρατίες, ωστόσο, κινδυνεύουν και από τους ίδιους τους πολίτες τους. Αυτούς που δεν ενημερώνονται σωστά, που δεν διαβάζουν, που δεν καλλιεργούν τις δεξιότητες και δεν οξύνουν τη σκέψη τους.
Κινδυνεύουν από το αποχαυνωμένο πλήθος που απέχει συνειδητά από τις συμμετοχικές διαδικασίες. Η απειλή δεν προέρχεται από την τεχνητή νοημοσύνη, από τους ακραίους, από τα απολειφάδια της ιστορίας ή κάποιους γραφικούς νοσταλγούς, αλλά από την ίδια την αδυναμία αφενός των πολιτικών δυνάμεων και αφετέρου των ψηφοφόρων να εστιάσουν στο πραγματικό διακύβευμα.
Λίγες εβδομάδες πριν τις ευρωεκλογές είναι ολοφάνερο ότι η πολιτική αντιπαράθεση θα εστιάσει στα ήσσονα, στα κίτρινης απόχρωσης και όχι στα σημαντικά. Κι αυτός είναι ο πραγματικός κίνδυνος.
